Yaş ağaç kırığı

Doktorlar yaş ağaç kırığını kemik korteksi ve ilişkili periosteumun yaralandığı tamamlanmamış bir kırık (fraktür) olarak tanımlar. Bunlar süngerimsi kemik adı verilen iç kemik maddesini kaplar.

Yaş ağaç kırığı yalnızca çocuklarda görülür; esas olarak 10 yaşın altındaki çocukları etkiler. Bunun nedeni, kemiklerinin hala büyümekte olmasıdır. Bunlar yetişkinlerdeki kadar güçlü bir şekilde kemikleşmemiştir ve bu nedenle daha esnektir.

Kemiğin kırılmasını yaş bir ağaç dalının kırılması gibi düşünebilirsiniz: Çok yumuşak olduğu için kırılmak yerine sadece bir tarafı yırtılır.

Yaş ağaç kırığı genellikle boru şeklindeki kemikler olarak da adlandırılan uzun kemiklerde meydana gelir.

Yaş ağaç kırığı en yaygın olarak kolda, önkol kemiklerinden birini (ulna veya radius) veya humerusu içerecek şekilde meydana gelir.

Böyle bir kırık aynı zamanda uylukta veya baldırda da (fibula veya tibia) meydana gelebilir. Nadiren yüzde, kaburgalarda, köprücük kemiğinde veya kürek kemiğinde olur.

Yaş ağaç kırıklarının çoğu başka bir sonuç doğurmadan iyileşir.

Yaş ağaç kırığı genellikle etkilenen uzvun hareketinin kısıtlanmasıyla ve yaralı bölge elle muayene edilirken oluşan ağrıyla kendini gösterir. Ayrıca ciltte küçük çaplı kanamalar vardır.

Kırık daha şiddetli ise başka semptomlar ortaya çıkar. Bunlar su toplanması (ödem), sıyrıklar veya çevreleyen dokudaki yaralanmaların neden olduğu şişmeyi içerir.

Yaş ağaç kırığı en yaygın olarak özellikle oyun ve spor sırasında, uzanmış bir kol üzerine düşülmesiyle meydana gelir.

Bir çocuk düştüğünde, bilinçsizce uzattığı bileğiyle kendini desteklemeye çalışır. Sonuç olarak, ön kola büyük bir kuvvet etki ederek burkulmasına neden olur.

Yaş ağaç kırığı riskini artıran spor aktiviteleri arasında kaykay, paten, binicilik ve snowboard yer alır. Bilek koruması takmak yaralanma riskini azaltır.

Yaş ağaç kırığı, arkadan çarpmalardan veya bir nesneyle kola vurulmasından da kaynaklanabilir.

Yaş ağaç kırıkları genellikle iyi bir şekilde ve başka sonuçlara neden olmadan iyileşir. Kırığın düzgün bir şekilde kaynadığından emin olmak için kontroller gereklidir.

Kırık tedavi edilmezse veya düzgün iyileşmezse, hiza bozukluğuna yol açabilir. Kolun artık kazadan önceki gibi hareket ettirilememesi mümkündür.

Yaş ağaç kırığı ayrıca başka önkol kırıklarının meydana gelme olasılığını da artırır.

Yaş ağaç kırığı teşhisi için doktor önce kazanın nasıl olduğunu sorar.

Daha sonra ağrı olup olmadığı ve yumuşak dokunun da yaralanıp yaralanmadığı kontrol edilir. Bu, kırığın açık mı yoksa kapalı mı olduğunu gösterir.

Ayrıca kan damarlarında yaralanma olup olmadığı ve ne ölçüde olduğu kontrol edilir.

Teşhisi doğrulamak için doktor röntgen çeker. Yaş ağaç kırığı varsa röntgen kemikten tamamen geçmeyen kırık hattı ile yay benzeri yaralanmayı gösterir.

Alternatif olarak, özellikle çocuklarda avantajlı olan ultrason ile de kırığı incelemek mümkündür.

İlk olarak, her yaş ağaç kırığı immobilize edilmelidir. Ağrı, ibuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesicilerle giderilebilir.

Yaralanmadan birkaç gün sonra kırık alçıya alınır. Yaş ağaç kırığının meydana geldiği yere bağlı olarak farklı boyutlarda alçı kullanılır:

• Bileğe yakın bir yerde kırık varsa, doktor kısa bir alçı uygulayabilir.
• Üst kolda kırık olması durumunda kolun tamamı alçıya alınır.

Alçı, kırığın nerede olduğuna bağlı olarak toplamda yaklaşık 3 ila 6 hafta boyunca kalmalıdır. Uzun bir alçı, yaklaşık 3 hafta sonra kısa bir alçıyla değiştirilebilir.

Belirli durumlarda yaş ağaç kırığının atel ile tedavi edilmesi mümkündür. Alçıdan farklı olarak bu, örneğin duş alırken geçici olarak çıkarılabilir.

Şiddetli yaş ağaç kırıklarında cerrahi müdahale gereklidir. Bunlar örneğin damarların, sinirlerin veya eklemlerin yaralandığı kırıkları içerir.

Yaş ağaç kırığının sonuçsuz bir şekilde iyileşmesi için, etkilenen uzvu hemen tekrar zorlamamak önemlidir.

Doktorlar, alçı çıkarıldıktan sonra 2 ila 4 hafta çocuklara egzersiz yapmamalarını tavsiye eder.

Çocuklar çok aktif olduklarından ve kendi kendilerine yeterince hareket ettiklerinden fizyoterapi genellikle gerekli değildir.

Bu süreden sonra kol veya bacak tekrar tam olarak hareket etmezse, doktor uzvu tekrar inceler.

Bazen başka bir ultrason muayenesi yapmak mantıklıdır. Sonrasında ek fizyoterapötik tedavi söz konusu olabilir.