Dishidrotik egzama
ICD kodları: L30.1 ICD kodu nedir?
Elleriniz, parmaklarınız veya ayak tabanlarınız kaşınıyorsa ve küçük kabarcıklar oluşuyorsa, döküntü dishidrotik egzama olabilir. Çoğu zaman bunun net bir nedeni yoktur. Genellikle antienflamatuar merhemlerle tedavi edilir. İyi bir cilt bakımına sahip olmak ve tahriş edici maddelerle temastan kaçınmak da önemlidir.
Bir bakışta
- Dishidrotik egzama, avuç içi ve parmaklarda ve bazen de ayak tabanlarında kaşıntılı kabarcıklara neden olur.
- Egzama, genellikle net bir tetikleyici olmadan, aylar veya yıllar boyunca aralıklı olarak ortaya çıkar.
- Diğer yaş gruplarıyla karşılaştırıldığında, dishidrotik egzama en çok genç yetişkinlerde görülür.
- Antienflamatuar merhemler yardımcı olabilir. Hafif formlarda, cilde iyi bakmak ve tahriş edici maddelerle temas etmemek genellikle yeterlidir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Dishidrotik egzama nedir?
Dishidroz veya dishidrotik dermatit olarak da bilinen dishidrotik egzama, ellerde veya ayaklarda çok kaşıntılı kabarcıklara neden olur. Daha çok genç yetişkinlerde görülür ve genellikle aylar ile yıllar arasında değişen evrelerde ortaya çıkar. Genellikle artan yaşla birlikte tamamen azalır.
Dishidrozun neden geliştiği genellikle belirsizdir. Bazen nörodermatit, mantar enfeksiyonu veya nikel benzeri bir temas alerjisi gibi diğer cilt hastalıkları ile birlikte ortaya çıkar.
Dishidrotik egzama, antienflamatuar merhemlerle tedavi edilir. İyi cilt bakımı da önemlidir.
İlginç bilgi: "Dishidroz" adı, ter için Yunanca "hidros" kelimesinden türetilmiştir. Önceden dishidrotik egzamanın ter bezlerinin işlev bozukluğundan kaynaklandığı varsayılırdı. Bugün bildiğimiz üzere bu yanlıştır. Ancak eski tanım hala kullanılmaktadır.
Dishidrotik egzamanın semptomları nelerdir?
Dishidroz sıklıkla yükselme durumlarıyla ilerler. Ani kaşıntı tipiktir, ardından aşağıdaki bölgelerde çok kaşıntılı kabarcıklar ortaya çıkar:
- Avuç içlerinde, genellikle iki elde simetrik olarak
- Parmakların yanında
- Bazen ayak tabanlarında
Kabarcıklar büyük kabarcıklara dönüşebilir. Bazen rahatsızlıklar o kadar şiddetli hale gelir ki dishidrotik egzaması olan kişiler artık günlük aktivitelerine devam edemez.
Genellikle kabarcıklar birkaç hafta sonra kurur ve pullanarak iyileşir. Ancak alevlenmeler sık sık tekrarlıyorsa kronik el egzaması gelişebilir. Kızarık, pul pul ve yama tarzında lezyonların olduğu cilt bölgeleriyle ve bazen ciltte ağrılı çatlaklarla ilişkilidir.
Dishidrotik egzama nasıl oluşur?
Dishidrotik egzamanın nedeni bilinmemektedir.
Daha önceki bazı hastalıkların yanı sıra belirli uyaranlara karşı savunma ve enflamatuar reaksiyonların egzamayı desteklediği varsayılmaktadır. Örneğin:
- Nörodermatit: Nörodermatitli kişiler dishidrotik egzamaya daha yatkındır.
- Temas alerjileri: Mücevherlerdeki nikel gibi maddeler, ayrıca sabun ve kozmetiklerdeki kokular, temizlik maddeleri veya lateks temas alerjilerini tetikleyebilir ve böylece dishidrotik egzama tetiklenebilir. Alerjenlerin doğrudan ellerin veya ayakların derisine etki etmesi önemli değildir: Tetikleyici temas vücudun tamamen farklı kısımlarında da gerçekleşebilir.
- Ciltte mantar enfeksiyonları: Ayak ve tırnak mantarı veya saçkıran (tinea corporis) de olası dishidroz tetikleyicileridir. Bu hastalık bağlamında da vücudun herhangi bir yerindeki bir enfeksiyon ellerde veya ayaklarda egzamaya neden olabilir.
- Sigara içmek
- İlaçlar
- Sıcak hava
- Fiziksel veya zihinsel stres
Bazen aşırı terleyen kişilerde (hiperhidroz) dishidrotik egzama görülür. Ancak günümüz anlayışına göre, ter bezlerinin dishidroz gelişimi ile hiçbir ilgisi yoktur.
Dishidrotik egzama nasıl teşhis edilir?
Doktorlar genellikle teşhisi, hastalık geçmişinin yanı sıra el ve ayaklardaki tipik cilt değişikliklerine dayanarak yapabilirler. Dishidrozu, mantar enfeksiyonları veya uyuz gibi bazen benzer semptomları olan diğer cilt hastalıklarından ayırt etmek önemlidir.
Dishidrotik egzama nasıl tedavi edilebilir?
Genellikle dishidrotik egzama durumunda, cildin etkilenen bölgeleri yalnızca dıştan uygulanan iltihap önleyici merhemler, kremler veya losyonlarla tedavi edilir.
Doktorlar reçeteye genellikle kortizon merhemleri ve bazen kalsinörin inhibitörleri olarak adlandırılan merhemler veya kremler yazar. Bu maddeler ciltteki bağışıklıkla alakalı ve enflamatuar süreçleri azaltır.
Dishidrotik egzama çok belirginse doktorlar bazen kortizon tabletleri reçete eder.
Şiddetli formlar veya diğer tedavi formlarının başarısız olması durumunda UV ışığı ile tedavi de düşünülebilir.
Örneğin koruyucu cilt kremleri veya vazelin ile düzenli cilt bakımının da destekleyici bir etkisi vardır.
Günlük yaşamda hangi önlemler yardımcı olur?
Aşağıdaki önlemler genellikle belirli maddelerin veya faaliyetlerin cildi tahriş etmesini ve dishidrotik egzamayı şiddetlendirmesini önlemeye yardımcı olur:
- Ellerinizi ılık su ve cilt dostu temizlik ürünleri ile yıkamak ve iyice kurutmak en iyisidir.
- Su ile iş yaparken, örneğin bulaşık yıkarken, önceden yüzük, bilezik veya saatlerin çıkarılması tavsiye edilir.
- Cilt reaksiyonlarını arttırdığı bilinen maddelerle temastan kaçınmak önemlidir: Nikel gibi metallere ek olarak bunlar ayrıca temizlik maddeleri, bazı saç bakım ürünleri veya örneğin turunçgillerde bulunan asitler olabilir.
- Ayrıca koruyucu eldiven giymek faydalı olur.
- Deutsche Dermatologische Gesellschaft e.V. (DDG) Kontaktekzem. S1-Leitlinie. doi: 10.1007/s40629-014-0013-5. 08.2013.
- DynaMed (Internet), Ipswich (MA). Dyshidrotic Eczema. EBSCO Information Services. Record No. T114803. 2018 (1995). Aufgerufen am 26.05.2021.
- UpToDate (Internet). Acute palmoplantar eczema (dyshidrotic eczema). Wolters Kluwer 2019. Aufgerufen am 26.05.2021
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: