Ayak bileği kırığı
ICD kodları: S82 ICD kodu nedir?
Çoğu zaman bunun nedeni bir spor kazasıdır: Ayağınızı çok fazla bükerseniz üst ayak bileği ekleminizi kırabilirsiniz. Bir veya daha fazla kemik etkilenebilir. Ayak bileği kırığı ciddi bir yaralanmadır.
Bir bakışta
- Ayak bileği kırığı genellikle spor sırasında ortaya çıkar.
- Ayak çok fazla bükülürse, üst ayak bileği eklemi kırılabilir.
- Bu durumda ayağa kalkmak mümkün olmaz.
- Ayak bileği kırığı, bir veya daha fazla kemiği etkileyebilecek ciddi bir yaralanmadır.
- Bir kırık genellikle bir süre sonra sorunsuz iyileşir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Ayak bileği kırığı nedir?
Ayak sert bir şekilde bükülürse, ayak bileği burkulabilir. Bu, ayak bileği çevresindeki kaslara ve yumuşak dokuya zarar verir. Bazen ayak çok şiddetli burkulur ve ayak bileği kırılır. Doktorlar buna ayak bileği fraktürü adını verir.
Bu ciddi bir yaralanmadır. Ayak bileği ekleminin bir veya daha fazla kemiği etkilenmiş olabilir. Ayak bileği kırılırsa, bağlar da sıklıkla yırtılır ve kıkırdak da hasar görür. Prensip olarak ayak bileği kırığı bir süre sonra sorunsuz iyileşir.
Ayak bileği kırığının semptomları nelerdir?
Ayak bileği kırılırsa ayak şişer, ağrır ve morluklar (hematom) oluşur. Ayağı hareket ettirmek neredeyse mümkün değildir ve etkilenen kişi ayağını basamaz. Bazı durumlarda kırık nedeniyle kemiklerde kayma da olur. Bu bir yanlış hizalamaya yol açabilir.
Ayak bileği kırığının nedenleri nelerdir?
En yaygın ayak bileği kırığı spor sırasında ortaya çıkar. Örneğin kötü bir biçimde düşer veya bir sıçrayıştan sonra yere kötü bir şekilde inerseniz, ayağınız kırılacak kadar şiddetli şekilde burkulabilir. Düz olmayan zeminde koşmak veya yanlış adımlar atmak da ayak bileği kırıklarına neden olabilir.
Ayak bileği kırığı nasıl seyreder?
Şişliğin inmesi birkaç gün veya hafta sürer. Ayak bileğinin tamamen iyileşmesi aylar sürebilir. Bu arada ayağın esnekliği ve hareketliliği sınırlıdır.
Ayak çok erken zorlanırsa iyileşme süreci bozulabilir. Bu nedenle, kırık düzgün bir şekilde iyileşmezse, daha ileri tedavi gerekebilir. Fakat ayak çok uzun süre hareketsiz kalırsa gücü ve hareket kabiliyeti de azalabilir.
Ayak bileği kırığı genellikle sorunsuz iyileşir. Olası bir uzun vadeli sonuç artrozdur. Ayak bileği eklemi bir kırıktan sonra stabilitesini de yitirebilir. Bu, bileğinizi yeniden burkarak kendinizi tekrar yaralama riskini artırır.
Kemik kırığı nasıl iyileşir?
Aşağıdaki video kemik kırığı iyileşmesinin nasıl gerçekleştiğini açıklıyor.
Bu ve başka videolar YouTube kanalında da mevcuttur
Şimdi izleyinBu sitede yayınlanan veri koruma bildirimleri geçerlidir.
Ayak bileği kırığı nasıl teşhis edilir?
Teşhis için doktor yaralanmanın nasıl ortaya çıktığını sorar. Ardından, yaralanmanın ne kadar şiddetli olduğunu belirlemek için ayak ve ayak bileği incelenir. Ayak bileği kırığı şüphesi varsa röntgen çekilir.
Bazı durumlarda, röntgen net bir teşhis sağlayamaz. Böyle bir durumda ayak bileğinin içinden başka görüntüler almak için farklı yöntemler kullanılır, örneğin bilgisayarlı tomografi (CT) veya manyetik rezonans tomografisi (MR görüntüleme, MRT). Eklem kıkırdağı ve bağ yaralanmaları genellikle manyetik rezonans tomografisi ile daha iyi tanımlanabilir.
Ayak bileği kırığı nasıl tedavi edilir?
Ayak bileği kırığı durumunda, önce ayak ve ayak bileği hareketsiz hale getirilir, yükseltilir ve gerekirse soğutulur. Alçı, bandaj, atel veya ortez kullanarak hareketsizleştirme, eklemin korunması ve rahatsız edilmeden iyileşebilmesi için önemlidir. Normalde bunların yaklaşık 6 hafta boyunca takılmaları gerekir. Kırık nedeniyle kemikler yer değiştirmişse veya kemikler eklemden kaymışsa, doktor bunları yeniden ayarlayabilir. Ayrıca ameliyat da gerekir.
Ayak bileği kırılan herkes bir süre sonra küçük adımlarla eklemi güçlendirmeye ve ağırlık vermeye başlayabilir. Hafif egzersizlere veya fizik tedaviye başlama zamanı, yaralanmanın ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır.
Bazı durumlarda, kırık veya ameliyattan sadece birkaç gün sonra hafif egzersizlere başlanabilir. Bazen buna sadece atel veya alçı çıkarıldıktan sonra başlanır. Ayak bileği kırığında, ayak başlangıçta daha uzun süre hareketsiz kaldığı için enjeksiyonlarla olası bir trombozun önüne geçmek faydalı olabilir.
Ayak bileği kırılan birinin mutlaka ameliyat olması gerekmez. Bir cerrahi prosedürün gerekli olup olmadığı, diğer şeylerin yanı sıra aşağıdakilere bağlıdır:
- Kırığın biçimi ve durumu
- Kırığın eklemin neresinde olduğu
- Açık bir kırık olup olmadığı
- Damarların ve sinirlerin zedelenip zedelenmediği
- Kemik parçalarının kayıp kaymadığı
Eklem ameliyat edilirse vida ve plakalar kullanılabilir. Bunlar kırık kemikleri bir arada tutar ve tekrar kaynamalarını sağlar.
Ayak bileği, ameliyat sonrasında da atel, bandaj veya alçı yardımı ile sabitlenir. Bazı bandajlar ve ateller çıkarılabilir. Vida ve plakalar, duruma bağlı olarak kırık iyileştiğinde ve kemikler kaynadığında tekrar çıkarılabilir.
Ayak bileği kırığından sonra ayağa kalkmaya neyin yardımcı olduğu gibi daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.
- Arbeitsgemeinschaft der Wissenschaftlichen Medizinischen Fachgesellschaften (AWMF). Prophylaxe der venösen Thromboembolie (VTE). S3-Leitlinie. AWMF-Registernummer 003-001. 10.2015.
- Goost H, Wimmer MD, Barg A et al. Fractures of the ankle joint: investigation and treatment options. Dtsch Arztebl Int 2014; 111(21): 377-388. doi: 10.3238/arztebl.2014.0377.
- Javed OA, Javed QA, Ukoumunne OC et al. Surgical versus conservative management of ankle fractures in adults: A systematic review and meta-analysis. Foot Ankle Surg 2020; 26(7): 723-735. doi: 10.1016/j.fas.2019.09.008.
- Lin CW, Donkers NA, Refshauge KM et al. Rehabilitation for ankle fractures in adults. Cochrane Database Syst Rev 2012; (11): CD005595. doi: 10.1002/14651858.CD005595.pub3.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih:
