Penis başı iltihabı (balanit)

Penis başı, yani penisin ön kısmı iltihaplanırsa doktorlar balanitten söz eder.

Penis başı iltihabının nedeni bakteri, virüs veya mantar enfeksiyonu olabilir. Örneğin parfümlü sabunlardan kaynaklanan tahriş veya lateks içeren prezervatiflere karşı alerjik reaksiyon da hastalığın olası tetikleyicileridir.

Düzenli fakat koruyucu hijyen genellikle penis başı iltihabını önleyebilir.

Penis başı çevresindeki ağrı ve kızarıklık iltihaplanmaya işaret edebilir.

Penis başı iltihabının diğer olası semptomları şunlardır:

• Kaşıntı
• Peniste şişlikler
• İşeme sırasında ağrı oluşması
• Üretradan pürülan akıntı
• Ciltte plak veya yaralar
• Sünnet derisini geri çekme sorunları

Penis başı iltihabının çeşitli nedenleri olabilir. Genital bölgeye uygulanan hijyenin yetersiz olması genellikle sünnet derisi ve penis başı arasında smegma oluşmasına neden olur. Bu, sünnet derisi bezlerinden, hücre döküntülerinden ve bakterilerden gelen ve enfeksiyonları tetikleyen bir sebum karışımıdır.

Cildin koruyucu asit örtüsüne saldıran parfümlü sabunlar gibi kozmetikler ve aşırı hijyen de penis başı iltihabını tetikler.

Mantarlar genellikle penis başı iltihabının nedenidir. Ancak cinsel yolla bulaşan bakteri ve virüs enfeksiyonları da buna neden olabilir. Bunlar arasında örneğin gonore ve frengiye neden olan patojenler ile insan papilloma virüsleri yer almaktadır. 

Ayrıca ilaçlara (ilaç alerjisi) veya lateks içeren prezervatiflere (kontak alerjisi) karşı alerjik reaksiyonlar iltihaplanmaya neden olabilir.

Sedef hastalığı (psoriasis) veya genital bölgede nadir görülen kronik bir hastalık olan liken skleroz gibi diğer cilt hastalıkları penis başı iltihaplanmasına neden olabilir.

Penis başının iltihaplanması oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Tüm erkeklerin yaklaşık yüzde 12 ila 20'si hayatlarının bir noktasında penis başı iltihaplanması geçirmektedir. Ayrıca, sünnet derisinin daralması (fimozis) durumunda penis başı iltihabı daha yaygın biçimde görülmektedir.

En iyi önlem penisinizi ve penis başını düzenli olarak yıkamaktır. Sünnetsiz erkekler, sünnet derisini geri çekmeyi ve penis başının çevresini nazikçe bol su ile iyice temizlemeyi unutmamalıdır. Eğer penis başı ile sünnet derisi arasında birikme oluşmuşsa - örneğin spordan sonra ter, smegma, meni kalıntıları veya cinsel ilişki sonrası kayganlaştırıcı gibi - bu nazik temizlik ekstra faydalıdır.

Küçük erkek çocuklarda, bezleri yeterince sık değiştirmek ve bu sırada penis ucunu temizlemek önemlidir. Burada da şu kural geçerlidir: Dikkatli, ancak nazik bir şekilde, yani cildi tahriş edici bakım ürünleri kullanmadan ve eğer sünnet derisi dar veya penis başı ile yapışık ise, sünnet derisini geriye çekmeden temizlik yapılmalıdır.

Penis başı üzerinde görülen kızarıklık ve cilt değişimleri genellikle iltihaba işaret eder. Mantar veya cinsel yolla bulaşan bakterilerle bir enfeksiyon gerçekleşip gerçekleşmediğini belirlemek amacıyla patojeni tespit etmek üzere testler yapılır. Ek olarak, enfeksiyonun idrar yollarına geçip geçmediğini veya şikayetlere cinsel yolla bulaşan bir hastalığın neden olup olmadığını kontrol etmek için, kan veya idrar tahlili gibi başka incelemelerin yapılması faydalı olabilir. Ayrıca, bu tahlillerde diyabet gibi risk faktörleri de tespit edilebilir.

Penisi sünnet edilmemiş erkeklerde, sünnet derisi daralması gibi komplikasyonları ekarte etmek için sünnet derisinin ne kadar iyi hareket ettirilip geriye itilebileceğini belirlemek üzere muayeneler de yapılır.

Tedavi için genellikle, en iyisi temiz, ılık su kullanarak, iltihaplanmış bölgeyi günde yaklaşık 2 ila 3 kez dikkatlice temizlemek yeterlidir. Kurulama işlemi için tek kullanımlık pamuklu çubuklar veya kompresler kullanılabilir.

İyileşme sürecini, oktenidin gibi antiseptik maddeler içeren kompresler ve oturma banyoları ile desteklemek mümkün olabilir. İbuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesiciler daha şiddetli ağrılar için uygundur.

Belirtiler en geç bir hafta içinde düzelmezse, doktora görünülmesi tavsiye edilir. Doktor kesin nedeni belirleyebilir ve uygulanacak uygun ürünleri önerebilir.

İltihap mantar enfeksiyonundan kaynaklanıyorsa mantar önleyici merhemlerin (antifungal ajanlar) cilde sürülmesi yardımcı olur. Hastalığın nedeni alerjik ise kortizon içeren iltihap önleyici merhemler de kullanılabilir. Antibiyotik merhemler, bakterilerin neden olduğu iltihaplanmanın tedavisinde yardımcı olur. Bazen ağızdan ilaç tedavisi de bir seçenek olabilir.

Eğer penis başı iltihabı şüphesi varsa veya penis başında ağrı ve kızarıklık mevcutsa, bir üroloji uzmanına başvurabilirsiniz.