Karpal tünel sendromu

Çoğu kişinin eli ara sıra uyuşur. Daha sonra uyuşukluk ve karıncalanma hissedilir. Ancak, bu rahatsızlık veren his genellikle hızla tekrar kaybolur. Karpal tünel sendromu olan herkes benzer semptomlara sahiptir, ancak bunlar sürekli tekrarlar ve bu duruma sıklıkla ağrı da eklenir.

Karpal tünel, bileğin iç kısmında bulunan bir kanaldır. Kemik ve bağ dokusu ile çevrilidir. Karpal ligament (retinaculum flexorum) adı verilen sıkı bir bağ dokusu bandı ile kaplıdır. Tendonlar ve medyan sinir (nervus medianus) bu kanaldan geçer. Bu sinir, başparmağın bitimindeki etli kısmın (tenar) ve aynı zamanda elin diğer kısımlarının duyu kabiliyetini ve hareketliliğini kontrol eder.

Karpal tüneldeki doku şişerse, medyan sinire baskı yaparak karpal tünel sendromuna neden olabilir. Çoğu zaman semptomlar kendi kendine geçer. Ancak bazı durumlarda daha uzun sürer. Semptomlar çeşitli tedavilerle hafifletilebilir.

Karpal tünel sendromu, karpal tüneldeki doku şiştiğinde ve medyan sinire daha kuvvetli baskı uyguladığında ortaya çıkar.

Aşağıdaki semptomların oluşması mümkündür:

• Duyusal rahatsızlıklar: Elin bazı kısımlarında uyuşukluk veya karıncalanma hissi. Genellikle başparmak, işaret parmağı, orta ve yüzük parmakları etkilenir. İlk tipik belirti, bir elin gece uyuşmasıdır.
• Ağrı: Bazen sadece parmaklar değil, elin tamamında ağrı olur. Ağrılar kola da yayılabilir.

Çoğu zaman semptomlar gece ve sabaha doğru ortaya çıkar. Genellikle her iki el de etkilenir, ancak her zaman iki elde de aynı anda olmaz. El sallanınca semptomlar genellikle kaybolur.

Karpal tüneldeki dokunun neden şiştiğini tam olarak tespit etmek çoğu zaman mümkün olmaz. Bileğe aşırı yüklenme ve yanlış yük uygulanması, örneğin yüksek baskı ve güçlü esneme veya bükülme yoluyla olabilir. Ancak, havalı çekiçlerle çalışma gibi güçlü titreşimlerin oluştuğu, tekdüze faaliyetler de buna yol açabilir.

Karpal tünel sendromu olan birçok kişide rahatsızlıklar bu tür aşırı yüklenme durumları ile artar. Bu işlerin karpal tünel sendromuna neden olup olmadıkları kesin olarak bilinmemektedir. Bilgisayarda çalışmanın da karpal tünel sendromuna yol açabileceğine ilişkin varsayımlar vardır. Yapılan araştırmalara göre, bilgisayar çalışmasının karpal tünel sendromunun gelişimi üzerinde çok az etkisi vardır.

Ani ve çok şiddetli şikayetler nadiren ortaya çıkar. Bu duruma ise akut karpal tünel sendromu denir. Genellikle bilekte iltihaplanma, yaralanma veya kanamalardan kaynaklanır.

Karpal tünel sendromu çoğunlukla 40 ile 70 yaş arasındaki kişilerde görülür. Çocuklarda son derece nadirdir.

Erkeklerin karpal tünel sendromu geliştirme olasılığı kadınlardan daha azdır. Bedensel çalışan kişilerde daha sık görülür. Her yıl 1000 kişiden yaklaşık 3'ünün karpal tünel sendromuna yakalandığı tahmin edilmektedir.

Karpal tünel sendromu olan bazı kişilerde yıllarca gelip giden hafif bir rahatsızlık görülür. Bu kişilerin yaklaşık üçte birinde, rahatsızlığın tedavi olmaksızın 6 ay içinde azaldığı tahmin edilmektedir. Diğerlerinde ise rahatsızlıklar kroniktir. Hastalığın daha ileri evrelerinde elde sürekli uyuşukluk hissedilebilir. Daha sonraki aşamalarda, bunun bir sonucu olarak başparmağın bitimindeki etli kısımda kas erimesi olabilir. Eldeki güç ve his azalırsa karpal tünel sendromlu kişilerin örneğin bir fincanı veya bardağı doğru şekilde tutması zorlaşabilir.

Karpal tünel sendromunu teşhis etmek için doktor önce mevcut şikayetleri sorar. Ardından el ve bilek muayenesi yapılır. Hareketlilik ve duyarlılığı kontrol etmek için belirli testler uygulanır. Doktor ayrıca elde veya parmaklarda bir duyusal bozukluk veya hatalı hisler olup olmadığını kontrol eder.

Şikayetlere karpal tünel sendromunun neden olup olmadığını kesinleştirmek için elektronörografi gibi elektrofizyolojik muayeneler de gerekli olabilir. Bu muayeneler ile, sinirlerin elektriksel uyarıları ne kadar iyi ilettiği veya sinir fonksiyonunun kısıtlı olup olmadığı belirlenebilir. Bu muayene sonuçları, şikayetler, fizik muayene, yaşam koşulları ve hastalık öyküsü ile birlikte değerlendirilir.

Karpal tünel sendromunu teşhis etmek için başka nedenlerin mevcut olmadığını kesinleştirmek de önemlidir. Örneğin, servikal omurgadaki değişiklikler sinir köklerini tahriş etmiş olabilir. Sinir sisteminin polinöropati gibi diğer hastalıkları da benzer semptomlara neden olabilir.

Hafif ve orta dereceli semptomlar genellikle geceleri takılan bir atel ile tedavi edilebilir. Atel, bileğin bükülmesini engeller. Doktorlar ayrıca insanlara semptomlarla ilişkili olduğu düşünülen zorlamalardan kaçınmalarını tavsiye etmektedir.

Karpal tünele yapılan kortizon enjeksiyonları rahatsızlıkları geçici olarak hafifletebilir. Ancak kortizon enjeksiyonları uzun vadede etkili değildir.

Ameliyat da, karpal tünel sendromu olan kişiler için faydalı olabilir. Ameliyatta, karpal kemikler boyunca uzanan karpal bağ kesilir. Bu sayede, medyan sinir üzerindeki baskı hafifletilir. Ameliyat semptomları kalıcı olarak ortadan kaldırabilse de, her zaman gerekli değildir. Özellikle hastalığın başlangıcında genellikle farklı bir tedavi seçilmektedir. Sadece nadir görülen akut karpal tünel sendromu vakalarında ameliyatın mümkün olduğunca çabuk yapılması gerekir. 

Karpal tünel sendromu ameliyatı gibi daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de. adresinde okuyabilirsiniz.

Çalışmalar, ekstrakorporeal şok dalga tedavisinin (kısaca ESWT) de rahatsızlıkları hafifletebileceğini göstermektedir. Bu tedavi sırasında cilde dışarıdan yüksek basınçlı ses dalgaları uygulanır. Şok dalga tedavisi genellikle yasal sağlık sigortası kapsamında değildir.

Karpal tünel sendromu olan birçok kişi rahatsızlıklarını hafifletmek için ağrı kesicilere, özellikle de eczanelerde satılan ibuprofen gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlara (NSAID'ler) başvurur. B6 vitamini takviyesi alınmasını tavsiye edenler de vardır. Bu tür ilaçların sinirleri güçlendirdiği varsayılmaktadır. Bununla birlikte, şimdiye kadar yapılan çalışmalar steroidsiz romatizma ilaçlarının ve B6 vitamininin semptomları yeterince hafifletemediğini göstermektedir.