Koroner kalp hastalığı

Koroner arter hastalığında (KKH) kalbe oksijen sağlayan büyük arterler daralır. Tıpta bu damarlara "koroner arterler" veya "koroner damarlar" denir.

Koroner kalp hastalığı ayrıca kalp yetmezliği veya kardiyak aritmi gibi ikincil hastalıklara da yol açabilir. Bununla birlikte, çeşitli tedaviler ile semptomlar ve ikincil hastalık riski azaltılabilir.

Kalp kasına çok az oksijen ulaştığından, aşırı daralan damarlar, fiziksel efor sırasında nefes darlığına ve göğüs ağrısına neden olabilir. Bir koroner damarın aniden tamamen kapanması durumunda kalp krizi riski oluşur. Böyle bir tıkanıklık, örneğin bir kan pıhtısı nedeniyle oluşabilir.

Koroner arter hastalığının yol açtığı rahatsızlıklar, geçici nefes darlığından şiddetli göğüs ağrısına kadar uzanır. Bunlar kollara, boyuna, sırta, üst karın veya çeneye yayılabilir ve sıklıkla bir iç daralması veya endişe hissi eşlik eder. Kalp kası daha fazla oksijene ihtiyaç duyduğundan, semptomlar genellikle fiziksel efor sırasında veya ardından ortaya çıkar.

Rahatsızlıklar aniden ve fiziksel zorlama olmaksızın ortaya çıkabilir (kararsız angina pektoris). Ancak uzun bir süre boyunca değişmeden kalabilir (kararlı angina pektoris). Kararsız angina pektoris acil bir durumdur: Kan damarı aniden tamamen tıkanabileceğinden kalp krizi riski vardır.

Koroner kalp hastalığı, arterioskleroz olarak da bilinen koroner arterlerdeki vasküler kalsifikasyonun sonucunda ortaya çıkar. Damar duvarındaki küçük iltihap odaklarından kaynaklanır. Hücreler, yağlar ve diğer maddeler burada birikir.

Başlangıçta, bu birikintiler fark edilmeden oluşabilir. Bunlar sadece kademeli olarak arttığında sorunlu hale gelir. Daha sonra, buna maruz kalan damardaki kan akışını o kadar etkileyebilirler ki arterden kalp kasını yeterince besleyecek kadar yeterli kan akmaz. Fiziksel efor veya zihinsel stres daha sonra göğüste sıkışma ve ağrıya (kararlı angina pektoris) yol açabilir.

Efor sarf etmeden ve dinlenirken bile göğüs ağrısı meydana gelirse genellikle kan damarını kısmen tıkayan bir kan pıhtısı oluşmuştur. Bu, damardaki bir birikintinin aniden yerinden kopması durumunda olur. Pıhtı bir damarı tamamen tıkayacak kadar büyürse kalp krizi meydana gelir. Tıkanıklık hızlı bir şekilde tedavi edilmezse kalp kasının bir kısmı ölür.

Koroner kalp hastalığı riski yaşla birlikte artar. Yaştan bağımsız riskler, genellikle kardiyovasküler sağlığı etkileyebilecek tüm faktörleri içerir:

• Sigara içmek
• Ciddi aşırı kilo
• Kolesterol seviyesinin yükselmesi
• Yüksek tansiyon
• Diyabet

Koroner kalp hastalığının sonuçları hakkında ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinden edinebilirsiniz.

KKH en yaygın hastalıklardan biridir: 40 ila 80 yaş arasındaki insanların neredeyse yüzde 10'unda görülür. Erkeklerde kadınlardan daha yüksek oranda ortaya çıkar.

Koroner arter hastalığı genellikle yavaş ilerler ve birkaç yıl içinde gelişir. Genellikle fiziksel efor sırasında, göğüs ağrısı (anjina pektoris) şeklinde fark edilir. Ancak daha önce herhangi bir rahatsızlığa sahip olmayan kişilerde kalp krizini de tetikleyebilir.

Basit tavsiyelere uymak kalbinizi sağlıklı tutabilir ve koroner kalp hastalığını önleyebilir:

• Sigara içmemek
• Düzenli bedensel aktivite
• Dengeli beslenme
• Fazla kilodan kaçınmak

Özel diyetlerin veya vitaminler gibi besin takviyelerinin önleyici etkinliği kanıtlanmamıştır.

Kalp sağlığınız için neler yapabileceğiniz hakkında ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.deadresinde bulabilirsiniz.

Göğüs ağrısının farklı nedenleri olabilir, örneğin:

• Göğüs bölgesindeki kaslar veya kemiklerle ilgili sorunlar
• Kalp kasında iltihap
• Akciğer hastalıkları
• Yemek borusu hastalıkları 

En önemli muayene istirahatte veya egzersiz sırasında yapılan bir elektrokardiyogramdır (EKG). Bazı durumlarda, kalbin ultrason taraması (ekokardiyografi) gibi görüntüleme testleri mantıklıdır. Bazı durumlarda hangi ek muayenelerin gerekli olduğu, yaş, önceki hastalıklar ve şikayetlerin niteliği gibi faktörlere bağlıdır.

Koroner kalp hastalığı teşhisi konulursa doktor daha ileri tetkikler uygulayacaktır. Şimdi ikincil hastalık riskinin, örneğin kalp krizi, değerlendirilmesinden ve tedaviye başlanmasından bahsedelim. Bu aşama genellikle şunları kapsar:

• Kan basıncını ölçmek: Kan basıncı yükseldikçe, koroner arter hastalığından kaynaklanan komplikasyon riski artar.
• Fiziksel Muayene: Kalp dinleme gibi muayeneler, kalp kapakçıklarıyla ilgili sorunlar gibi diğer tıbbi durumları ortaya çıkarabilir.
• Metabolik bozukluklar için muayene: Tip 2 diyabet (diyabet) veya kan lipitleri yüksekliği gibi metabolik bozuklukları tespit etmek için bir kan örneği kullanılabilir. Tip 2 diyabet, ikincil hastalık riskini büyük ölçüde artırabilir.
• Risk faktörlerinin belirlenmesi: Doktor, örneğin ailedeki kalp krizi veya diğer dolaşım hastalıkları hakkında sorular sorar. Sigara içip içilmediği ve nasıl beslenildiği gibi yaşam tarzı alışkanlıkları da rol oynamaktadır.

35 yaşını doldurmuş ve yasal sağlık sigortasına sahip herkes, her üç yılda bir temel sağlık kontrolü hakkına sahiptir. Bu sayede kalp-damar hastalıkları, diyabet ve böbrek hastalıklarının belirtileri erken dönemde fark edilebilir. Temel sağlık kontrolü kapsamında örneğin kan ve idrar incelenir ve tansiyon ölçülür.

Koroner kalp hastalığı tedavisinin iki amacı vardır:

• Rahatsızlıkları hafifletmek
• İkincil hastalıkların önlenmesi

Kararlı hastalık durumunda (kararlı angina pektoris), rahatsızlıkları azaltmak için bazı ilaçlar kullanılır. Bunlara beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri veya nitratlar dahildir.

İlaç tedavisi yeterli olmazsa, doktor bir operasyon kapsamında kalp kateteri ile daralmış koroner arteri genişletmeye çalışabilir. Şiddetli daralmalar varsa veya birden fazla damar etkilenmişse baypas ameliyatı da bir seçenektir. Vücudun başka bir yerinden bir kan damarı çıkarılır ve tıkanmış koroner arteri baypas etmek için kalbe yerleştirilir.

Hastalar, örneğin bol egzersiz yapmaya ve dengeli beslenmeye özen göstererek kalp krizi veya kalp yetmezliği gibi ikincil hastalıklara karşı önleyici tedbirler alabilir. Sigara içen herkes bırakmaya çalışabilir. Bazı ilaçlar ikincil hastalıklara karşı da koruma sağlayabilir. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• Kan pıhtılarını önlemek için düşük doz asetilsalisilik asit (ASA)
• Kan damarlarını korumak için statinler
• Özellikle kalbi zayıf veya yüksek tansiyonu olan kişilerde kalbi rahatlatmak için beta blokerler

gesundheitsinformation.de sitesinde koroner arter hastalığının ilaç tedavisi ve kalp kateter muayenesi sırasında neler olduğu hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.

Kardiyak rehabilitasyon, koroner arter hastalığı olan kişiler için faydalı olabilir. Fiziksel dayanıklılığı artırmalı, ikincil hastalıkları önlemeli ve genel olarak yaşam kalitesini iyileştirmelidir.

Rehabilitasyon özellikle aşağıdaki durumlarda önerilir:

• kalp krizinden sonra
• hastalığın kalp yetmezliğine yol açması halinde
• şikayetler normal günlük hayatı imkansız hale getirdiğinde 

Çalışmalar, hareket egzersizleri ile kardiyak rehabilitasyonun yaşam kalitesini iyileştirebileceğini ve yaşam beklentisini uzatabileceğini göstermiştir. Rehabilitasyon programı tıp, fizyoterapi, beslenme bilimi ve psikoterapi alanlarındaki profesyoneller tarafından yürütülmektedir.

Jimnastik hareketleri, hastalık ve risk faktörleri ile nasıl başa çıkılacağı konusunda eğitimleri ve psikolojik desteği içerir.

Başvuru doktorla birlikte yetkili sigorta kuruluşuna, diğer bir deyişle genellikle yasal sağlık veya emeklilik sigortasına yapılır.

Genellikle kalp sorunları olan insanların tüm hayatlarını değiştirmek zorunda oldukları düşünülür. Bu insanlara çok sayıda tavsiye de verilir. Ancak, hayatın tamamen değiştirilmesi gerçekçi değildir. Yaşam tarzlarını değiştirmek isteyen insanlar, kendilerine gerçekleştirdikleri her hedeften sonra yeni bir hedef koyarlarsa daha başarılı olurlar. Küçük adımlar çoğu zaman, kişinin hayatını bir gecede kökten değiştirmeye çalışmasından daha mantıklıdır. 

Koroner kalp hastalığı kronik bir hastalık olsa da, hayatınızı ve günlük rutininizi belirleyecek diye bir şey yoktur. Bunu bilmek bile, yardımcı olacaktır. Böylece, tedavinin kontrol altında tutulması ve olası sorunların zamanında fark edilmesi kolaylaşır. 

Yasal sağlık sigortası olan koroner kalp hastaları için yapılandırılmış tedavi programları veya "hastalık yönetimi programları" vardır. Amaç, yaşam kalitesini iyileştirmek ve yüksek kalitede tedavi sağlamaktır. Hastalık yönetimi programına katılmak isteyenler, sağlık sigortaları ile iletişime geçebilir.