Varikosel
ICD kodları: I86.1 ICD kodu nedir?
Testiste bulunan varisli damarlara doktorlar varikosel demektedir. Sık görülür, ancak genellikle hiçbir semptoma neden olmazlar. Ancak bazen testiste şişmeye, gerginlik hissine veya çekilme hissi veren hafif bir ağrıya neden olabilirler.
Bir bakışta
- Testisteki varisli damalar varikosel olarak adlandırılır.
- Bacaklardaki varislere benzeyen varikosel, damarlarda kan pıhtılaştığı ve orada kaldığı zaman meydana gelmektedir.
- Varikosel sperma kordonu boyunca venöz pleksusta oluşmaktadır.
- Uzmanlar tüm erkeklerin yüzde 5 ila 15'inde varikosel olduğunu söylemektedir.
- Çocuk sahibi olmak isteyen varikoselli bir erkeğe doktorlar bazen erkeğin fertilitesini arttıran tedavi önerebilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Varikosel nedir?
Varisli damarlar sadece bacaklarda görülmez: Bunlar testiste meydana geldiğinde varikosel olarak adlandırılır. Kimisi buna - bir fıtık olmamasına rağmen - "kasık fıtığı" demektedir.
Varikosel sperma kordonu boyunca venöz pleksusta oluşmaktadır. Bunun sayesinde kan testislerden vücuda geri akmaktadır. Bacaklardaki damar tıkanıklığına benzeyen varikosel, damarlarda kan pıhtılaştığı ve orada kaldığı zaman meydana gelmektedir.
Hangi semptomlar varikosel olduğunda meydana gelmektedir?
Pek çok durumda direkt olarak varikosel şikayetleri bulunmamaktadır. Bazen bu erkekler testiste şişme, gerilme hissi veya donuk ve çekilme hissi veren bir ağrı yaşarlar.
Ayrıca, varikosel doğurganlığı potansiyel olarak olumsuz yönde etkileyebilir ve isteğe rağmen çocuk sahibi olamamaya neden olabilir. Bununla birlikte, doğurganlığı her zaman etkilemez: Birçok erkek varikoseli olmasına rağmen baba olabilir.
Varikosel nasıl oluşur?
Farklı nedenler testisteki damarlarda genişlemeye sebep olabilir. Bunlar kişisel fiziksel koşullarla ilgili olabilir: Bazı erkeklerde pelvisteki testis toplardamarı böbrek toplardamarına neredeyse dik bir açıyla açılır. Sonuç olarak kan daha yavaş akar ve skrotuma geri dönerek varisli bir damar oluşturabilir.
Düzgün olmayan birleşme açısı genellikle sol tarafta yaygındır - bu yüzden de varikosellere orada daha sık rastlanmaktadır. Kalıtsal olan damar duvarı zayıflığı da bazı koşullarda varikosele neden olmaktadır. Aynısı - diğer varisli damarlar gibi - zayıflamış venöz kapakçıklar için de geçerlidir.
Bir tümör damarlara baskı yaptığında ve kan akışı bozulduğunda testiste varis oluşmaktadır. Ancak bununla nadiren karşılaşılmaktadır. Sebebi buysa uzmanlar bunu "normal" varikoselden ayrıt edebilmek için "semptomatik" varikosel adını vermiştir.
Varikoselin görülme sıklığı nedir?
15 ila 25 yaşlarındaki ergenlerde ve erkeklerde varikosel genelde daha sık görülmektedir. Tüm erkeklerin ise yüzde 5 ila 15'ini etkilediği düşünülmektedir.
Vakaların yüzde 90'ında ise varikosel testisin sol tarafında ortaya çıkmaktadır.
Varikosel nasıl teşhis edilir?
Varikosel söz konusu olduğunda doktorlar direkt olarak anlayabilir veya hissedebilir. Ancak bazen kanla dolu varisli damarın anlaşılabilmesi ve hissedilebilmesi için karna bastırılarak muayene edilmektedir. Daha ufak varikoselleri bulmak için ultrason görüntülemesi (sonografi) gereklidir.
Varikosel nasıl tedavi edilir?
Çoğu durumda varikosel tedavi edilmemektedir. Ancak çocuk sahibi olmak isteyen bir erkekte fertilite etkileniyorsa doktorlar tedavi önerebilmektedir.
Etkilenen damar kapatılır ki böylelikle kan sağlıklı yan damarlardan akışını sürdürebilir. Bunun için üç yöntem vardır:
- Kapatma
- Skleroterapi
- Ameliyat
Damarın kapatılması ilaçla veya özel küçük metal spiraller ile gerçekleştirilmektedir. Bir kateter ile damara verilirler ve varisli damarda kan pıhtısı oluşmasını ve damarı kapatmasını sağlarlar.
Skleroterapi de benzer şekilde uygulanır: Bu işlemde bir ilaç damar duvarlarına saldırır ve böylelikle damar birbirine yapışır. Bu işlem skleroz olarak da bilinmektedir.
Varis ameliyatında ise doktorlar şişmiş damarı ve yan küçük damarları ayırır veya birbirlerine bağlar. "Açık" ameliyat olarak yapılan işlem örneğin testisten veya kasıktan açılan daha büyük bir kesi ile yapılmaktadır.
Varikosel tedavisi komplikasyonlara da neden olabilmektedir. Kanama, yara enfeksiyonları, sinir yaralanmaları veya hidrosel olarak bilinen testislerin şişmesi muhtemel komplikasyonlar arasında sayılmaktadır.
Örneğin varikosel tedavisinin fertiliteyi iyileştirip iyileştirmediği sorusu gibi daha ayrıntılı bilgi için bkz. gesundheitsinformation.de.
- Gasser T. Basiswissen Urologie. Berlin: Springer; 2015.
- Hautmann R, Gschwend JE. Urologie. Berlin: Springer; 2014.
- Persad E, O'Loughlin CA, Kaur S et al. Surgical or radiological treatment for varicoceles in subfertile men. Cochrane Database Syst Rev 2021; (4): CD000479.
- Pschyrembel online. 2022.
- Wang H, Ji ZG. Microsurgery Versus Laparoscopic Surgery for Varicocele: A Meta-Analysis and Systematic Review of Randomized Controlled Trials. J Invest Surg 2020; 33(1): 40-48.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: