Varis
ICD kodları: I83 ICD kodu nedir?
Yaklaşık beş yetişkinden birinde varis vardır. Düzensiz, mor damarlar çoğu insan için kozmetik bir sorundur. Ancak bazen komplikasyonlara yol açabilirler. Nedenleri ve tedavileri hakkında ayrıntılı bilgi edinin.
Bir bakışta
- Varisli damarlar, kalıcı olarak genişlemiş düzensiz, mor damarlardır.
- Varisler çoğunlukla baldırlarda veya iç uyluklarda kanın yüzeysel bacak damarlarında birikmesi sonucu oluşur.
- Cildin hemen altındaki mor damarlar, pek çok hasta için sadece kozmetik bir sorundur, ancak bacakların ağırlaşması veya baldır krampları gibi rahatsızlıklara da yol açabilir.
- Semptomların şiddetli olması halinde veya kozmetik nedenlerden dolayı varisler ameliyatla alınabilir, ısı ile kapatılabilir veya kimyasal olarak imha edilebilir.
- Daha az belirgin bir varis şekli örümcek damarlarıdır: Bunlar derinin altındaki ince, kırmızımsı veya mor kılcal damarlardır.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Varis nedir?
Varisler, deride çoğunlukla mor veya mavimsi renkte belirgin, genişlemiş damarlardır. Birçok insan için estetik bir sorundur. Bununla birlikte, bacakların ağırlaşması veya baldırlarda kramp gibi rahatsızlıklara da neden olabilirler.
Mor damarlar en çok baldırlarda veya bacakların iç kısmında görülür. Varisler, bacakların yüzeysel damarlarında kan biriktiğinde ortaya çıkar. Genellikle damarlar şişer ve sonra dışa doğru çıkıntı yapar - deride mavimsi bir renk görülür.
Örümcek damarlar olarak adlandırılan damarlar, varisli damarların daha az belirgin bir şeklidir. Bunlar, derinin altında ince, kırmızımsı veya mavimsi kılcal damarlardır. Görsel olarak, genellikle ince dallara benzerler. Örümcek damarlar da sıklıkla bacaklarda bulunur, bazen yüz bölgesinde de görülür. Örümcek damarlar yaygın ve zararsızdır.
Hangi semptomlar varis belirtisidir?
Varisli damarlar en çok baldırlarda veya iç uyluklarda görülür ve özellikle ayak bileklerinde ve bacaklarda ağırlığa ve şişmeye neden olabilirler. Cilt ayrıca gerilir veya kaşınmaya başlayabilir. Genellikle semptomlar, özellikle uzun süre oturma veya ayakta kalma durumunda akşama doğru artış gösterir. Varisler bazen baldır kramplarına veya geceleri ağrıya da neden olabilir. Sorunlar genellikle sıcak havalarda daha da kötüleşir.
Bacakların görünümü de bazı kişiler için çok rahatsız edici olabilir. Bu durumda bacaklarını toplum içinde göstermekten çekinirler. Bu durumda, örneğin yalnızca uzun pantolon giymek veya yüzme havuzuna gitmekten kaçınmak tipik davranışlardır. Varisli damarlar nedeniyle yaşam kalitesinin bu kadar ciddi şekilde sınırlandırılması halinde, tedavi şiddetli semptomlar olmadan da uygulanabilir.
Varisli damarların yaygınlığı, semptomların şiddetini göstermez. Çok belirgin olmayan varisler hareketleri çok kısıtlayabilirken büyük, kalınlaşmış varisler hiç sorun yaratmayabilir.
Varisli damarların nedenleri nelerdir?
Bacaklarda derinde ve yüzeye yakında bulunan damarlar vardır. Tüm damarlarda, kanın geriye doğru akmasını durdurmak için valf görevi gören kapakçıklar bulunur. Yüzeysel damarlarda kan biriktiğinde varisli damarlar oluşabilir. Bu durum, damar duvarları ve kapakçıklar zayıf olduğunda veya damarlar üzerinde yeterli basınç olmadığında meydana gelir. Örneğin, bacak kaslarınızı ("kas pompası") harekete geçirmeden önce sık sık uzun süre aynı yerde durmanız halinde, bu durum söz konusu olabilir.
Varis oluşumuna neler yol açar?
Varis oluşumuna farklı faktörler yol açabilir:
- Yaşlanma
- Ailesel yatkınlık
- Aşırı kilo
- Uzun süre ayakta durmanız gereken meslekler
- Derin ven trombozu gibi damar hastalıkları
Kanın bacak damarlarından dışarı akması daha zor olduğundan, kadınlarda, varisli damarlar genellikle ilk kez hamilelik sırasında gelişir. Bunun nedeni vücut dokusundaki hormonal değişiklikler ve fazla kilolardır. Ancak bu varisler genellikle bebek doğduktan sonraki aylarda kaybolur.
Varislerin görülme sıklığı nedir?
Yetişkinlerin yaklaşık yüzde 20'sinde varis oluşmaktadır. Artan yaşla birlikte görülme sıklığı artar. Kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.
Varislerde hangi komplikasyonlar ortaya çıkabilir?
Bacak ülseri ("açık bacak"), varisli damarların en sık görülen komplikasyonudur. Varis tedavi edilmezse, etkilenenlerin yaklaşık yüzde 3 ila 6'sında açık yaralar oluşur. Diğer olası komplikasyonlar ven enfeksiyonları, tromboz veya kanamalardır, ancak bunlar nadirdir.
Aşağıdaki belirtilerden birinin olması halinde, komplikasyon belirtisi olabileceğinden hemen tıbbi yardım almanız önemlidir:
- Ayak bileği çevresinde bir yaralanmadan kaynaklanmayan veya 2 hafta sonra iyileşmeyen ülserler veya açık yaralar
- Bacakta büyük şişkinlik
- Dokunulduğunda sıcak gelen ve ağrıyan kızarık damarlar
- Varisli damarlarda veya yakınında kanama
- Varisli damarlar bölgesinde cilt döküntüsü
Varisli damarlarda kanama nadir olsa da, meydana geldiğinde tehlikeli olabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirir. İlk yardım önlemi bacağı kaldırmak ve kanayan bölgeye baskı uygulamaktır.
Varisler nasıl teşhis edilir?
Varisli damarların görülmeleri, tipik görünümleri nedeniyle kolaydır. "Doppler" olarak da adlandırılan bir çift yönlü ultrason, damarlardaki kan akışı ve tam olarak kapanmayan ven kapakçıkları hakkında bilgi sağlar. Bu yöntem aynı zamanda ameliyat öncesi damarların değerlendirilmesine de yardımcı olur.
Varisler nasıl tedavi edilir?
Aşağıdaki önlemler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir:
- Uzun süre ayakta durmaktan ve oturmaktan kaçının
- Bol hareket - günlük yaşamda da mümkün olduğunca
- Otururken bacakları yüksekte tutmak
- Otururken bacak bacak üstüne atmamak
- Fazla kilonuz varsa, kilo vermek
Önemli bilgi: Destek çorapları (kompresyon çorapları) kan akışını desteklemek için damarlara baskı yapar. Bununla birlikte, varisli damarlara gerçekten yardımcı olup olmadıkları ve ne kadar iyi geldikleri konusunda çok az araştırma yapılmıştır. Aynısı kilo verme için de geçerlidir. Damar sorunlarının tedavisi için reklamı yapılan kremler, merhemler, tabletler ve diyet takviyelerinin etkisi de kanıtlanmamıştır. Bu ürünler, örneğin at kestanesi veya kırmızı asma yaprağı özleri içermektedir.
Semptomların şiddetli olması halinde veya kozmetik nedenlerle çeşitli müdahaleler düşünülebilir. Varisli damarlar ameliyatla alınabilir, ısı ile kapatılabilir veya kimyasal olarak imha edilebilir.
Ameliyatlarda aşağıdaki iki yöntem en yaygın olanıdır:
- Damar sıyırma: Bacakta 2 kesi yapılır ve kasıktan bir kesi ile damar tamamen dışarı çekilir.
- Flebektomi: Etkilenen damar boyunca birkaç küçük kesi yapılır ve damar birkaç parça halinde çıkarılır. Bu yöntem daha küçük damarlarda kullanılır.
Günümüzde varisli damarlar genellikle ısı ile kapatılmaktadır. Bu yöntem, ameliyata göre daha az komplikasyonludur. Bu yöntemde 2 seçenek vardır:
- Radyofrekans ablasyonu: Derideki küçük bir kesiden damara ince bir tüp (kateter) sokulur ve daha sonra kateterin içine elektromanyetik dalgalar (radyo dalgaları) yayan bir prob yerleştirilir. Yayılan ısı damarı kapatır.
- Endovenöz lazer tedavisi: Bu yöntemde de damarı içeriden kapatmak için ısı kullanılır: ancak radyo dalgaları yerine lazer ışınları kullanılır.
Başka bir seçenek skleroterapidir: Etkilenen damara bir sıvı veya köpük enjekte edilir. Bu enjeksiyon maddesi damara, damar bağ dokusuna dönüştürülerek kapanacak kadar zarar verir. Olası yan etkiler arasında enjeksiyon bölgelerinde ciltte kahverengimsi renk değişikliği olabilir - ancak bun renklenme genellikle birkaç hafta veya ay içinde kaybolur.
Her sağlık sigortası her tedavinin masraflarını üstlenmediğinden, hangi masrafların karşılandığını önceden öğrenmek gereklidir.
Varis ameliyatının ne zaman tavsiye edildiği gibi daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.
- Gemeinsamer Bundesausschuss (G‑BA). Richtlinien über die ärztliche Betreuung während der Schwangerschaft und nach der Entbindung. Aufgerufen am 14.6.2020.
- Institut für angewandte Qualitätsförderung und Forschung im Gesundheitswesen (AQUA). Bundesauswertung zum Erfassungsjahr 2014. 16/1 - Geburtshilfe. 23.06.2015. Aufgerufen am 14.6.2020.
- Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWiG). Screening auf Gestationsdiabetes: Abschlussbericht; Auftrag S07-01; Version 1.1. 25.08.2009. (IQWiG-Berichte; Band 58). Aufgerufen am 14.6.2020.
- Rayanagoudar G, Hashi AA, Zamora J, Khan KS, Hitman GA, Thangaratinam S. Quantification of the type 2 diabetes risk in women with gestational diabetes: a systematic review and meta-analysis of 95,750 women. Diabetologia 2016; 59(7): 1403-1411. Aufgerufen am 14.6.2020.
- Rogozinska E, Chamillard M, Hitman GA, Khan KS, Thangaratinam S. Nutritional manipulation for the primary prevention of gestational diabetes mellitus: a meta-analysis of randomised studies. PLoS ONE 2015; 10(2): e0115526. Aufgerufen am 14.6.2020.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: