Tip 2 diyabet

Tip 2 diyabet metabolik bir hastalıktır. Kanda şeker birikmesine neden olur. Bu diyabet türünde, insülin vücut hücreleri tarafından giderek daha az emilir ve kullanılır. Tip 2 diyabet genellikle sadece ileri yaşlarda fark edilir hale gelir. Bu nedenle "yetişkin diyabeti" olarak da adlandırılır.

Tip 2 diyabet, tip 1 diyabetten çok daha yaygındır: Diyabetli kişilerin yaklaşık yüzde 90'ı tip 2 diyabetlidir.

Tip 2 diyabet teşhisi konan bazı insanların diyabetlerini yönetmek için hayatlarında çok fazla değişiklik yapmaları gerekmez. Daha çok hareket etmeleri ve biraz kilo vermeleri yeterli olur.

Diğer insanların ise hap veya insülin ile uzun süreli tedavi görmesi gerekir. Bu durumda özellikle hastalığı anlamak ve kendi sağlığınız için neler yapabileceğinizi bilmek önemlidir.

Tedavi edilmeyen diyabet durumunda kan şekeri seviyeleri kalıcı olarak yüksektir. Bu başlangıçta her zaman fark edilmez: Tip 2 diyabet, semptom görülmeden yıllar içinde gelişebilir. Kalıcı olarak yüksek kan şekeri seviyesi aşağıdaki semptomlara neden olabilir:

• Şiddetli susama
• Artan idrara çıkma ihtiyacı
• Yorgunluk ve güçsüzlük
• Mide bulantısı
• Baş dönmesi

Kan şekeri seviyesinin çok yükselmesi halinde, hasta ayrıca diyabetik koma olarak bilinen bir durum olan bilinç bozukluğu ve hatta bilinç kaybı yaşayabilir.

Vücuttaki organlar, metabolizmaları için enerji üretmek için şekere (glikoz) ihtiyaç duyar. İnsülin hormonu, şekerin vücutta gerektiği gibi dağılmasına yardımcı olur.

İnsülin pankreasta üretilir ve yemekten sonra, örneğin kan şekeri seviyesi yükseldiğinde kana salınır.

İnsülin yardımıyla örneğin karaciğer ve kaslardaki hücreler kandaki şekeri emebilir. Bu süreç bozulursa kan şekeri gerektiği gibi kullanılmaz. Sonuç olarak, kandaki şeker seviyesi yükselir.

Çok yüksek kan şekeri düzeyine hiperglisemi denir.

Tip 2 diyabet durumunda pankreas aslında yeterli insülin üretir, ancak bu artık vücut hücrelerinde ve dokularda gereken etkiyi göstermez. Bu durum için kullanılan tıbbi terim "insülin direnci"dir.

Çeşitli risk faktörleri tip 2 diyabeti teşvik edebilir. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• Fazla kilolu olmak ve fiziksel olarak yeterince aktif olmamak
• Sigara içmek
• Düşük lif, yağ ve şeker içeren beslenme alışkanlığı
• Şeker metabolizmasını kötüleştiren bazı ilaçlar
• Genetik yatkınlık: Hastalık bazı ailelerde sık görülür.

Gerektiğince tedavi edilmemesi ve diyabetin yıllarca devam etmesi, yani kanın kalıcı olarak çok fazla şeker içermesi halinde, kan damarları zarar görebilir. Bu durumda kalp krizi, felç ve bacaklara ve ayaklara kan akışıyla ilgili sorunlar (periferik arter tıkanıklığı, pAVK) riski artar. 

Yüksek tansiyon bu riski daha da artırır. Gözlerin, sinirlerin ve böbreklerin küçük kan damarları da zarar görebilir. Bu, görme yeteneğinde kademeli olarak azalmaya, duyu bozukluklarına ve böbrek hasarına yol açabilir.

Diyabete bağlı sinir hasarı ve dolaşım bozuklukları, örneğin "diyabetik ayak" ile sonuçlanabilir. Ayaktaki ağrı zar zor fark edilir ve bir basınç noktası veya küçük bir yaralanma hızla iyileşmeyen bir yaraya dönüşebilir: Bacaklar ve ayaklar kanla yeterince beslenmediğinden yaraların iyileşmesi zorlaşır.

Tip 2 diyabeti önlemek için kendi başımıza yapabileceğimiz çok şey vardır.

Yaşam tarzı belirleyici bir rol oynar: En önemli şeyler dengeli beslenme ve yeterli harekettir. Fazla kilonuz varsa, kilo vermeniz tavsiye edilir.

Yüksek diyabet riski varsa, beslenmede değişiklik ve daha fazla egzersiz genellikle teşhisi birkaç yıl erteleyebilir. Bunun tip 2 diyabeti tamamen önleyip önleyemeyeceği bilinmemektedir. 

Tip 2 diyabet yavaş gelişir. Bu nedenle, başlangıçta genellikle şikayet görülmez veya sadece hafif şikayetler görülür. Kandaki veya idrardaki yüksek kan şekeri seviyesi genellikle sadece rutin bir muayene sırasında keşfedilir.

Tip 2 diyabetten şüpheleniliyorsa, doktor önce şikayetlerinizi ve diğer hastalıklarınızı sorar. Bunu fizik muayene ve kan şekeri ölçümü takip eder.

Günün ilk öğününden önce ve gün içinde kan şekerinin ne kadar yüksek olduğunu kontrol etmek için birkaç kez kan alınır. Kan bir laboratuvarda analiz edilir. Analiz sırasında HbA1c değeri, son iki ila üç aydaki ortalama kan şekeri seviyesi hakkında bilgi sağlar.

Kan şekeri seviyesi tipik semptomlara neden olacak kadar yüksekse, genellikle idrarda da şeker saptanır. Bu amaçla Almanya'da doktor muayenehanelerinde ve eczanelerde kullanımı kolay idrar test şeritleri bulunmaktadır.

Tip 2 diyabet için hangi tedavinin mantıklı ve uygun olduğu birçok farklı faktöre bağlıdır: Yaş, fiziksel durum, diğer hastalıklar, genel yaşam durumu ve kişisel hedefler önemli unsurlardır.

Yaşam tarzındaki bir değişiklik bazen büyük bir fark yaratabilir: Sadece kilo vermek ve daha fazla egzersiz yapmak insülinin etkisini yükseltebilir ve kan şekeri düzeyini düşürebilir.

Sigarayı bırakmak da kardiyovasküler hastalık riskini azaltır. Bazı insanlar tip 2 diyabetlerini ve buna bağlı riskleri yalnızca bu tür davranış değişiklikleriyle kontrol altına alır.

Daha şiddetli tip 2 diyabet hastası kişiler, genellikle kan şekerlerini düşürmek için ilaç almak zorundadır. Bazıları tablet alır, diğerleri insülin ya da inkretin mimetikleri enjekte eder: Bunlar, vücudun kendi insülin üretimini uyarması beklenen hormon benzeri maddelerdir. Hap ile enjeksiyonları aynı anda kullanmak da mümkündür. Tip 2 diyabeti tedavi etmek için kullanılan en yaygın ilaçlar (antidiyabetikler) metformin, gliptinler ve sülfonilürelerdir.

Tip 2 diyabet ve muhtemelen ihtiyacınız olabilecek ilaçlar hakkında daha detaylı bilgiyi gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz.

Tip 2 diyabette, ilaç kullanmamak için yapılabilecek birkaç şey vardır. İlki ve en önemlisi, zor olsa da, en azından biraz kilo vermektir. Ancak, biraz daha fazla fiziksel aktivite gibi günlük yaşamdaki küçük değişikliklerin bile olumlu etkisi olabilir: Daha sık yürümek buna örnek olarak gösterilebilir.

Bu önlemler yeterli olmazsa ilaç tedavisi uygulanabilir. İlacın bu durumda uzun bir süre boyunca düzenli olarak kullanılması gerekir. Çok sayıda hasta, özellikle de çoğu kişi kendisini hasta hissetmediğinden ve ilacın etkisini hemen görmediğinden, hayatlarının geri kalanında ilaç kullanmak zorunda kalma fikrine alışmakta zorlanır.

Özellikle teşhisten hemen sonra tip 2 diyabet tedavisi zorlayıcı olabilir. Ancak hastalıklarını bilenler, tedavisini günlük yaşamın normal bir parçası haline getirebilir ve iyi bir yaşam kalitesini sürdürebilir.

Seçilen tedaviden bağımsız olarak kendi kendinize neler yapabileceğinizi bilmek ve kendi hastalığınızı yeterince anlamak önemlidir.

Örneğin diyabet ve beslenme danışmanlığı ve tıbbi ayak bakımı (podoloji) alanından bir doktorun ve diğer uzmanların desteğini almak önemlidir.

Ayrıca hastalık yönetimi programına katılmak da mümkündür. Bu yapılandırılmış tedavi programı, diyabet uzmanları tarafından diyabet eğitimi, danışmanlık ve kapsamlı tıbbi bakımı içerir.