Basınç ülseri (dekübit)

Basınç ülserleri, cilt üzerinde sürekli dış baskının neden olduğu açık yaralardır ve çok ağrılı olabilir. Genellikle çok uzun süre boyunca bir pozisyonda hareketsiz yatan veya hareketsiz oturan insanlar etkilenir. Risk faktörleri, önlenmesi ve tedavisine dair bilgiler.

Bir bakışta

  • Basınç ülserleri, cilt üzerinde sürekli dış baskının neden olduğu açık yaralardır.
  • Bunlar çok ağrılı olabilir ve genellikle yavaş iyileşir.
  • Basınç ülserleri neredeyse her zaman kemiklerin doğrudan derinin altında olduğu yerlerde meydana gelir.
  • Felçli kişiler genellikle etkilenen bölgelerde herhangi bir baskı veya ağrı hissetmezler.
  • Basınç ülserleri, vücudun düzenli olarak yeniden konumlandırılması ve döndürülmesiyle rahatlatılabilir.
  • Özel oturma veya yatma yüzeyleri ayrıca basıncı emebilir.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Basınç ülserleri: Yaşlı bir adam gözleri kapalı bir hastane yatağında yatıyor.

Basınç ülseri (dekübit-yatak yarası) nedir?

Basınç ülseri yaraları çok ağrılı olabilen açık yaralardır. Deriye uzun süreli baskı uygulanması sonucu oluşurlar. Genellikle iyileşmeleri yavaştır. Çok zayıf, felçli veya bilinci yerinde olmayan kişiler genellikle çok uzun süreler boyunca tek bir pozisyonda yatar veya hareketsiz oturur. Bu, basınç ülseri (dekübit) riskini artırır.

Basınç ülserinin (dekübit) nedenleri nelerdir?

Basınç ülserleri neredeyse her zaman kemiklerin doğrudan derinin altında olduğu yerlerde meydana gelir. Örneğin, kuyruk kemiğinde, topuklarda, kalçalarda, dirseklerde ve kürek kemiklerinde ve ayrıca başın arkasında.

Yatarken veya otururken vücut ağırlığı bu tür bölgelerde sürekli olarak deriye baskı yaptığında, deriye yeterli kan, oksijen ve besinler iletilemez. Sonuç olarak, zamanla cilt incelir ve hatta ölebilir. Etkilenen kişi aynı yer üzerine yatmaya veya oturmaya devam ederse, ortaya çıkan basınç ülseri çok daha ağrılı olur.

Hangi faktörler basınç ülseri riskini artırır?

Risikofaktoren für die Entstehung eines Dekubitus sind: kein Druckschmerz bei Lähmungen, Diabetes mellitus, Durchblutungsstörungen und Hautschäden bei Inkontinenz.

Sağlıklı insanlar, bir vücut parçası üzerindeki baskı çok güçlü hale geldiğinde hemen hisseder. Bununla birlikte, rahatsız edici bir ağrı hissi ve bazı hastalıklar, basınç ülserlerinin gelişimini teşvik edebilir:

  • Vücudun etkilenen bölgelerinde felç olan kişiler genellikle baskı ve acı hissetmezler.
  • Yıllardır şeker hastalığı olan kişilerde ağrıyı hissetmek sınırlı olabilir. Vücudun bir noktasına aşırı yüklenildiğinde fark etmezler.
  • Dolaşım bozukluklarında, derinin basınç stresi altındaki bölgelerine oksijen ve besin maddeleri daha yetersiz gelir: Bu, örneğin kan damarlarında daralma (arteriyoskleroz) olan kişilerde söz konusudur.
  • Yatalak insanların az yemek yemeleri durumunda, yetersiz beslenme de bir risk faktörüdür.
  • Sürtünme ve kesme kuvvetleri, riskli alanlar üzerinde ek baskı oluşturabilir. Bu, örneğin, yatalak insanların yerleri değiştirilirken, yatak üzerinde çekilerek hareket ettirildiklerinde meydana gelir.
  • İnkontinans: Deri saatlerce idrara, dışkıya veya tere maruz kalırsa cilde zarar vermesi ve tahriş etmesi daha kolaydır.

Daha önce basınç ülseri geçirmiş olan kişilerin aynı yerde tekrar basınç ülseri geliştirmesi daha olasıdır. Bu nedenle, basınç ülserlerini mümkün olduğunca önlemek önemlidir.

Basınç ülseri (dekübit) nasıl önlenebilir?

Uzun süre oturmanız veya yatmanız gerekiyorsa, hareket kabiliyetiniz yalnızca birkaç gün kısıtlanmış olsa bile, düzenli olarak yer değiştirip dönerek vücudunuzun hassas bölgeleri üzerindeki baskıyı azaltmalısınız. Ayrıca, örneğin, özel bir şilte veya koyun derisi gibi basıncı azaltan oturma veya yatma yüzeyleri ile de ek koruma sağlanabilir.

Hızlı bir şekilde önlem alınabilmesi için, hassas alanlarda bir basınç yarasının ilk belirtilerinin görülüp görülmediği düzenli olarak kontrol edilmelidir. Basınç ülseri riski altındaki kişilere bakım yaparken ve onları konumlandırırken, sürtünme ve kesme kuvvetlerinden kaçınmak önemlidir. Bu nedenle, örneğin yeniden konumlandırılırken, etkilenen kişiler yatak üzerinde çekilerek hareket ettirilmemelidir. Nemlendirme kuru ciltler için faydalı olabilir. Enkontinans durumunda, bebek bezleri ve çarşaflar zamanında değiştirilmelidir.

Sıvı eksikliği, yanlış veya yetersiz beslenme cildi zayıflatabilir. Bu nedenle hastanın yeterince su içmesini ve dengeli beslenmesini sağlamak önemlidir.

Basınç ülserinin önlemleri hakkında daha detaylı bilgileri gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz.

Basınç ülserini önlemek için önleyici tedbirler alınabilir: Düzenli pozisyon değiştirme ve dönme, özel oturma veya yatma yüzeyleri, sürtünme ve kesme kuvvetlerinden kaçınma, yeterince içme ve dengeli beslenme.

Basınç ülseri (dekübit) nasıl teşhis edilir?

Bazı kişiler, hassas bölgelerde basınç ülserinin ilk belirtilerinin görülüp görülmediğini kendileri kontrol edebilir. Kontrol için bir ayna kullanılabilir. Uzun süre çok fazla hareket edemeyen veya hiç hareket edemeyen kişiler genellikle uyarı sinyallerini çok iyi bilir. Bununla birlikte, kişinin kuvveti ve hareket kabiliyeti ciddi şekilde sınırlıysa, bu alanları gözlemlemek için yardıma ihtiyaç vardır. Ayrıca basınç yaraları genellikle vücudun arka kısmında, örneğin kalça ve topuklarda meydana gelir.

Basınç ülseri (dekübit) nasıl tedavi edilir?

Uygun tedavi seçimi, basınç ülserinin tipine ve şiddetine bağlıdır. Tedavi her zaman basınç ülseri üzerinde daha fazla baskı oluşmasını önlemeye yöneliktir. Düzenli yeniden konumlandırma ve hareket, konumlandırma yardımcıları ve özel bir şilte, vücudun etkilenen bölgelerindeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olur.

Önemli bilgi: Basınç ülserleri için birçok farklı pansuman vardır. Her pansuman değişiminde yara musluk suyu veya tuzlu su ile temizlenir.

İbuprofen içeren topikal anestezikler ve pansumanlarla yara bakımı sırasında ağrı önlenebilir. Asetaminofen veya ibuprofen gibi ilaçlar almak da hafif ila orta şiddette ağrıların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bu ilaçlar yeterince işe yaramazsa, doktor daha güçlü ağrı kesici ilaçlar yazabilir.

Günlük yaşamda basınç ülseri riski nasıl azaltılabilir?

Mümkün olduğunca başkalarının yardımı olmaksızın hareket etmek, basınç ülserini önlemeye yardımcı olabilir. Bakıcılar, bu kişileri her zaman mümkün olduğunca hareket etmeye teşvik edebilir. Göze çarpan cilt bölgeleri mümkün olduğunca erken rahatlatılmalı ve doktora veya bakıcıya gösterilmelidir.

Basınç yaraları hem ağrı nedeniyle hem de olası utanç duygusu nedeniyle çok rahatsız edici olabilir. Bu nedenle basınç ülseri olan kişilere, hem tıbbi hem de kişisel destek sağlanmalıdır.

Yakınları, bakıcılık kurslarında çeşitli hareket ve konumlandırma tekniklerini öğrenebilir. Sağlık ve bakım sigortası şirketleri çok sayıda yardımcı gereç masrafını karşılamaktadır. Ayrıca özel bakım yatakları da dağıtılmaktadır. Çok sayıda şehirde, basınç yarasının önlenmesi ile ilgili soruları yanıtlayabilecek bakım danışma merkezleri de bulunmaktadır.

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:
Bu yazıyı faydalı buldunuz mu?