Psoriatik artrit
ICD kodları: L40.5 ICD kodu nedir?
Psoriatik artrit, sedef hastalığı olan kişilerde sıklıkla gelişen kronik eklem iltihabıdır. Hastalık eklemlerin sertleşmesi ve eklem ağrısı ile kendini gösterir. İlaçlar şikayetleri hafifletmeye yardımcı olabilir.
Bir bakışta
- Psoriatik artrit sıklıkla ağrılı ve sert eklemlere ve yorgunluğa yol açar.
- Sıklıkla eller, ayaklar, dirsekler, dizler, boyun veya omurga etkilenir.
- Sedef hastalığı olan kişilerin yaklaşık dörtte biri sonunda psoriatik artrit geliştirir.
- Eklem iltihabı, vücudun kendi dokusuna karşı yanlış yönlendirilmiş bir bağışıklık reaksiyonu (otoimmün reaksiyon) tarafından tetiklenir.
- Tedavi için genellikle ilaç kullanılır. Psoriatik artritin seyrine bağlı olarak fizyoterapi veya ergoterapi de düşünülebilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Psoriatik artrit nedir?
Psoriatik artrit, sedef hastalığı (psoriasis) olan kişilerde gelişebilen kronik bir eklem iltihabıdır. Hastalık, eklemlerin sertleşmesi ve eklem ağrısı ile kendini gösterir. Bazen yorgunluk ve bitkinliğe (kronik yorgunluk) yol açar.
Psoriatik artrit çok stresli olabilir: örneğin uykuyu bölerek günlük yaşamı, performansı ve konsantre olma yeteneğini etkileyebilir. Şikayetleri azaltmak ve eklemleri hasardan korumak için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur.
Psoriatik artritte hangi semptomlar görülür?
Psoriatik artritin ana semptomları eklemlerde ağrı, şişlik ve sertlik ile ayrıca genel yorgunluktur.
Şişmiş eklemler genellikle sıcak hisseder ve dokunmaya karşı duyarlıdır. Eklemler genellikle özellikle sabahları serttir, ancak bu çoğunlukla hareket ettikçe geçer.
Enflamasyon birçok eklemde ortaya çıkabilir ve şiddeti değişebilir. Genellikle beşten fazla eklem iltihaplanır. Etkilenenler genellikle şunlardır:
- Eller
- Ayaklar
- Dirsekler
- Dizler
- Boyun
- Omurga
Özellikle el ve ayak parmaklarının uç eklemleri hastalık ilerledikçe deforme olabilir.
Bazen sadece eklemler değil, aynı zamanda tendonlar ve tendon kılıfları da iltihaplanabilir.
Psoriatik artrit nasıl oluşur?
Psoriatik artrit, bir otoimmün reaksiyon sonucu olarak gelişir. Bu, bağışıklık sisteminin aşırı aktif olduğu ve kendi vücudunuzun bölümlerine saldırdığı anlamına gelir. Bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına saldırdığı hastalıklara otoimmün hastalıklar denir. Bu, sitokinler gibi enflamatuar reaksiyonları tetikleyen haberci maddelerin oluşumunun artmasına neden olur. Psoriatik artritte özellikle eklemler iltihaplanır.
Otoimmün hastalık nedir?
Aşağıdaki videoda insan bağışıklık sistemi ve tipik otoimmün hastalıklar hakkında temel bilgiler edineceksiniz.
Bu ve başka videolar YouTube kanalında da mevcuttur
Şimdi izleyinBu sitede yayınlanan veri koruma bildirimleri geçerlidir.
Psoriatik artriti tetikleyen faktörler nelerdir?
Bir ebeveyn veya kardeşte sedef hastalığı veya psoriatik artrit varsa, hastalığa yakalanma riskiniz artar.
Psoriatik artritin görülme sıklığı nedir?
Sedef hastalığı olan kişilerin yaklaşık yüzde 25'i bir dönem psoriatik artrit geliştirir. Hastalık her yaşta ortaya çıkabilmesine rağmen genellikle 30 ile 50 yaşları arasında başlar.
Psoriatik artrit hastalığı nasıl seyreder?
Etkilenenlerin yaklaşık yüzde 80 ila 90'ında psoriatik artrit, görünür sedef hastalığının ortaya çıkmasından yıllar sonra gelişir. Bununla birlikte eklemleri ciltte sedef hastalığı görünmeden de iltihaplanabilir. Sedef hastalığının şiddeti ile psoriatik artritin şiddeti arasında net bir ilişki yoktur.
Psoriatik artrit kronik bir hastalıktır. Bu, ömür boyu sürdüğü anlamına gelir. Seyri pek tahmin edilemez: Bazı kişilerde sadece belirli eklemler iltihaplanırken, bazılarında zamanla farklı eklem iltihapları gelişmeye devam eder.
Psoriatik artrit nasıl teşhis edilir?
Psoriatik artriti diğer eklem iltihaplarından ayırt etmek için çeşitli tanı yöntemleri vardır:
- Görüşme sırasında doktor, aile üyelerinin psoriatik artriti olup olmadığını öğrenmek için aile tıbbi geçmişini sorar.
- Fizik muayene, örneğin psoriatik artrit için tipik olan el ve ayaklardaki değişiklikleri ortaya çıkarabilir.
- Kandaki belirli proteinlerin tespiti ile psoriatik artrit, romatoid artritten açıkça ayırt edilebilir.
- Eklem problemlerinin guttan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek için kandaki ürik asit seviyeleri de belirlenir.
- Psoriatik artrit, romatoid artriti ve artrozu ayırt etmek için röntgen ve ultrason taramaları kullanılabilir.
Önemli bilgi: Psoriatik artriti olan 10 kişiden yaklaşık birinde sedef hastalığının neden olduğu görünür cilt değişiklikleri olmaz. Bu, psoriatik artriti kesin olarak tanılamayı zorlaştırır.
Psoriatik artrit nasıl tedavi edilir?
Psoriatik artrit tedavi edilemez. Tedavi, ağrı ve şişliği gidermeyi, eklem fonksiyonunu korumayı ve uzun süreli eklem hasarını önlemeyi amaçlar.
İlaçlar bu konuda önemli bir rol oynamaktadır. Dizlerin, dirseklerin veya bileklerin iltihabı sadece hafifse, diklofenak, ibuprofen ve naproksen gibi ağrı kesiciler bazen yeterlidir.
Bu, şikayetleri hafifletmek için yeterli olmazsa veya doktor olumsuz bir seyirden şüphelenirse, hastalığı modifiye edici ilaçlarla tedavi önerilir. Bu ilaçlar eklemlerdeki enflamatuar süreçleri engeller. Bu, semptomları iyileştirmeyi ve eklem hasarını önlemeyi veya geciktirmeyi mümkün kılar.
Fizyoterapi veya ergoterapi de eklemler, kaslar veya tendonlarla ilgili sorunlara yardımcı olabilir. Ayrıca tabanlık gibi ortopedik yardımcılar da semptomların hafifletilmesine yardımcı olur.
Psoriatik artritte günlük yaşamda nelere dikkat edilmelidir?
Hastalığın seyrini olumlu yönde etkilemek ve bitkinliği önlemek için kendi başınıza yapabileceğiniz birçok şey vardır. Bu, yeterince egzersiz yapmayı ve sigara içmemeyi içerir. Aşırı kiloluysanız kilo vermeniz de tavsiye edilir.
Ayrıca psoriatik artritli birçok kişiye, hastalık ve tedavi seçenekleri hakkında iyi bilgi sahibi olmak da yardımcı olur. Gerçekçi beklentileriniz varsa ve hastalığı hayatınızın bir parçası olarak kabul edebiliyorsanız, bununla uzlaşmak genellikle daha kolaydır.
Yaşam tarzı değişikliklerinin ve tıbbi tedavilerin psoriatik artrite nasıl yardımcı olabileceği hakkında ayrıntılı bilgi için gesundheitsinformation.de adresini ziyaret edebilirsiniz.
- Alinaghi F, Calov M, Kristensen LE et al. Prevalence of psoriatic arthritis in patients with psoriasis: A systematic review and meta-analysis of observational and clinical studies. J Am Acad Dermatol 2019; 80(1): 251-265.
- Almodóvar R, Zarco P, Oton T et al. Effect of weight loss on activity in psoriatic arthritis: A systematic review. Reumatol Clin 2018; 14(4): 207-210.
- Armstrong AW, Read C. Pathophysiology, Clinical Presentation, and Treatment of Psoriasis: A Review. JAMA 2020; 323(19): 1945-1960.
- Mahil SK, McSweeney SM, Kloczko E et al. Does weight loss reduce the severity and incidence of psoriasis or psoriatic arthritis? A Critically Appraised Topic. Br J Dermatol 2019; 181(5): 946-953.
- Singh JA, Guyatt G, Ogdie A et al. 2018 American College of Rheumatology/National Psoriasis Foundation Guideline for the Treatment of Psoriatic Arthritis. Arthritis Rheumatol 2019; 71(1): 5-32.
- Sumpton D, Kelly A, Tunnicliffe DJ et al. Patients' Perspectives and Experience of Psoriasis and Psoriatic Arthritis: A Systematic Review and Thematic Synthesis of Qualitative Studies. Arthritis Care Res (Hoboken) 2020; 72(5): 711-722.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih:
