Akut orta kulak iltihabı
ICD kodları: H66.0 H65.1 H65.0 ICD kodu nedir?
Akut orta kulak iltihabı, bebekleri ve küçük çocukları etkileyen en yaygın hastalıklardan biridir. İltihap ve ağrılar genellikle iki ila üç gün içinde kendiliğinden geçer. Ciddi komplikasyonlar nadiren ortaya çıkar.
Bir bakışta
- Çocukların yaklaşık yüzde 80'i yaşamlarının ilk üç yılında orta kulak iltihabı geçirir.
- Bunu önlemek genellikle mümkün değildir.
- Hasta çocukların ağrıları olur ve ateşlenirler: çok ağlarlar ve geceleri uyuyamazlar.
- Akut orta kulak iltihabı genellikle iki ila üç gün içinde kendi kendine iyileşir.
- Ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar ve ilgi göstermek iyileşmeye yardımcı olabilir.
- Antibiyotikler yalnızca bakteriyel iltihapta işe yarar.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
![Akut orta kulak iltihabı (Kaynak: Getty Images/M_a_y_a) Akut orta kulak iltihabı: Bir doktor bir çocuğun kulağına bakıyor.](https://dam.gesund.bund.de/assets/akute-mittelohrentzuendung-2-large.webp)
Orta kulak iltihabı nedir?
Çoğu bebek ve küçük çocuk, yaşamın ilk üç yılında en az bir kez akut orta kulak iltihabı geçirir. Hasta çocukların ağrıları olur ve ateşlenirler, çok ağlarlar ve geceleri uyuyamazlar. Bu, ebeveynler için uykusuz gecelere ve endişelere neden olsa bile, akut orta kulak iltihabı genellikle iki ila üç gün içinde kendi kendine iyileşir. Ciddi komplikasyonlar çok nadirdir.
Genel olarak ağrı kesici, ateş düşürücü tedavi ve bol ilgi yeterlidir. Bununla birlikte, ebeveynler hastalığın seyrini yakından izlemeli ve şüphe durumunda tıbbi yardım almalıdır. Daha şiddetli ve daha uzun süreli semptomlar daha fazla tedavi gerektirebilir.
Orta kulak iltihabı nasıl anlaşılır?
Küçük çocuklarda tipik akut orta kulak iltihabı semptomları şunlardır:
- şiddetli kulak ağrısı
- 38 °C üzeri ateş
- orta kulakta sıvı biriktiği için işitme kaybı
Hastalık çok ani, bazen de kusma ile ortaya çıkar. Yeni yürümeye başlayan çocuklar genellikle ağrıyı doğru bir şekilde tanımlayamadıklarından kulak ağrısı yerine karın ağrısından şikayet edebilirler. Özellikle çok küçük çocuklarda ağrının ne kadar şiddetli olduğunu ebeveynlerin değerlendirmesi zordur. Daha sonra çocuğun sık sık başını sallayıp sallamadığına, kulaklarına dokunup dokunmadığına veya onları ovup ovmadığına dikkat etmelisiniz. Bunların hepsi birer ipucu olabilir.
Orta kulak iltihabı durumunda ne olur?
Akut orta kulak iltihabının yanında genellikle soğuk algınlığı, grip veya boğaz iltihabı gibi bir enfeksiyon olur:
- Solunum yolu enfeksiyonu durumunda, virüsler veya bakteriler boğaza girer. Bu, mukozaların iltihaplanmasına ve daha fazla sıvı oluşumuna neden olur.
- İltihap ayrıca kulaktaki ve orta kulak ile boğaz arasındaki kanaldaki (östaki borusu) mukozanın şişmesine neden olur.
- Bunun sonucunda, östaki borusu ve orta kulaktan gelen salgı artık akamaz ve orta kulakta birikir. Kulak zarına baskı yaptığı için çocuklar ağrı hisseder ve işitme duyuları azalır.
Patojenler, bebeklerde ve küçük çocuklarda üst yutaktan orta kulağa kolayca yayılabilir. Bunun nedeni, östaki borusunun bağlantısının çocuklarda henüz çok ince ve kısa olmasıdır. Yedi yaş ve üstü çocuklarda östaki borusu ve bağışıklık sistemi daha gelişmiş olduğundan, orta kulak iltihabı daha az görülür.
Büyümüş bademcikler ("adenoidler") de orta kulağın havalanmasını engelleyebilir ve iltihaplanmayı destekleyebilir. Alerjik reaksiyonlar veya paranazal sinüs enfeksiyonları da tüpün şişmesine ve orta kulağın iltihaplanmasına neden olabilir.
Aşağıdaki faktörler çocuklarda orta kulak iltihabını teşvik eder:
- Emzik kullanımı
- Kreş veya anaokulu gibi yerlerde diğer çocuklarla yakın temas
- İlk beslenmede anne sütü yerine biberon kullanımı
- Tütün dumanının solunması (pasif içicilik)
Orta kulak iltihabının görülme sıklığı nedir?
Orta kulak iltihabı, bebeklerde ve küçük çocuklarda en sık doktora gidilme nedenlerinden biridir. Çocukların yaklaşık yüzde 80'i, yaşamın ilk üç yılında orta kulak iltihabı geçirir. Bu çocukların üçte biri bu hastalığı birden fazla kez geçirir.
Hastalık nasıl seyreder?
Genellikle, orta kulak iltihabı iki ila üç gün içinde başka bir etki bırakmaksızın kendi kendine iyileşir. Orta kulakta çok fazla salgı birikip kulak zarına baskı uygularsa, zar yırtılabilir. Daha sonra ağrı azalır ve bazen irin ve kanla karışık kıvamlı bir sıvı, dışarı, kulak kanalına doğru akar.
"Kulak akıntısı" olarak da bilinen bu kulak akıntısı birkaç gün ile birkaç hafta arasında devam edebilir. Bu süre zarfında, kulak zarındaki genellikle küçük olan yırtık genellikle kendi kendine iyileşir.
Ağrı ve ateşin azaldığı, ancak orta kulakta sıvı tutulmasının haftalarca devam ettiği duruma kronik otitis media denir. Kulaktan irinli bir salgı da sık sık akabilir.
Bu tür uzun süreli iltihaplar, işitme duyusunda kalıcı azalmaya neden olabilir. Ebeveynler, orta kulak iltihabından sonra çocuklarının işitme duyusunun zayıfladığını fark ederse, tıbbi tavsiye almalıdırlar.
Orta kulak iltihabı önlenebilir mi?
Çoğu durumda orta kulak iltihabı önlenemese bile, bazı yöntem ve önlemlerle hastalık riski bir miktar azaltılabilir. Örneğin ebeveynler çocuklarına emziği daha az sıklıkta verebilirler. Ancak her şeyden önce çocuklar için dumansız bir ortam çok önemlidir - çünkü pasif içicilik solunum yolu ve üst yutak enfeksiyon riskini artırır ve çocuğun bağışıklık sistemini zayıflatır.
gesundheitsinformation.de web sitesinde tekrarlayan orta kulak iltihabına karşı önlemler hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Orta kulak iltihabı nasıl teşhis edilir?
![Akut orta kulak iltihabının teşhisi (Kaynak: Getty Images/SelectStock) Doktor otoskopla bir kızın kulağına bakıyor.](https://dam.gesund.bund.de/assets/akute-mittelohrentzuendung-definition-small.webp)
Görüşmede, doktor önce hangi akut semptomların mevcut olduğunu ve hastalık geçmişi olup olmadığını açıklar.
Daha sonra kulakları, boğazı ve de yutak bölgesini muayene eder. Kulak zarını incelemek için bir otoskop kullanılır. Bu, doktorun kulak kanalına bakmasını sağlayan büyüteçli ve küçük bir ışığı olan bir cihazdır. İşitme yeteneği timpanometre ile test edilebilir. Cihaz ses üretebilir ve kaydedebilir. Kulak zarının serbestçe hareket edip edemediğini belirlemek için hava basıncını da değiştirebilir. Vücut sıcaklığı da ölçülür.
Akut orta kulak iltihabını kesin olarak tanımlamak her zaman kolay değildir. Diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki şikayetler orta kulak iltihabının belirtileridir:
- Şiddetli kulak ağrısı, ateş ve genel halsizlik ile başlayan ani hastalık başlangıcı
- Kulak zarının kızarması
- Dışa doğru kavisli, sert ve opak bir kulak zarı, kulak zarının arkasında sıvı olduğunun işaretidir
Orta kulak iltihabı nasıl tedavi edilir?
Şiddetli kulak ağrısı nedeniyle, ağrının hızlı tedavisi genellikle ön planda olur. Fitil veya meyve suyu olarak temin edilebilen parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar uygundur. Genellikle semptomlar azalır ve daha fazla tedaviye gerek olmaz.
Antibiyotikler yalnızca bakterilerin (virüsler değil) iltihaplanmaya neden olduğu durumlarda yardımcı olabilir. Bakteriyel iltihap, kulaktan akan irinli akıntı ile tespit edilebilir. İki yaşın altındaki çocuklarda iltihaplanmanın her iki kulakta birden olması da bakteri olduğunun bir işaretidir.
Orta kulağın havalandırılmasını iyileştirmek için sıklıkla dekonjestan burun damlaları tavsiye edilir. Ancak bu damlalar, genellikle hastalığın seyrini veya semptomları etkilemezler. Bu damlalar, tıkalı bir burnu birkaç saatliğine temizleyebilir. Ancak bunları sadece birkaç günden fazla kullanmamalısınız.
Ateş için baldır sargısı veya kulak ağrısı için soğan torbası gibi ev ilaçlarının etkinliği kanıtlanmamıştır. Bu aynı zamanda bitkisel ilaçlar için de geçerlidir. Homeopatik ilaçlar etkili değildir.
Gesundheitsinformation.de adresinde akut orta kulak iltihabı ve ebeveynlerin neler yapabileceği hakkında ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.
- Bhutta MF, Head K, Chong LY et al. Aural toilet (ear cleaning) for chronic suppurative otitis media. Cochrane Database Syst Rev 2020; (9): CD013057.
- Coleman C, Moore M. Decongestants and antihistamines for acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev 2008; (3): CD001727.
- Jones LL, Hassanien A, Cook DG, Britton J, Leonardi-Bee J. Parental smoking and the risk of middle ear disease in children: a systematic review and meta-analysis. Arch Pediatr Adolesc Med 2012; 166(1): 18-27.
- National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Otitis media (acute): antimicrobial prescribing. NICE guideline (NG91). Evidence review 03.2018.
- Nelson AM. A comprehensive review of evidence and current recommendations related to pacifier usage. J Pediatr Nurs 2012; 27(6): 690-699.
- Ranakusuma RW, Pitoyo Y, Safitri ED, Thorning S, Beller EM, Sastroasmoro S et al. Systemic corticosteroids for acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev 2018; (3): CD012289.
- Russel D, Luthra M, Wright J, Golby M. A qualitative investigation of parents' concerns, experiences and expectations in managing otitis media in children: implications for general practitioners. Primary Health Care Research and Development 2003; 4(1): 85-93.
- Sjoukes A, Venekamp RP, van de Pol AC, Hay AD, Little P, Schilder AG et al. Paracetamol (acetaminophen) or non-steroidal anti-inflammatory drugs, alone or combined, for pain relief in acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev 2016; (12): CD011534.
- Son MJ, Choi S, Kim YE, Kim YH. Herbal medicines for the treatment of otitis media with effusion: a systematic review of randomised controlled trials. BMJ Open 2016; 6(11): e011250.
- Son MJ, Kim YE, Song YI et al. Herbal medicines for treating acute otitis media: A systematic review of randomised controlled trials. Complement Ther Med 2017; 35: 133-139.
- Venekamp RP, Damoiseaux RA, Schilder AG. Acute otitis media in children. BMJ Clin Evid 2014: pii: 0301.
- Venekamp RP, Sanders SL, Glasziou PP, Del Mar CB, Rovers MM. Antibiotics for acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev 2015; (6): CD000219.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: