Baker kisti
ICD kodları: M71.2 ICD kodu nedir?
Yetişkinlerde genellikle diz yaralanmaları veya aşınma Baker kistlerine yol açar. Hafif ağrıya ve gerginlik hissine yol açabilirler. Kistler genellikle tedavisiz iyileşir.
Bir bakışta
- Baker kisti, diz boşluğunda sıvı birikmesinden kaynaklanır.
- Hafif ağrı ve gerginlik hissine neden olabilir.
- Yetişkinlerde kistler genellikle yaralanmalardan, eklemlerdeki aşınmadan (osteoartrit) veya romatoid artrit gibi enflamatuar eklem hastalıklarından kaynaklanır.
- Baker kisti olan herkes dizi aşırı zorlamaktan kaçınmalıdır.
- Daha küçük kistler genellikle tedavi olmaksızın geriler.
- Dizi soğutmak ve esnetmek rahatsızlığı giderebilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Baker kisti nedir?
Baker kistinde sıvı diz boşluğunda toplanır ve bu da diz eklemi kapsülü bölgesinde bir çıkıntı oluşmasına yol açar.
Uyluk ve baldır kemikleri diz ekleminde birleşir. Aralarında dar eklem boşluğu yer alır. Eklemi esnek tutmak için boşluk, sinovya adı verilen bir sıvı ile doludur. Eklem ve eklem boşluğu, içinde bursanın da bulunduğu eklem kapsülü ile çevrilidir.
Baker kistleri, bursada aşırı sinovyal sıvı birikmesine neden olur ve bu sıvı genellikle eklem kapsülünü kırar ve diz boşluğunda bir şişlik oluşmasıyla belirgin hale gelir.
Erişkinlerde, Baker kistleri genellikle diz eklemindeki yaralanma veya iltihaplanma sonucu gelişir. Büyüklüğüne bağlı olarak kist genellikle dizde sıkışma veya ağrı hissi olarak kendini gösterir.
Küçük Baker kistleri genellikle fark edilmez ve tedavisiz iyileşir. Şikayetlerin ortaya çıkması durumunda tedavi gereklidir.
Baker kistleri en çok 35 ila 70 yaşındaki kadın ve erkeklerde görülür.
Baker kistlerinin semptomları nelerdir?
Küçük Baker kistleri genellikle fark edilmez ve ağrıya neden olmaz.
Daha büyük kistler aşağıdaki rahatsızlıklara neden olabilir:
- Diz çukurunda daralma ve gerginlik hissi
- Dizde ve arkasında ağrı
- Sertleşmiş diz eklemi
- Diz arkasında şişlik
- Şişmiş baldır
Ayrıca dizinizi çok fazla hareket ettirirseniz ağrı genellikle daha da kötüleşir.
Baker kistinin nedenleri nelerdir?
Baker kistleri genellikle yetişkinlerde, örneğin menisküs yırtığı gibi diz yaralanmasından sonra veya romatoid artrit, gut veya artroz gibi kronik bir eklem hastalığının sonucunda ortaya çıkar.
Eklem boşluğundan gelen sıvı, ince çatlaklardan bir bursaya akabilir veya sıkışabilir. Büyüyen bursa genişler ve diz boşluğunda Baker kisti haline gelir.
Baker kistlerinin oluşumuna hangi faktörler neden olur?
Yıllar geçtikçe diz eklemi kapsülünün stabilitesi azalır. Aşırı kullanım veya yüklenme, kapsülde çatlaklara neden olabilir. Bu da eklem boşluğu ile bursa arasında sıvı alışverişine yol açar ve Baker kistlerinin gelişimini tetikler.
Daha yaşlı yetişkinlerin daha önce diz yaralanması geçirmiş olması ihtimali daha yüksektir. Kronik eklem hastalıkları da artan yaşla birlikte daha sık görülür. İkisi de Baker kistlerinin oluşumuna neden olur.
Baker kistlerinde hangi komplikasyonlar ortaya çıkabilir?
Baker kistinde çok fazla sıvı birikirse çevredeki kan damarlarına baskı yapar. Ayrıca kistin baldıra doğru genişlediği de görülür. Bunların her ikisi de bacaklarda kızarıklık, sıvı tutulması ve şişmeye neden olabilir.
Bazen Baker kistleri patlar. Sinovyal sıvı kistten çevre dokuya akarsa iltihaplanabilir. Sonuç olarak şiddetli ağrı, şişlik ve cilt renginde bozulma ortaya çıkar. Bacaklardaki sinirler etkilenirse uyuşma ve baldır ağrısı yaşanabilir.
Ağrı genellikle birkaç gün sonra geçse bile şişlik uzun süre devam edebilir ve bacağın hareket kabiliyetini kısıtlayabilir.
Baker kisti nasıl teşhis edilir?
Baker kisti etkilenen bacak gerildiğinde en iyi şekilde gözlemlenebilmektedir. Daha sonra doktor sıvı tutulmasını katı bir yumru olarak görür ve dokunarak hissedebilir. Dizin bükülmesiyle kist rahatlar ve daha sonra yumuşar veya tamamen kaybolur.
Kesin bir teşhis yapılamaması durumunda ileri tetkiklere ihtiyaç vardır. Doktorlar daha sonra aşağıdakiler gibi görüntüleme tekniklerini kullanır:
- Ultrason
- Manyetik rezonans tomografisi (MRT)
- Röntgen
Bu yöntemler örneğin eklemlerdeki veya dokudaki değişiklikleri tespit etmeyi mümkün kılar. Örneğin ultrason muayenesi sırasında küçük kistler de tespit edilebilir.
Baker kisti nasıl tedavi edilir?
Baker kistleri sadece şikayet olduğunda tedavi edilir. Dize bir süre ağırlık vermemek önemlidir.
İltihap önleyici ağrı kesiciler ve fizik tedavi de yardımcı olabilir. Fizyoterapinin amacı dizi esnek tutmak ve stabilize etmektir. Bunun için özel olarak bacak kası egzersizleri yapılır.
- AIM Speciality Health. Clinical Appropriateness Guidelines: Avanced Imaging, Appropriate Use Criteria: Imaging of the Extremeties. Reaffirmed version July 08, 2020.
- DynaMed [Internet], Ipswich (MA). Popliteal Cyst. EBSCO Information Services. Record No. T116564. 2018 (1995). Aufgerufen am 28.05.2021.
- UpToDate (Internet). Popliteal (Baker's) cyst. Wolters Kluwer 2019. Aufgerufen am 28.05.2021.
- Leib AD, Roshan A, Foris LA, Varacallo M. Baker's Cyst. [Updated 2020 July 17]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL). StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Aufgerufen am 28.05.2021.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih:
