Sağlık hizmeti Hastaneler – Görevleri, farklılıkları ve hastane bulma konusunda faydalı bilgiler

Hastaneler, hastalıkların veya yaralanmaların teşhis ve tedavi edildiği tıbbi tesislerdir. Doğum bakımı ve yaşam sonu bakımı da hastanelerin sorumlulukları arasındadır.

Hastanelerin sorumluluk alanı, bir doktor muayenehanesindeki tıbbi bakımın artık yeterli olmadığı noktada başlar.

Bu, örneğin şu durumlarda geçerlidir:

• Ayakta gerçekleşemeyen tedavilerde
• Belirli hastalıklarda
• Ciddi yaralanmalarda
• Acil durumlarda

Hastanelerin temel görevi, hastaların yatarak tedavi görmesini sağlamaktır. En az bir gün ve bir gece hastanede yatış, yatarak tedavi olarak adlandırılır. Bu süre zarfında hastane, hastaya konaklama ve yemek sağlar.

Ancak bazı hastaneler ayakta tedavi de sunar. Ayakta tedavide hastaneye yatış gerekmez. Birçok uzmanlık bölümü hem genel konsültasyonlar hem de belirli hastalıklar için özel konsültasyonlar sunar. Bazı ameliyatlar ayakta tedavi bazında da yapılabilir.

Ayrıca, çoğu hastanenin acil bakım için acil servisleri vardır. Acil servisler, acil durumlarda veya özel hekime gidemeyen ama acilen tedavi alması gereken hastalara hizmet verir. Bu durum örneğin gece veya hafta sonları gerçekleşebilir.

Ancak acil bir durum mevcut değilse gece ve hafta sonları öncelikle nöbetçi sağlık hizmetine ulaşılmalıdır. Nöbetçi sağlık hizmetine Almanya genelinde 116117 numaralı telefondan günün her saati ulaşılabilir.

Üniversite klinikleri ve eğitim hastaneleri ayrıca tıp öğrencilerine eğitim de vermektedir. Bakım personeli eğitimi neredeyse her hastanede verilmektedir. Bazı hastaneler, örneğin yeni tedavi yöntemleri üzerinde çalışmalar yürüterek tıbbi araştırmalara önemli katkılarda bulunmaktadır.

2023 yılı itibarıyla Almanya'da 1.874 hastane ve toplam 476.924 yatak kapasitesi bulunmaktadır. Hastaneler büyüklük, donanım ve finansmana göre sınıflandırılabilir. Özelleşmiş işlevlere sahip hastaneler de mevcuttur.

Bakım seviyesi bakımından hangi farklılıklar vardır?

Hastane planlamasından eyaletler sorumludur. Eyaletler kaç hastaneye ihtiyaç duyulduğunu planlar ve ruhsatlandırma kararı verir. Hastane planlamasında hastaneler, büyüklüklerine ve uzmanlık bölümü sayısına göre ağırlıklı olarak aşağıdaki bakım seviyelerine ayrılır:

• Birinci basamak sağlık hizmeti: Birinci basamak sağlık hizmeti hastaneleri, dahiliye ve genel cerrahi alanlarındaki hastalıkları tedavi eder.
• Standart bakım: Standart bakım hastanelerinde, örneğin jinekoloji ve doğum veya ortopedi gibi ek uzmanlık bölümleri bulunur.
• Uzmanlaşmış bakım: Uzmanlaşmış bakım hastaneleri, pediatri veya nöroloji gibi uzmanlık bölümleri de dahil olmak üzere daha geniş bir yelpazeyi kapsar.
• Maksimum bakım: Maksimum bakım hastaneleri en geniş hizmet yelpazesini sunar. Çok nadir veya ciddi hastalıklar da burada tedavi edilir.

"Onaylamış" kliniklerin özel kliniklerden farkı nedir?

Federal eyaletler, hastane planına hangi hastanelerin dahil edileceğine karar verir. Bu hastaneler daha sonra onaylanır ve böylece yasal sağlık sigortası kapsamındaki hastalara yasal sağlık sigortası kapsamında tıbbi bakım sağlama yetkisine sahip olur. Tamamen özel klinikler ise yalnızca özel sigortalı hastaları veya masrafları kendi karşılayanları tedavi eder. Özel sağlık sigortasının hangi ek hizmetleri karşılayacağı ilgili sözleşme ve tarifelerde düzenlenmiştir. 

Yasal sağlık sigortası, onaylanmamış özel kliniklerdeki tedavi masraflarını yalnızca belirli durumlarda, en fazla onaylı kliniklerdeki tedavi masrafları tutarında karşılar. Yasal sağlık sigortasının tedavi masraflarını karşılayıp karşılamayacağı ve ne ölçüde karşılayacağı, her vaka için ayrı ayrı önceden netleştirilmelidir.

Farklı uzmanlık alanlarına sahip hangi klinikler bulunur?

Genel hastanelerin yanı sıra, faaliyetleri özel olarak organize edilmiş hastaneler de mevcuttur. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• Üniversite hastaneleri: Bu hastaneler hasta bakımının yanı sıra araştırma, öğretim ve tıp eğitimi de sunar. Üniversite hastaneleri genellikle tüm tıp disiplinlerinden uzmanlar istihdam eder. Bu nedenle, son derece ciddi ve komplike hastalıklar bile bu hastanelerde tedavi edilebilir.  
• İhtisas hastaneleri: Bu hastaneler belirli alanlarda uzmanlaşmıştır. İhtisas hastanelerine örnek olarak çocuk hastaneleri, göğüs hastaneleri veya psikiyatri hastaneleri verilebilir.
• Anlaşmalı hastaneler: Anlaşmalı bir hastanede, hastane çalışanı olmayan ancak genellikle hastane dışında muayenehanesi bulunan doktorlardan tedavi alabilirsiniz. Hastane bu durumda hastalara konaklama, yemek ve bakım sağlar.
• Gündüz ve gece klinikleri: Bu hastaneler kısmi yatılı tedavi hizmeti sunar. Örneğin, bazı ruhsal hastalıklarda yalnızca gece bakımı gereklidir. Bazı kemoterapi tedavileri gibi belirli tedaviler ise gündüz kliniklerinde yapılabilir. Ancak hastalar geceleri evlerinde kalırlar. 

Hastaneyi işleten taraflara hastane işletmecisi denir.
Almanya'da üç farklı hastane işletmecisi türü vardır:

• Kamu işletmecileri
• Kâr amacı gütmeyen işletmeciler
• Özel işletmeciler

Kamu işletmecileri arasında örneğin eyaletler, belediyeler ve meslek birlikleri gibi sosyal sigorta sağlayıcıları bulunur. Kamu işletmecileri, Almanya'daki tüm hastanelerin üçte birinden azını işletmesine rağmen, tüm hastane yataklarının neredeyse yarısını sağlar. Üniversite hastaneleri de dahil olmak üzere genellikle büyük, maksimum bakım hizmeti sunan hastanelerdir.

Kâr amacı gütmeyen işletmeciler arasında örneğin kilise bağlantılı şirket grupları ve Alman Kızılhaçı gibi sosyal ve insani yardım kuruluşları bulunur. İşletmeciler, bu hastaneleri işletmekten kâr elde etmeyi amaçlamaz.

Özel hastane işletmecileri ise hastaneyi işletmekten kâr elde etmeyi amaçlar. Hem şahıs şirketleri hem de şirketler özel işletmeci olarak hareket edebilir. Özel işletmeciler en fazla sayıda hastaneyi işletse de en az sayıda yatağı sağlar. Bunlar genellikle uzmanlaşmış klinikler veya ihtisas klinikleridir.

Hastaneler eyalet hastane planında listelenmişse iki şekilde finanse edilir. 

• Yatırım maliyetleri federal eyaletler tarafından karşılanır. Yatırım maliyetleri, örneğin yenileme veya büyük tıbbi ekipman satın alma maliyetlerini içerir.
• Hasta bakımı maliyetleri, yasal sağlık sigortası fonları ve özel sağlık sigortası şirketleri de dahil olmak üzere finansman kuruluşları tarafından ödenir. Hastaneler genellikle maliyetleri sabit ücretler üzerinden faturalandırır. Hastanın hastalığına bağlı olarak, hastaneler sabit bir ücret alır. Bu ücret, aynı tanıya sahip tipik bir hasta için olağan tedaviye ve tedavi süresine dayanır. Hastalığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak, sabit ücret daha yüksek veya daha düşük olabilir. İkincil teşhisler, komplikasyonlar veya yaş gibi bireysel faktörler de hastanenin aldığı tutarı etkileyebilir.

Sabit ücretler, tıbbi olarak gerekli olan hizmetlerle ilişkilidir. Ancak, gerekirse ek seçmeli hizmetler de kullanılabilir. Bu tür seçmeli hizmetlerin maliyetleri yasal sağlık sigortası fonları tarafından karşılanmaz. 

Planlı bir hastane yatışı için sizi tedavi eden doktor bir sevk belgesi düzenleyecektir. Bu sevk belgesi genellikle yakındaki uygun hastaneler için öneriler de içerir. Ancak bu öneriler bağlayıcı değildir. Planlı tedavi için hastaneyi kendiniz seçme hakkınız vardır. Yasal sağlık sigortanız varsa yasal sağlık sigortalı hastaları tedavi etmeye yetkili herhangi bir hastanede tedavi olabilirsiniz. Sağlık sigortası şirketleri sadece, yetkili olmayan özel hastanelerde genellikle masrafları karşılamaz. Acil durumlarda, özel hastaneler de yasal sağlık sigortalı hastaları tedavi edebilir.

Hastane seçiminde çeşitli kriterler rol oynar. İlk olarak, hastane söz konusu hastalığı iyi tedavi etmeyi sağlayan imkanlara sahip olmalıdır. Bu nedenle, hastalığın tedavisinde yeterli deneyime sahip uygun uzmanlık bölümleri bulunmalıdır. Ancak kişisel kriterler de doğru hastaneyi ararken kararı etkiler.

Bu kriterler arasında şunlar yer alır:

• Eve yakınlık
• Yabancı dilde bakım hizmeti bulunması
• Hastanenin erişilebilirliği

Tüm bu bilgiler, her hastanenin yıllık olarak yayınlamak zorunda olduğu hastane kalite raporlarında bulunabilir. Bu kalite raporları üç bölümden oluşmaktadır:

İlk bölüm hastane hakkında genel bilgiler sunar. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yatak sayısı
• İşletmeci
• Personel
• Ekipmanın özellikleri
• Sunulan ek hizmetler
• Erişilebilirlik

İkinci bölüm şu konularda bilgi içerir:

• Mevcut uzmanlık bölümleri
• Sunulan hizmetler
• Uzman personelin nitelikleri
• Her uzmanlık bölümünde gerçekleştirilen işlem sayısı

Üçüncü bölüm, hastane tarafından sunulan hizmetlerin kalitesi hakkında bilgi içerir. Hizmet kalitesi, Gemeinsamer Bundesausschuss (Federal Ortak Komite) tarafından belirlenen kalite kriterlerine göre değerlendirilir. Bu tür bir kalite kriterine örnek olarak bir hastalığın teşhisinden tedaviye başlanmasına kadar geçen süre verilebilir. Hastane, bu kriterleri karşılıyorsa düşük puan almaz. Bu bölüm ayrıca, belirli hizmetlerde belirli komplikasyonların sıklığı hakkında bilgi de içerir.

Kalite raporları, ilgili hastanenin web sitesinde veya Gemeinsamer Bundesausschuss (Federal Ortak Komite) referans veritabanında bulunabilir.

Federal Hastane Atlası ayrıca, faturalandırma verileri ve kalite bilgilerini kolayca anlaşılır ve erişilebilir hale getirerek hastanelerde yatarak tedavinin objektif olarak değerlendirilmesine yardımcı olur. Bu sayede hastaneler birbirleriyle karşılaştırılabilir.