Laktoz intoleransı

Karın ağrısı, gaz veya şişkin bir karın: Bazı insanlar süt içtikten veya süt ürünleri yedikten sonra sindirim sorunları yaşar. Süt ürünlerine duyarlı olanlar sadece küçük miktarlarda laktoz tolere edebilir. Uzmanlar bunu laktoz intoleransı olarak tanımlar.

Bir bakışta

  • Süt ve süt ürünleri tükettikten sonra bazı insanlar sindirim sorunları yaşar.
  • Nedeni laktoz intoleransı olabilir: Bu durumda, etkilenen kişi sadece küçük miktarlarda laktoz tolere edebilir.
  • Avrupalıların yaklaşık yüzde 5 ila 15'inde laktoz intoleransı görülür; en az Kuzey Avrupa'da yaygındır.
  • Beslenme buna uygun şekilde ayarlanırsa, laktoz intoleransı ile hiçbir şikayetiniz olmadan yaşayabilirsiniz. Ancak tedavi edilemez.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Laktoz intoleransı: Üzerinde bir süt bardağı ve bir kase sütlaç olan bir masa.

Laktoz intoleransının görülme sıklığı nedir?

Laktoz intoleransı dünya çapında çok yaygındır. Ancak, bölgeye ve nüfusa bağlı olarak büyük farklılıklar vardır.

Avrupa'da yaşayan insanların yaklaşık yüzde 5 ila 15'inde laktoz intoleransı vardır.

Avrupa'da, insanların yaklaşık yüzde 5 ila 15'i laktozu tolere edemez. Laktoz intoleransı en nadir Kuzey Avrupa'da görülür. Öte yandan Afrika veya Doğu Asya'da süt veya süt ürünleri tüketen yetişkinlerin yüzde 65 ila 90'ından fazlasında şikayetler oluşur.

5 yaşın altındaki çocuklarda laktoz intoleransı çok nadirdir. Genellikle sadece ergenlik ve yetişkinlik döneminde gelişir.

Laktoz intoleransı nedir?

Süt ve süt ürünleri tükettikten sonra mide ağrısı, gaz veya ishal olan herkes muhtemelen sadece az miktarda laktoz tolere edebilmektedir. Hekimler bu durumu laktoz intoleransı veya süt şekeri intoleransı olarak tanımlar.

Bir insan süte karşı duyarlıysa, bunun nedeni her zaman laktoz intoleransı değildir. Bu nedenle, beslenmenizi değiştirmeden önce bir hekimin laktoz intoleransını teşhis etmesi önemlidir. Bu özellikle çocuklar, ergenler ve artan kalsiyum ihtiyacı olan diğer insanlar için geçerlidir.

Önemli bilgi: Laktoz intoleransı alerji değildir. Bu fark önemlidir. Laktoz intoleransı ile bazen ciddi semptomlar yaşamadan nispeten büyük miktarda süt veya süt ürünü tüketilebilirken, süt alerjisi olan insanlar çok az miktarda süt veya süt ürününe bile tepki verirler.

Laktoz intoleransı nasıl fark edilir?

Sadece az miktarda laktoz tolere edebilen insanlarda, genellikle süt veya süt ürünlerini tükettikten kısa bir süre sonra şikayetler ortaya çıkar. Hangi laktoz miktarının semptomlara neden olduğu çok farklı olabilir.

Laktoz intoleransının tipik şikayetleri arasında şunlar yer alır: Şişkin mide ve şiddetli gaz, şişkinlik, pelvik ağrı, ishal, mide bulantısı ve kusmanın yanı sıra kabızlık.

Laktoz intoleransının tipik semptomları şunları içerir:

  • Şişmiş mide
  • Şişkinlik hissi
  • Pelvik ağrı
  • Şiddetli gaz
  • İshal
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Bazen de kabızlık

Semptomlar, laktoz içeren gıdaları tükettikten yarım saat sonra ortaya çıkar. Yaklaşık bir buçuk ila iki saat sonra en şiddetli hale gelir; ancak daha uzun da sürebilirler.

Laktoz intoleransının nedenleri nelerdir?

Laktoz intoleransı genellikle kalıtsaldır. Bu yüzden doktorlar kalıtsal veya primer laktoz intoleransından bahseder.

Bebeklik döneminde vücut sadece anne sütü ile yaşayabilecek şekilde hazırlanmıştır. Bunu işlemek için bebekler laktaz enzimini üretirler. Bu protein, bağırsaktaki laktozu vücudun kullanabileceği şekilde parçalar.

Emzirme dönemi sona erdikten sonra sindirim sistemi yavaş yavaş diğer gıdalara uyarlanır. Vücut daha sonra önemli ölçüde daha az laktaz üretir ve bu nedenle sadece daha az miktarda laktozu parçalayabilir. Bazı insanlarda, laktaz miktarı, yiyecekler yoluyla alınan süt şekerini parçalamak için artık yeterli değildir.

Bir yetişkin, laktazın parçalayabileceğinden daha fazla süt şekeri alırsa, süt şekeri bağırsakta kalır. Laktoz, kalın bağırsakta bağırsak bakterileri tarafından parçalanır. Bu işleme fermantasyon denir. Bu, bağırsakta daha fazla gaz ve diğer parçalanma ürünleri oluşturur. Bunlar şikayetlere neden olurlar.

Yetişkin bir kişinin laktoz içeren yiyecekleri ne kadar iyi veya kötü tolere edebileceği kişiden kişiye değişir ve genetik yapısına bağlıdır.

Laktoz intoleransının nedenleri hakkında daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.

Laktoz intoleransı nasıl teşhis edilir?

Laktozu iyi tolere edemediğiniz izlenimine sahipseniz, aile hekiminize başvurmanız en iyisidir. Genellikle gastroenteroloji - yani mide-bağırsak hastalıkları için - bir uzman muayenehaneye, orada bir test yaptırmanız için yönlendirilirsiniz.

Laktoz intoleransını netleştirmek için aşağıdaki testler kullanılabilir:

  • Diyet veya eliminasyon: Bir süre süt ve süt ürünleri tüketmezsiniz. Daha sonra belirli bir miktar laktoz tüketirsiniz - doktor arından fiziksel reaksiyonunuzu izler.
  • Laktoz tolerans testi: Kan şekeri seviyesi, laktoz solüsyonu içmeden önce ve içtikten sonra birkaç kez ölçülür. Bu şekilde vücudun laktozu parçalayıp sindirme kabiliyeti saptanabilir.
  • Nefes testi: Bir laktoz solüsyonu içilir ve sonra havadaki hidrojen içeriği ölçülür. Laktoz intoleransı durumunda bu genellikle yüksektir.

Tüm testleri yapmak gerekli değildir. Almanya'da standart prosedür nefes testidir.

Önemli bilgi: Ölçülen bu değerler tek başına teşhis için yeterli değildir. Yalnızca bir test sırasında tipik şikayetler ortaya çıkarsa, nedenin laktoz intoleransı olup olmadığı güvenilir bir şekilde belirlenebilir.

Laktoz intoleransı nasıl tedavi edilir?

Primer laktoz intoleransının tedavisi mümkün değildir. Süt ve süt ürünleri içermeyen uyarlanmış bir beslenmeyle, etkilenenler semptomsuz yaşayabilir.

Bugüne kadar yapılan araştırmalar, şikayetleri azaltmanın en iyi yolunun laktozu sınırlı miktarda ve sütü de sadece diğer gıdalarla aynı anda tüketmek olduğunu göstermektedir.

Laktoz intoleransı genetik değilse ve başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa buna sekonder laktoz intoleransı denir. Burada kesin nedeni bulmak ve tedaviyi buna göre düzenlemek önemlidir. Tedavi sonucunda bağırsak mukozası düzelirse şikayetler de tekrar kaybolur.

Önemli bilgi: Bazı insanlar, bağırsakta süt şekerini (laktoz) parçalayan ve sindirimi kolaylaştıran yapay olarak üretilmiş laktaz ile önleyici preparatlar alırlar. Bu tür gıda takviyelerinin bölünme sürecini desteklemesi beklenmektedir. Ancak şimdiye kadar, bunun tipik şikayetleri hafifletebileceğini gösteren anlamlı bir çalışma yoktur. Bağırsak florasını güçlendirdiği varsayılan pre veya probiyotik ajanların etkinliği de belirsizdir. Probiyotikler canlı bakteri, prebiyotikler ise sindirilemeyen lif içerir.

Laktoz intoleransı ile günlük yaşamda önemli olan nedir?

Süt ürünleri olmadan da dengeli beslenmek mümkündür. Ancak süt içmeyecekseniz yeterli kalsiyum aldığınızdan emin olmalısınız. Kalsiyum, örneğin ıspanak ve karalahana gibi yeşil sebzelerde veya kalsiyum içeren maden suyunda bulunabilir. Diğer iyi kalsiyum kaynakları, laktoz intoleransı olan birçok kişinin semptom yaşamadan yiyebileceği parmesan ve eski kaşar gibi olgun peynirlerdir.

Süt ürünleri olmadan yaşamayı zor buluyorsanız, rahatsızlık duymadan ne kadar laktozu tolere edebileceğinizi deneyebilirsiniz. Bu miktar daha sonra gün boyunca diğer yiyeceklerle kombine edilebilir.

Laktoz içeren gıdalardan tamamen vazgeçmek genellikle gerekli değildir. Aşağıdaki miktarlar normalde iyi tolere edilir - özellikle bir yemeğin içinde veya başka bir yiyecekle birlikte tüketilirlerse:

  • Tek seferde 12 grama kadar laktoz: örneğin 250 mililitre süt
  • Tek seferde 24 grama kadar laktoz: örneğin 500 mililitre süt

Belirgin bir laktoz intoleransınız varsa, genellikle süt ürünlerini tamamen bırakırsınız. Ancak bu, evde yemek yemediğinizde zor olabilir. Birçok hazır yemek de laktoz içerir.

Laktoz intoleransı olan insanların beslenmesi hakkında ayrıntılı bilgiye ve alışverişle ilgili ipuçlarına gesundheitsinformation.de adresinden ulaşabilirsiniz.

Laktoz intoleransı hakkında başka nereden bilgi alabilirim?

Laktoz intoleransı hakkında diğer bilgileri allergieinformationsdienst.de sitesinde bulabilirsiniz.

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:
Bu yazıyı faydalı buldunuz mu?