Ergenlikte skolyoz

Ergenlikte skolyozda omurga eğrilir ve döner. Hastalık belirgin bir sebep olmadan gelişir. Bu nedenle "idiyopatik" olarak da adlandırılır (Yunanca idios: "kendi" ve pathos: "acı çekmek" kelimelerinden sonra). Skolyoz neredeyse sadece büyüme sırasında gelişir.

Çoğu durumda tedavi gerektirmeyen hafif bir eğrilik ile kalır. Ancak omurganın artık büyümeyinceye kadar birkaç ayda bir kontrol edilmesi önemlidir. Bu önlem, artan bir eğriliğin tanınmasını ve gerekirse tedavi edilmesini sağlar.

Progresif skolyoz ve orta dereceli eğrilikler genellikle ortopedik korse ile tedavi edilir. Bu, omurganın daha fazla kıvrılmasını önleyebilir.

Çok keskin eğriler ameliyat gerektirebilir. İşlem sırasında, omurgayı tekrar düzeltmek için birkaç omur gövdesi birbirine bağlanır.

Skolyozda şikayetler nadiren ortaya çıkar. Bununla birlikte, etkilenen bazı ergenler, omuz bölgesinde sırt ağrısı veya gerginlik bildirmektedir. Skolyozun bundan gerçekten sorumlu olup olmadığı genellikle belirsizliğini korur. Çünkü skolyozu olmayan çoğu insanda da zaman zaman sırt ağrısı olur.

Skolyoz öncelikle vücudun üst kısmında gözle görülür değişikliklere yol açar: sırt, omuzlar, kalçalar ve göğüs asimetrik veya çarpık olabilir. Eğrilik, etkilenenler öne doğru eğildiğinde özellikle fark edilir. Kaburgalar daha sonra bir tarafta görünür bir kambur oluşturur.

Skolyozda omurga farklı derecelerde eğri olabilir. Eğrilik derecesi Cobb açısı olarak bilinir ve bir röntgen filmiyle belirlenir.

Ergenlikte skolyoza neyin neden olduğu hala belirsizdir. Doktorlar bu nedenle adolesan, idiyopatik skolyozdan bahseder. Adolesan, "ergenlikte meydana gelen" anlamına gelir - idiyopatik ise, hiçbir neden tanımlanamadığını gösterir. Ergenlik, 10. doğum günü ile omurga büyümesinin tamamlanması arasındaki zamandır.

Skolyozun insanların değiştirebileceği kötü bir duruşla ilgisi yoktur. Aksine, skolyoz gelişen çocuklar ve ergenler bu konuda hiçbir şey yapamaz. Ayrıca skolyozu önleyecek bir yol da henüz bulunamamıştır.

Bilinen tek şey, ailesel bir yatkınlığın skolyoz riskini artırabileceğidir: Skolyozlu ergenlerin tahmini yüzde 10'unda anne veya baba da etkilenmiştir.

Tüm 10 ila 16 yaşındakilerin yaklaşık yüzde 2'sinde skolyoz olduğu tahmin edilmektedir. Bununla birlikte, çoğu durumda, omurga sadece hafifçe kavislidir. Etkilenenlerde dağılım aşağıdaki gibidir:

• Yüzde 75'inde hafif skolyoz (Cobb açısı 10 ile 20 derece arasında)
• Yüzde 15'inde orta derecede skolyoz (20 ila 30 derece)
• Yüzde 5'inde şiddetli skolyoz (30 ila 40 derece)
• Yüzde 5'inde çok şiddetli skolyoz (40 derece üzeri)

Kızlar skolyozdan erkeklerden daha çok etkilenir. Ayrıca kızlarda çok daha belirgindir.

Ergenlikte skolyoz ile omurganın hafif eğri kalacağı veya eğriliğin ilerleyeceği önceden kestirilemez. Eğrilik derecesine (Cobb açısı) ve iskelet olgunluğuna bağlı olarak, seyir en azından tahmin edilebilir: Eğrilik ne kadar büyükse ve kemikler ne kadar olgunlaşmamışsa, skolyozun ilerleme olasılığı o kadar artar.

İskelet olgunluğu ilyak krestin röntgeni ile belirlenir. İlyak krest ne kadar çok kemikleşmişse, kemikler o kadar olgunlaşır. Bu gelişim 0 ile 5 arasındaki evreler halinde tanımlanır. Bunlara Risser evreleri de denir. 0'da kemik büyümesi hala tüm hızıyla devam eder, 5'te tamamen bitmiştir.

Kemik büyümesi tamamlandıktan sonra, omurga ancak çok şiddetli skolyozda 50 dereceden fazla bir açıda deforme olmaya devam edecektir.

Ergenlikte skolyoz teşhisi konulurken, ilk önce diğer omurga eğriliği nedenleri ve biçimleri ihtimali ortadan kaldırılır. Çünkü farklı uzunluktaki bacaklar da buna yol açabilir. Fizik muayeneden önce doktor, diğer şeylerin yanı sıra aşağıdakileri soracaktır:

• Güncel şikayetler
• Önceki hastalıklar
• Ailede skolyoz vakaları
• Eğriliğin ilk ne zaman fark edildiği.
• O zamandan beri nasıl seyrettiği.

Bunu hastanın duruşu ve anatomisinin incelenmesi izler.

Skolyozun ne kadar şiddetli olduğu ve nasıl ilerleyebileceği ileri tetkikler yardımıyla değerlendirilebilir. Örneğin:

• Ayakta dururken omurganın röntgen görüntüsü: Görüntü, eğriliğin ne kadar güçlü olduğunu gösterir ve Cobb açısını belirlemek için kullanılır.
• Büyüme evresinin belirlenmesi: Vücut boyu ölçülür ve daha önce büyüme atağı olup olmadığı sorulur.
• İskelet olgunluğunun belirlenmesi: İskelet olgunluğu hakkında kesin bilgi gerekiyorsa, ilyak krestin röntgeni çekilir ve Risser evresi belirlenir.

Skolyoz için birkaç tedavi seçeneği vardır:

• Aktif gözlem: Omurga her 3 ila 6 ayda bir kontrol edilir. Eğrilik artarsa tedaviye başlanır.
• Fizyoterapi: Skolyoz için özel fizyoterapiler vardır, örneğin germe, duruş, nefes alma ve güçlendirme egzersizlerini içeren Schroth tedavisi. Egzersizler, omurgayı düzeltmeye yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bununla birlikte, bunların ne kadar etkili olduğunu gösteren iyi hiçbir çalışma neredeyse yoktur.
• Korse tedavisi (ortez): Ortopedik korseler, omurganın belirli bölgelerini destekleyerek eğriliğin artmasını engeller. Bu tür korseler, omurganın büyümesi bitene kadar giyilir.
• Ameliyat: Ameliyatta kavisli omurlar küçük çubuklar, teller, kancalar veya vidalar kullanılarak düzeltilir. Bu prosedür ancak skolyoz çok belirginse mümkündür.

Skolyoz için uygulanabilir tedavilere yönelik ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.

Çoğu durumda, skolyoz ayakta tedavi edilebilir. Ayakta tedavi yetersizse, yaşam kalitesi ciddi şekilde bozulmuşsa veya etkilenenlerde şiddetli semptomlar varsa rehabilitasyon da bir seçenek olabilir. Almanya'da özellikle skolyozlu insanlar için yatarak tedavi sunan çeşitli rehabilitasyon merkezleri bulunmaktadır. Tedavi yaklaşık 3 ila 6 hafta sürer. Bu tür bir rehabilitasyonun parçası olarak, etkilenenler fizyoterapi, psikolojik stres durumunda destek veya eğitim alırlar - örneğin korsenin nasıl kullanılacağı konusunda.

Ergenler skolyoz olduklarını öğrendiklerinde genellikle endişelenirler. Özellikle bu yaşta topluma ait olmak ve bir hastalık nedeniyle diğerlerinden farklı olmamak isterler. Ayrıca, örneğin korse ile genellikle uzun süren tedavi, kendinizi güvensiz hissetmenize neden olabilir: Korse ile rahat edebilir miyim? Şimdi başka ne giyebilirim? Çevrem buna nasıl tepki verecek?

Neyse ki, skolyoz ve tedavisi genellikle arkadaşlıklar, hobiler ve boş zaman aktiviteleri üzerinde başlangıçta düşündüğünden çok daha az etkiye sahiptir.

Ancak, günlük yaşamdaki değişiklikler yine de zaman ve sabır gerektirebilir. Örneğin, korse giymenin rutin ve alışkanlık haline gelmesi veya fizik tedavi önlemlerinin günlük hayata tam olarak uyması haftalar alabilir.

Muhtemel zorluklara rağmen, etkilenenler skolyozun kolayca tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu ve tedavinin sonunun genellikle öngörülebilir olduğunu anlamalıdır.

Aynı yaştaki insanlarla, örneğin bir kendi kendine yardım grubunda veya internette konuşmak da faydalı olabilir.

Ebeveynler, çocuklarının endişelerini ciddiye almalı ve skolyoz tedavisi söz konusu olduğunda onları her zaman dahil etmelidir.