Kuş kanadı (pterijium)
ICD kodları: H11.0 ICD kodu nedir?
Pterijium, gözün konjonktivasından kaynaklanan iyi huylu bir doku büyümesidir. Genellikle bir nokta, cilt kalınlaşması veya beyaz bulanıklık olarak görülür. Pterijium genellikle şikayetlere neden olmaz, ancak kozmetik olarak rahatsız edici olabilir. Bazen gözleri de tahriş eder veya görüşü etkiler.
Bir bakışta
- Bir pterijium (kuş kanadı) genellikle gözde üçgen şeklinde bir nokta olarak görülür.
- Nedenin güçlü ve uzun süreli güneş radyasyonu olduğu varsayılmaktadır.
- Bir pterijium genellikle herhangi bir şikayete neden olmaz. Ancak kozmetik olarak rahatsız edici olabilir.
- Bazen büyüme görme sorunlarına veya astigmata da neden olur.
- Şikayetler varsa, pterijium nemlendirici göz damlaları ile tedavi edilebilir. Görmeyi etkiliyorsa, ameliyatla alınması da bir seçenektir.
- Güçlü UV radyasyonuna karşı gözleri korumak gerekir: güneş gözlüğü ve şapkalar pterijiumu önleyebilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Pterijium nedir?
Pterijium terimi Yunancadan gelir ve "kanat" anlamına gelir; bu nedenle "kuş kanadı" olarak da bilinir. Aslında, gözün konjonktivasındaki dokunun çoğalması bazen bir böceğin kanadına benzeyen beyaz bir üçgen gibi görünür.
Kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, pterijium en sık dünyanın güney ve tropik bölgelerinde meydana geldiğinden, doktorlar ultraviyole radyasyon (UV ışığı) ile bir bağlantıdan şüphelenmektedir.
Pterijium olan insanlar genellikle uzun süre güçlü güneş ışığına, rüzgara veya tozlu havaya maruz kalırlar. Bu nedenle İngilizcede "Surfer's Eye", Almancada "Surfer-Auge" (Sörfçü Gözü) olarak da anılır.
Herhangi bir semptom yoksa, pterijium öncelikle sadece gözlemlenebilir. Ancak doku büyümesi gözlerin kaşınmasına ve tahriş olmasına neden oluyorsa özel göz damlaları ve ilaç tedavisi gereklidir.
Görmeyi etkiliyorsa, doktorlar pterijiumu ameliyatla alabilirler. Bazı kişilerde kanat derisi estetik bir sorundur, böyle bir durumda da müdahale mümkündür.
Almanya'da yaklaşık 1,6 milyon insanın pterijiumu olduğu tahmin edilmektedir.
Pterijium nasıl anlaşılır?
Başlangıçta, gözün iç köşesindeki doku proliferasyonu, üçgen bir böcek kanadını andıran bir yumru, leke veya deri parçası olarak görünür. Bununla birlikte, pterijium küçük bir nokta veya beyaz bulanıklık olarak da görülebilir.
Pterijium bazen konjonktivadan gözün retinasına yayılır ve iris üzerinde bulutlu bir bulanıklık olarak görünür hale gelir.
Pterijium genellikle herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Bununla birlikte, bazı insanlar doku çoğalmasını - örneğin kontakt lenslerin takılmasını önleyen ya da gözde yabancı cisim hissi yaratan bir durum olarak - rahatsız edici bulmaktadır. Bu his sanki yanlışlıkla göze bir sinek veya bir toz zerresi girmiş gibidir.
Ek olarak, gözler kızarmış ve kuru - tahriş olmuş hissedilebilir. Kaşıma veya ovma tahrişi artırır ve iltihaplanmaya neden olabilir.
Doku nadiren görüşü engelleyecek ve görme netliğini bozacak kadar büyür.
Pterijium neden oluşur?
Pterijiumun neden geliştiği henüz tam olarak bilinmemektedir. Çeşitli faktörler büyümeyi destekliyor gibi görünürken, en önemlisi güneş ışığıdır. Pterijium, özellikle insanlar uzun süre güçlü güneş ışığına maruz kaldıklarında ortaya çıkar.
Pterijium, dünyanın diğer bölgelerine göre aşırı derecede güçlü UV radyasyonu olan bölgelerde çok daha yaygındır. Güçlü güneş ışığının hücrelerdeki büyüme faktörlerini harekete geçirerek gözde doku çoğalmasına yol açtığına inanılmaktadır.
Son bilimsel çalışmalar ayrıca human papilloma virüsü (HPV) ile enfeksiyonla da bir bağlantıya işaret etmektedir. Virüs doku büyümesine neden olabilir. Bazı virüs türleri örneğin siğillere, bazıları ise rahim ağzında doku değişikliklerine yol açar.
HPV ile enfekte olmuş kişilerin, HPV enfeksiyonu olmayan kişilere göre pterijium olma olasılığı daha yüksektir.
Pterijium nasıl gelişir?
Pterijium çoğu insanda herhangi bir şikayete neden olmaz ve tedavi gerektirmez.
Ancak pterijium bazen zamanla büyümeye devam eder. Gözleri koruyan gözyaşı filminin akışını engellediği için ileri evrelerde tahriş ve kızarıklık gelişebilir.
Pterijium gözün korneasına yayıldığında görme sorunlarına neden olabilir. Büyümenin korneanın eğriliğini değiştirmesi de olasıdır. Sonuç astigmattır: kornea o kadar çarpıktır ki, her şey bulanık ve çarpıktır.
Pterijium nasıl önlenir?
Güçlü güneş ışığı pterijium gelişimini tetikleyebileceğinden, gözlerin güçlü ve kalıcı güneş ışığından korunması tavsiye edilir.
Güneş gözlükleri, geniş kenarlı şapkalar veya siperli şapkalar gözleri korur ve önlemeye yardımcı olur. Geniş kenarlı güneş gözlükleri, yandan gelen güneş ışınlarına karşı da koruma sağlar. Güçlü UV radyasyonu olan bölgelerdeyseniz, gözler için iyi bir güneş koruması özellikle önemlidir.
Pterijium nasıl teşhis edilir?
Göz doktorları bir pterijiumu görsel teşhis ile tanırlar. Büyümenin kanat benzeri yapısı o kadar tipiktir ki genellikle hemen teşhis edilir. Bir göz doktorunun daha yakından incelemesi, büyümenin boyutunu belirleyebilir. Bir göz testi, pterijiumun görme netliğini sınırlayıp sınırlamadığını belirleyebilir.
Pterijium nasıl tedavi edilir?
Pterijium tedavisi görme bozukluğu olup olmamasına ve büyümenin rahatsız edici olup olmamasına bağlıdır.
Kaşıntı veya görme sorunları gibi belirtiler yoksa, genellikle bir göz doktoru tarafından düzenli olarak takip edilmesi yeterlidir.
Semptomlar, örneğin yapay gözyaşı şeklinde, nemlendirici damlalarla harici bir tedavi ile hafifletilebilir. Bu ilaçlar, büyüme görmeyi veya göz hareketini etkilemiyorsa kullanılır.
Etkilenen bölgeye günde üç ila dört kez 1 ila 2 damla uygulanması genellikle yeterlidir.
Damlalarda bulunan koruyucu maddelere karşı hassasiyeti olanlar için koruyucu içermeyen preparatlar mevcuttur.
Antienflamatuar glukokortikoidler veya steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAR) de semptomların tedavisine yardımcı olabilir. Ancak bunların kullanımı gözde iltihaplanma, glokom veya katarakt gibi ciddi yan etki riski taşır.
Şiddetli kısıtlamalarda pterijiumun ameliyatla alınması da mümkündür. Ancak tekrar büyüme olasılığı yüksektir.
- Sarkar P, Tripathy K. Pterygium. [Updated 2021 Aug 21]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 2021 Jan-. Aufgerufen am 02.12.2021.
- DynaMed (Internet), Ipswich (MA). Pterygium. EBSCO Information Services. Record No.T920562. 2018 (1995). Aufgerufen am 02.12.2021.
- UpToDate (Internet). Pterygium. Wolters Kluwer 2020. Aufgerufen am 02.12.2021.
- The College of Optometrists (Internet). Pterygium. Aufgerufen am 02.12.2021.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: