Huzursuz mide sendromu (işlevsel hazımsızlık)
ICD kodları: K30 ICD kodu nedir?
Muhtemelen hepimiz hayatımızda en az bir kez şişkinlik, mide ağrısı veya mide bulantısı yaşamışızdır. Bu şikayetler aylar boyunca tekrarlanıyorsa bir doktora başvurmakta fayda vardır. Çünkü muhtemel neden huzursuz midedir.
Bir bakışta
- İnsanların yaklaşık yüzde 5 ila 11'inde huzursuz mide vardır.
- Tipik semptomlar, erken tokluk veya dolgunluk hissi ve mide ağrısı veya yanmasıdır.
- Muhtemel nedenler çeşitlidir ve kesin olarak açıklığa kavuşturulamamıştır.
- Teşhis semptomlara göre ve farklı hastalıkların elenmesiyle koyulur.
- Farklı tedavi seçenekleri mevcuttur.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Huzursuz mide nedir?
Huzursuz mide sendromu ("huzursuz mide"), mide-bağırsak yolunda en sık görülen hastalıklardan biridir. Doktorlar tarafından işlevsel hazımsızlık olarak da tanımlanır.
Belirtiler üst karın bölgesinde ortaya çıkar ve çok çeşitli olabilir. Tipik semptomlar, erken tokluk veya dolgunluk hissi ve mide ağrısı veya yanmasıdır.
Huzursuz mide sendromunun gelişmesinin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Muhtemelen çeşitli faktörler rol oynamaktadır.
Kesin bir tedavisi olmasa da ilaçtan psikoterapiye kadar çeşitli tedavi seçenekleri vardır.
Hangi şikayetler huzursuz midenin belirtileridir?
Semptomlar çoğunlukla spesifik değildir ve çeşitlilik gösterir. En sık görülen şikayetler şunlardır:
- Yemek esnasında erken doyma hissi
- Sonrasında dolgunluk hissi
- Mide ağrısı veya yanması
Huzursuz mide rahatsızlığı olan bazı kişiler mide bulantısı, kusma veya mide ekşimesi de yaşadıklarını belirtmiştir.
Huzursuz midenin nedenleri nelerdir?
Huzursuz mide sendromunun neden geliştiği tam olarak anlaşılamamıştır.
Uzmanlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli olası faktörleri tartışmaktadır:
- Gecikmiş mide boşalması
- Midede ağrıya karşı artan aşırı hassasiyet
- Helikobakter pilori bakterisine bağlı gelişen bir enfeksiyon
- Üst mide-bağırsak yolundaki bakterilerin bileşimdeki bir dengesizlik
- Ruhsal nedenler, örneğin uzun süren stres, aynı zamanda kaygı veya depresyon
Huzursuz midenin görülme sıklığı nedir?
Huzursuz mide sendromu çok yaygın bir hastalıktır: Ülkemizde yaklaşık her yedi ila on kişiden birinde görülür.
Hastalık kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.
Huzursuz mide nasıl seyreder?
Huzursuz midede, semptomsuz zamanlar ve nüks etmeler dönüşümlü olarak görülebilir. Nüks etme dönemlerinde şikayetler bazen daha şiddetli bazen daha az şiddetli olabilir.
Huzursuz mide aylarca, yıllarca şikayetlere neden olabilir.
Etkilenen her ikinci kişide, şikayetler tedavi olmaksızın birkaç yıl sonra kaybolur.
Bazı insanlarda ise şikayetler kronik hale gelir, yani uzun süre devam eder.
Huzursuz mide nasıl teşhis edilir?
Huzursuz mide sendromu teşhisi, tipik semptomlardan en az birinin altı ay içinde 3 ay boyunca ortaya çıkması halinde konur:
- Yemek esnasında erken doyma hissi
- Sonrasında dolgunluk hissi
- Mide ağrısı veya yanması
Semptomların diğer nedenlerini elemek de çok önemlidir, örneğin:
Son olarak, ağrı kesici gibi belirli ilaçları almak mide problemlerine yol açabilir.
Doktor kişisel bir muayenede tıbbi geçmişi ve semptomların seyrini soracaktır.
Bunu fizik muayene ve kan tahlilleri ve bazen de gastroskopi takip eder. Bu, yemek borusu, mide ve duodenumun endoskopik bir incelemesidir.
Midede helicobacter pylori bakterisi olup olmadığını incelemek için özel bir nefes testi kullanılır (eğer bu bir gastroskopi sırasında yapılmadıysa).
Huzursuz mide hastalığı nasıl tedavi edilir?
Helicobacter pylori bakterisi ile enfeksiyon yoksa, doktor mide rahatsızlığını tedavi etmek için bir proton pompası inhibitörü (PPI) reçete edebilir.
Bunlara omeprazol veya pantoprazol etken maddeleri dahildir. Bu ilaçlar asit oluşumunu engeller ve mide rahatsızlığını gidermeye yardımcı olabilir.
Bir helicobacter enfeksiyonu tespit edilirse, irritabl mide antibiyotikler ve proton pompası inhibitörlerinin bir kombinasyonu ile tedavi edilebilir.
Başka bir tedavi seçeneği, H2 bloker olarak da bilinen H2-reseptör antagonistlerinin alınmasıdır. Bu ilaçlar aynı zamanda midedeki asit miktarını da azaltır.
Yararlı olmazlarsa, antidepresanlar veya prokinetikler denenebilir. İkincisi, mide hareketinin ritmini düzenleyen ilaçlardır.
İlaç tedavilerinin hiçbiri işe yaramazsa, psikoterapi bir seçenektir.
Son olarak, beslenme değişikliği veya belirli yiyeceklerden kaçınma denenebilir. Araştırmalar, farklı diğer yiyeceklerin yanı sıra özellikle buğday, kafein ve yüksek yağlı yiyeceklerin bazı insanlarda huzursuz mide şikayetlerine neden olabileceğini göstermiştir.
Huzursuz mide ile ilgili ayrıntılı bilgiye gesundheitsinformation.de sitesinde ulaşabilirsiniz.
Günlük yaşamda huzursuz mide ile nasıl başa çıkılır?
Birkaç basit önlem, huzursuz mide hastalığına yardımcı olabilir.
Kendi kendini gözlemleyerek ve bir şikayet günlüğü tutarak, örneğin belirli yiyeceklerin semptomları tetikleyip tetiklemediğini öğrenebilirsiniz.
Bazen sadece tolere edilmeyen yiyecek veya içeceklerin tüketilmemesi bile yardımcı olabilir. Ayrıca yardımcı olabilecek şeyler:
- Düzenli beslenme
- Zengin ve karmaşık öğünlerden kaçınmak
- İyi çiğnemek
- Yemek yerken acele etmekten kaçınmak
Bazen gevşeme egzersizleri şikayetleri hafifletmeye yardımcı olur.
Ayrıca, mideniz hassassa, sonuçta ortaya çıkabilecek herhangi bir hasar riskinin olmadığını kendinize sürekli hatırlatmak da güven verici olabilir.
Özellikle semptomlar tekrar tekrar ortaya çıkıyorsa, hastalığı kabul etmek ve semptomlarla daha iyi baş etmeyi öğrenmek rahatlama sağlayabilir. Bu genellikle zamanla başarılı olur.
- Braun J, Müller-Wieland D. Basislehrbuch Innere Medizin. Urban und Fischer: München 2018.
- De Bruijn CM, Rexwinkel R, Gordon M et al. Antidepressants for functional abdominal pain disorders in children and adolescents. Cochrane Database Syst Rev 2021; (2): CD008013. doi: 10.1002/14651858.CD008013.pub3.
- Deutsches Kollegium für Psychosomatische Medizin (DKPM), Deutsche Gesellschaft für Psychosomatische Medizin und Ärztliche Psychotherapie (DGPM). Funktionelle Körperbeschwerden. S3-Leitlinie. AWMF-Registernummer 051-001. 07.2018.
- Eusebi LH, Black CJ, Howden CW et al. Effectiveness of management strategies for uninvestigated dyspepsia: systematic review and network meta-analysis. BMJ 2019; 367: l6483. doi: 10.1136/bmj.l6483.
- Guo Y, Wei W, Chen JD. Effects and mechanisms of acupuncture and electroacupuncture for functional dyspepsia: A systematic review. World J Gastroenterol 2020; 26(19): 2440-2457. doi: 10.3748/wjg.v26.i19.2440.
- Madisch A, Andresen V, Enck P et al. The Diagnosis and Treatment of Functional Dyspepsia. Dtsch Arztebl Int 2018; 115(13): 222-232. 10.3748/wjg.v26.i19.2440.
- Mao X, Guo S, Ni W et al. Electroacupuncture for the treatment of functional dyspepsia: A systematic review and meta-analysis. Medicine (Baltimore) 2020; 99(45): e23014. doi: 10.1097/MD.0000000000023014.
- National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Dyspepsia and gastro-oesophageal reflux disease: investigation and management of dyspepsia, symptoms suggestive of gastro-oesophageal reflux disease, or both. Clinical guideline (update). 04/2014.
- Pschyrembel Online. Funktionelle Dyspepsie. 2018.
- Robert Koch-Institut (RKI), Statistisches Bundesamt (Destatis). Gastritis, Magen- und Zwölffingerdarmgeschwüre. Gesundheitsberichterstattung des Bundes. Heft 55. Berlin 2013.
- Stanghellini V, Chan FK, Hasler WL et al. Gastroduodenal Disorders. Gastroenterology 2016; 150(6): 1380-1392. doi: 10.1053/j.gastro.2016.02.011.
- Turco R, Salvatore S, Miele E et al. Does a low FODMAPs diet reduce symptoms of functional abdominal pain disorders? A systematic review in adult and paediatric population, on behalf of Italian Society of Pediatrics. Ital J Pediatr 2018; 44(1): 53. doi: 10.1186/s13052-018-0495-8.
- Wauters L, Dickman R, Drug V et al. United European Gastroenterology (UEG) and European Society for Neurogastroenterology and Motility (ESNM) consensus on functional dyspepsia. United European Gastroenterol J 2021; 9(3): 307-331. doi: 10.1002/ueg2.12061.
- Wegh CA, Benninga MA, Tabbers MM. Effectiveness of Probiotics in Children With Functional Abdominal Pain Disorders and Functional Constipation: A Systematic Review. J Clin Gastroenterol 2018; 52 Suppl 1: S10-S26. doi: 10.1097/MCG.0000000000001054.
- Zeevenhooven J, Timp ML, Singendonk MMJ et al. Definitions of Pediatric Functional Abdominal Pain Disorders and Outcome Measures: A Systematic Review. J Pediatr 2019; 212: 52-59.e16. doi: 10.1016/j.jpeds.2019.04.048. Epub 2019 Jul 2.
- Zhang J, Liu Y, Huang X et al. Efficacy Comparison of Different Acupuncture Treatments for Functional Dyspepsia: A Systematic Review with Network Meta-Analysis. Evid Based Complement Alternat Med 2020: 3872919. doi: 10.1155/2020/3872919.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih:
