Meme kanseri

Meme kanseri genellikle meme karsinomu olarak bilinir. Meme bezi dokusundan kaynaklanan kötü huylu bir tümördür. Meme karsinomu birçok alt türe ayrılabilir. Örneğin meme kanserinin hormona bağlı büyüyen ve hormondan bağımsız büyüyen türleri mevcuttur.

Almanya'da yılda yaklaşık 69.000 kadın ve yaklaşık 700 ila 800 erkek meme kanserine yakalanmaktadır. 

Meme karsinomunun ön evresi in situ duktal karsinomdur. Burada hücreler zaten "gerçek" bir meme kanserinin birçok özelliğine sahiptir, ancak henüz çevreleyen dokuya nüfuz etmezler ve daha uzaktaki organlara yayılmazlar. 

Hormona duyarlı meme kanserinde tedavi çoğunlukla 5 yıl veya daha uzun sürer. Bununla birlikte, birçok kadın bu süre zarfında günlük yaşamlarına devam etmeyi başarır. Diğer kadınlar uzun süre kendilerini yetersiz hisseder.  

Temel olarak (hayatta kalan) meme kanserli kadınların günlük hayatta kendilerini sınırlamaları gerekmez. Tam tersine çok egzersiz içeren aktif bir yaşam tarzı hastalığın uzun vadeli sonuçlarını önlemeye veya azaltmaya katkıda bulunabilir. Hareket bazen nüks riskini bile azaltır. 

Meme kanserinin olası işaretleri örneğin aşağıdaki gibidir. 

• Memede hissedilebilir bir düğüm, 
• Meme ucunun çekilmesi, 
• Meme ucundan sıvı çıkması, 
• Uzun süre boyunca süren ve antibiyotiğe tepki vermeyen memenin kızarması ve aşırı ısınması. 

Küçük tümörler sıklıkla semptom göstermez. Ancak erken tanı muayeneleri ile belirlenebilir. 

Kadınlar memede böyle değişiklik tespit ettiklerinde bir hekime muayene olmaları önerilir. Hekimler şikayetlerin tetikleyicisini iyi bir şekilde sınırlandırabilir veya gerekli olduğunda diğer tanısal adımlara geçebilir. 

Çoğu meme kanserinde etkilenende hastalığın açık nedeni bulunamaz. Ancak özellikle artan yaş olmak üzere bir dizi bilinen risk faktörü mevcuttur. 

Bazı kadınların meme kanseri için kalıtsal yatkınlığı vardır. Çoğu vakada bu, BRCA1 ve BRCA2 olarak adlandırılan meme kanseri genlerinden birinde kanseri teşvik eden bir değişiklikten kaynaklanır. Bu değişiklikler meme kanseri riskini açık olarak artırır.  

Çocukluk ve gençlik yaşlarında göğüs kafesinde yapılan yüksek bir radyasyon tedavisi de meme kanseri riskini açık olarak yükseltir. Bir örnek, Hodgkin lenfomasında manto alanı ışınlanması adı verilen tedavidir.  

Yoğun meme bezi dokusu veya bazı iyi huylu meme hastalıkları, meme kanseri riskinin biraz artmasıyla da ilişkilidir. 

İlave olarak hormonal etkiler meme kanseri riskini biraz yükseltir: Örneğin erken ilk ve geç son adet dönemi veya menopozdan sonra birleştirilmiş bir hormon tedavisinin uzun süreli alımı bunlar arasında sayılır.   

Meme kanseri için tedavi imkanları son yıllarda önemli ölçüde iyileştirilmiştir. Genel olarak: Meme kanseri ne kadar erken keşfedilirse hastalığın seyri o kadar olumlu ve iyileşme şansı o kadar yüksek olur.

Meme kanserinin bazı hormona duyarlı alt tiplerinde ilk tanıdan 10 yıldan fazla bir süre sonra bile nüks ortaya çıkabilir. Bunlar daha sonra tekrar tedavi edilmelidir.

İlerlemiş meme kanserinde tam olarak bir iyileşme genelde artık mümkün değildir. Etkilenen kişi çok yönlü tedavi imkanları sayesinde sıklıkla hastalıkla birlikte iyi bir yaşam kalitesinde uzun süre yaşar.

Bilim adamları, sağlıklı bir yaşam tarzı ile meme kanseri riskinin açıkça azaltılabileceğini ortaya koymuşlardır. Bunlar arasında örneğin aşırı ve az kilolu olmadan kaçınma, çeşitli ve yüksek lifli bir beslenme, düşük alkol tüketimi, sigarayı bırakma ve bol egzersiz sayılır.  

Meme kanserini önleyen ilaçlar Almanya'da şimdiye kadar onaylanmamıştır. 

Bir kadının hastalığa yakalanma açısından kalıtsal olarak yüksek bir riski var mıdır? Bu aşamada erken tanının yanı sıra önleyici ameliyatlar da mevcuttur. 

30 yaşından itibaren her kadın bir jinekoloğa yıllık olarak muayenesini ve çevreleyen lenf düğümlerinin muayenesini yaptırabilir. Bu esnada kendi kendini nasıl muayene edeceğini de öğrenebilir.

50 ila 69 yaşlarındaki kadınlar ilave olarak 2 yılda bir mamografi taramasına katılmaya davet edilir. Bu, düşük doz röntgen kullanılarak bir meme muayenesidir. Katılım isteğe bağlıdır.

Peki ya kalıtsal problemler?

Kalıtsal olarak yüksek meme kanseri riskine sahip kadınlar erken tanı programlarına katılabilir. Örneğin ailesel meme ve yumurtalık kanseri merkezleri bunu sunmaktadır.

Mamografi ve meme kanserinin erken teşhisine yönelik diğer muayenelerin nasıl seyrettiği, hastanın bundan hangi avantajları olduğu ve bununla birlikte dezavantaj da getirip getirmediğini, Alman Kanser Araştırma Merkezi Kanser Bilgi Servisi internet sitesinde açıklamaktadır.

Ayrıntılı bilgileri ve mamografi görüntülemeye karar verme konusunda yardım hizmetini Gemeinsamer Bundesausschuss'un (G-BA) (Ortak Federal Komite) hasta broşüründe bulabilirsiniz.

Meme kanseri şüphesinde mamografinin yanı sıra ilk önce bir ultrason muayenesi yapılır. Bazı etkilenenler manyetik rezonans görüntüleme gibi diğer muayenelerden geçer.  

Meme kanseri şüphesi hala devam ediyorsa hekim şüpheli bölgeden bir doku numunesi alır (biyopsi). Bir patolog bu biyopsinin incelenmesi vasıtasıyla meme kanserini açıkça tanımlayabilir veya ekarte edebilir. 

Meme kanseri doğrulanırsa

Meme kanseri biyopsi ile açıkça kanıtlandı mı? Daha sonra özellikleri ve yayılımı ile ilgili detaylı inceleme yapılır. Bu, uygun tedavinin seçimi için çok önemlidir.  

Bu sırada örneğin aşağıdaki faktörler incelenir: 

• Reseptör durumu: Tümör hücrelerinin östrojen ve progesteron cinsiyet hormonları için bağlanma yerleri üretip üretmediği ve hangi miktarlarda ürettiği belirlenir. HER2 reseptörünün meme kanseri hücreleri üzerindeki miktarı da incelenir. 
• Normal meme bezi dokusu ile tümör dokusunun benzerliği  
• Tümör hücrelerinin bölünme hızı 
• Tümörün çevresindeki lenf düğümlerinin enfeksiyonu: Günümüzde hekimler çoğunlukla "sentinel lenf bezi biyopsisi" yapmaktadır. Bu esnada tümörden gelen lenf sıvısının ilk ulaştığı bir ila 3 lenf düğümünü çıkarır ve incelerler. Genellikle koltuk altında bulunur.  

Kemoterapi lehine veya aleyhine karar vermek için bazen gen ekspresyon testleri gibi ek testler kullanılır. 

Meme kanseri teşhisi için yapılan incelemeler hakkında ayrıntılı bilgi edinmek ister misiniz? Alman Kanser Araştırma Merkezi Kanser Bilgi Servisi internet sitesinde bireysel süreçler ve işleyişleri hakkında diğer bilgileri bulacaksınız. 

Meme kanseri için birçok tedavi olasılığı mevcuttur. Hekimlerin hangi tedavileri birleştireceği öncelikle tümörün özelliklerine bağlıdır. Ayrıca hastalığın ne kadar çok yayıldığı da önemlidir. Lokal olarak etki eden ve tüm vücudu etkileyen tedaviler arasında karar verilir.

Lokal tedavi: Ameliyat ve ışın tedavisi

Meme kanserinde erken bir evrede ameliyat en önemli tedavidir. 

Birçok vakada bugün ameliyat sırasında memenin büyük bir kısmı korunabilmektedir: Memeyi koruyucu tedavide sadece memenin tümörlü kısmı çıkarılır. Çoğunlukla olası kalan tümör hücrelerini öldürmek için hekimler kalan memeye ışın tedavisi uygular.

Tüm meme bezi dokusu alınırsa bu mastektomi olarak adlandırılır. Mastektomiden sonra cerrahlar örneğin silikon implant veya kendi dokuları gibi farklı yollarla memeyi tekrar oluşturabilir.

Bazen koltuk altı veya ikincil lenfatik drenaj yollarına da ışın tedavisi uygulanır. Koltuk altındaki lenf düğümleri çok etkilenirse ameliyatla çıkarılır, bu durumda ışın tedavisi yeterli değildir.

Tüm vücutta etkili ise: Sistemik tedaviler

Lokal tedaviye ilave olarak hemen hemen her bir meme kanseri hastasına tüm vücudu etkileyen ve nüks riskini azaltmak için devam eden, destekleyen tedaviler verilir. Bu tedavileri hekimler ameliyattan önce (neoadjuvan) veya ameliyattan sonra (adjuvan) olarak verebilir.

Erken meme kanserinde bunlar kemoterapi, antihormonal tedavi HER2 reseptörüne karşı tedaviler ve kemiklere etki eden tedavilerdir. Bunlar ayrı olarak veya birlikte uygulanabilir.

• Antihormonal tedaviler, hormon reseptörlerinde olduğu ispatlanan erken meme kanserli hastalarda uygulanır. Bunlar endokrin tedaviler olarak adlandırılır. Tipik ilaçlar menopozdan önce tamoksifen ve menopozdan sonra aromataz inhibitörleridir. Hekimler çoğunlukla bunları ameliyattan önce verir.
• Hekimler, kemoterapileri özellikle tümör hiç hormon reseptörüne sahip değilse ve/veya diğer tümör özellikleri hızlı büyümeyi gösteriyorsa kullanır. Sıklıkla bunlar ameliyattan önce verilir. Böylece hekimler tümörün tedavide küçülüp küçülmeyeceğini veya tamamen kaybolup kaybolmayacağını erkenden görebilir.
• Hekimler HER2'ye yönelik tedavileri meme kanseri hücrelerinde HER2 reseptörünün arttığı belirlendiyse uygular. Tümör sıklıkla hızlı büyür. Hastalar daha sonra genellikle kemoterapi ile birlikte antikor alır.
• Kemiklerde metastazı önlemek için hekimler kemikleri stabilize eden ilaçlar kullanır. Örneğin bifosfonatlar.

"Post neoadjuvan" tedavi nedir?

Ameliyat sırasında bir tümör kalıntısı mevcutsa daha fazla kemoterapi veya hedefe yönelik tedavi bazen faydalı olabilir. Uzmanlar bunu post neoadjuvan tedavi olarak tanımlar.

Peki hastalık ilerlemişse?

Lokal ilerlemiş meme kanserinde veya metastaz yapmış hastalıklarda hekimler hastalığı kontrol altında tutmak için ek olarak başka ilaçlar veya prosedürler de kullanır. Burada hekimler özellikle hastanın iyi bir yaşam kalitesine mümkün olan en uzun süre erişmesine dikkat eder.

Alman Kanser Araştırma Merkezi Kanser Bilgi Servisi internet sitesinde meme kanserinde kişiye özel tedavi yöntemleri, etkileri ve yan etkileri ile ilgili ayrıntılı bilgiye sahip olacaksınız.

Meme kanseri tedavisi fiziksel ve ruhsal zorluklar ile devam etmiş olabilir. Fiziksel zorluklar için tipik örnekler aşağıdaki gibidir:  

• Hareket kısıtlamaları 
• Ameliyat edilen taraftaki kolda sıvı birikmesi (lenf ödem)
• Korku veya kayıtsızlık.  

Meme kanseri tedavisi bu nedenle birçok farklı öneriyi içerir. Hareket ve lenf ödem tedavilerinden beslenme danışmanlığına ve gevşeme egzersizlerine kadar uzanır. 

Tedavi sonrası bakım esnasında neler incelenir? 

Tedavi sonrası bakım çerçevesinde hekimler rehabilitasyondan sonra düzenli olarak tedavi edebilecekleri veya etmek zorunda oldukları yan etkilerin olup olmadığını kontrol eder.  

Hekimler ayrıca düzenli aralıklarla hem etkilenen hem de diğer memenin hala kansersiz olup olmadığını inceler. Bu, olası lokal nükslere erken tanı koymak ve tedavi edebilmek için önemlidir. 

Meme kanserinin tedavisinde farklı alanlardan hekimler disiplinli şekilde birlikte çalışır. Özellikle meme kanserli hastaların tedavisinde deneyim sahibi hastaneler bunu sertifika ile teyit ettirebilir. Deutsche Krebsgesellschaft (Alman Kanser Derneği), belirli mesleki gerekliliklere uygunluğu düzenli olarak kontrol etmektedir.  

Sertifikalı merkezlerin adreslerini OncoMAP web sitesinde bulabilirsiniz.

Alman Ailesel Meme ve Yumurtalık Kanseri Konsorsiyumu, ailesinde meme ve yumurtalık kanseri öyküsü olan kişilerin bakımı ve/veya tedavisinde özel deneyime sahiptir.

Konsorsiyum, internet sitesinde Almanya'daki ailesel meme ve yumurtalık kanseri merkezlerine genel bir bakış sunmaktadır. Web sayfasına git

Günlük yaşamda hastalıkla başa çıkma ve diğer destek olanakları hakkında başka sorularınız mı var? Bununla ilgili bilgileri Deutsches Krebsforschungszentrum, Krebsinformationsdienst (Alman Kanser Araştırma Merkezi, Kanser Bilgi Hizmeti) web sitesinde bulabilirsiniz.

Meme kanseri ile ilgili tüm sorularınızda, Kanser Bilgi Servisine 0800 - 420 30 40 numaralı ücretsiz telefondan veya krebsinformationsdienst@dkfz.de e-posta adresinden kişisel olarak da başvurabilirsiniz.