Abdominal aort anevrizması

Abdominal aort anevrizması abdominal aortun patolojik genişlemesini ifade eder.

Aort sayesinde oksijen yönünden zengin kan kalpten vücuda pompalanır. Karın boşluğu bölgesindeki ana artere abdominal aort denir. Normalde yaklaşık 2 santimetre çapındadır. Abdominal aort bir noktada genişler ve 3 santimetreden daha büyük bir çapta şişlik oluşursa abdominal aort anevrizması söz konusudur.

Genellikle anevrizma şikayete sebep olmaz ve birçok anevrizma zararsız olarak kalır. Anevrizma genişlemeye devam ederse abdominal aort beklenmedik bir şekilde yırtılabilir. Bu ölüm tehlikesi arz eden acil bir durumdur.

Çoğu abdominal aort anevrizması rahatsızlığa neden olmaz. Bu sebeple fark edilmeden kalırlar.

Daha büyük anevrizmalardan şikayet ortaya çıkarsa bunlar sırt ve karın ağrıları olabilir. Yanda ağrılar da olasıdır.

Abdominal aort yırtılırsa sırtta ani bir ağrı ortaya çıkar. Bu, yana veya kasığa yayılabilir. Yırtılmayla büyük bir kan kaybı olur. Sonuçlar baş dönmesi, baygınlık ve dolaşım kollapsı olabilir.

Abdominal aort anevrizması, damar duvarının esnekliği azaldığında oluşabilir. Esneklik yaşla birlikte ve damar yoğun olarak kullanıldığında, örneğin yüksek tansiyon nedeniyle azalır. Sigara içmek de abdominal aort anevrizması riskini artırır.

Şişme meydana gelirse bu noktada damar duvarı daha kolay genişlemeye devam eder. Bu sebeple anevrizma genellikle zamanla genişler.

Abdominal aort anevrizması riskini artıran çok sayıda etken vardır. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• Yaş: Anevrizma riski yaşla birlikte artar. Abdominal aort anevrizması olan çoğu insan 65 yaş üzeridir.
• Sigara: İnsanın kendi iradesine bağlı olan en önemli risk faktörü sigara içmektir.
• Yüksek tansiyon veya koroner kalp hastalığı: Bu hastalıklar da anevrizma riskini artırır.
• Kan lipitleri: Yüksek kan lipitleri anevrizma olasılığını artırır.
• Genetik yatkınlık: Abdominal aort anevrizmalı yakın akrabaları olan ve beyaz ten rengi olan insanlarda da risk yüksektir.

Cinsiyet de hastalığın gelişmesinde rol oynar. Abdominal aort anevrizması çoğunlukla erkeklerde görülür.

65 ila 75 yaş arasındaki erkeklerin yaklaşık yüzde 2’sinin abdominal aort anevrizması vardır.

Hastalığın görülme sıklığı yaşla birlikte artar. Kadınlarda abdominal aort anevrizması büyük ölçüde daha nadir görülür.

Abdominal aort anevrizması çoğu zaman rahatsızlık vermez ve uzun vadede zararsız kalır. Genişlemesi durumunda bu genellikle yavaş yavaş olur. 

Anevrizmaların sadece bir kısmı yüksek bir ani yırtılma riski oluşturacak derecede büyür. Abdominal bölgeye çok fazla kan sızmasına neden olan bir yırtılma ölüm tehlikesi arz eden acil bir durumdur.

Yırtılma riski, anevrizma hızlı büyürse veya en az 5,5 santimetre büyüklüğündeyse daha yüksektir. Kaba tahminler, 5,5 santimetreden daha büyük bir abdominal aort anevrizmasının bir yıl içinde 100 erkekten yaklaşık 3 ila 6’sında yırtıldığını göstermektedir.

Abdominal aort anevrizması oluşup oluşmadığı ultrason muayenesiyle belirlenir. Muayenede abdominal aortun çapı belirlenir. 3 santimetrelik bir genişlemeden itibaren anevrizma söz konusudur.

Rahatsızlığa neden olan bir abdominal aort anevrizması, genellikle bu rahatsızlığın sebebini tespit etmek için yapılan muayenelerde ortaya çıkar.

Abdominal aort anevrizması ultrason taraması ile erken teşhis edilebilir. Büyümüş anevrizmaları doktorlar yırtılmadan önce ameliyat edebilir. Daha küçük olanlar, genişleyip genişlemediklerini ve ne kadar hızlı genişlediklerini görmek için düzenli olarak kontrol edilmelidir.

65 yaş üzeri erkeklerde tarama muayenelerinin abdominal aort anevrizmasının yırtılma ve ölüme yol açma tehlikesini azalttığı tespit edilmiştir. Kadınlarda anevrizmaların erken tanı muayenesine yönelik sadece tek bir kapsamlı çalışma vardır. Kadınlar için bir avantaj olduğunu göstermemektedir.

Abdominal aort anevrizmasının erken tespiti hakkında ayrıntılı bilgiyi Gemeinsamer Bundesausschuss'un (Federal Ortak Komite) broşüründe bulabilirsiniz.

Abdominal aort anevrizmasını tedavi etmenin anlamlı olup olmadığı ve hangi tedavinin seçileceği çeşitli faktörlere bağlıdır. Öncelikle anevrizmanın büyüklüğü ve nasıl geliştiği çok önemlidir. İnsanın genel sağlık durumu da kararı aynı şekilde etkiler.

Normalde 5,5 santimetreden daha küçük çaptaki küçük abdominal aort anevrizmaları düzenli olarak kontrol edilir.

Sigara içmek anevrizmanın gelişmesini tetiklediğinden, içenler mümkünse bırakmalıdır. Yüksek tansiyon veya yüksek kan lipitleri gibi risk faktörlerinde bunların tedavisinin yapılması tavsiye edilir. Bununla birlikte, tansiyon veya kolesterol düşürücü gibi ilaçların anevrizmanın gelişmesini durdurup durdurmadığı ve yırtılma ihtimalini düşürüp düşürmediği kesin değildir.

Yırtılma riskinin yüksek olduğu durumlarda bunu önlemenin tek yolu ameliyattır. Bunun için iki seçenek vardır:

• Abdominal bölgede açık ameliyat: Anevrizma açılır ve yapay bir damar parçasıyla yer değiştirilir.
• Kasıkta küçük bir kesik yardımıyla endovasküler cerrahi: Stent protezi adı verilen bir tüp, kesikten bir artere yerleştirilir, daha sonra anevrizmaya kadar itilir ve genişleyen kısma yerleştirilir.

Her iki prosedürün de riskleri vardır ve duruma göre değerlendirilmelidir. Bir tarafta ameliyatın riskleri yer alırken, diğer tarafta anevrizmanın ani yırtılma tehlikesi vardır.

Abdominal aort anevrizması konusuna ve ameliyatın ne zaman mantıklı olduğuna dair ayrıntılı bilgiye gesundheitsinformation.de sitesinden erişebilirsiniz.

Abdominal aortun açık ameliyatı büyük bir cerrahidir. Ameliyatı takip eden bir rehabilitasyon süreci, hastanın günlük aktivitelerine yavaş yavaş devam etmesini ve böylece normal yaşama geri dönmesini kolaylaştırır.

Genel amaç, cerrahinin sonuçlarını azaltmak ve yaşam kalitesini iyileştirmektir.

Abdominal aort anevrizması teşhisi, hastada çok farklı ve aynı zamanda çelişen hislere sebep olabilir. Bazı insanlar anevrizma teşhis edildiği için minnettar olur ve sonraki kontrol muayeneleri onlara güven hissi verir.

Diğer insanlar anevrizmalarından hiç haberdar olmamayı diler. Anevrizma olduğunun bilinmesi korkuya ve güvensizliğe sebep olabilir.

Abdominal aort anevrizması teşhisi konulan birçok insan, hayatlarının risk altında olduğunu bilerek yaşar. Abdominal ağrılar gibi şikayetler korkutucu olabilir, çünkü ilgisiz olsalar bile sıklıkla anevrizma ile ilişkilendirirler. Çoğu endişelerinden dolayı günlük yaşamlarında kendilerini sınırlar. Abdominal aortun yırtılmasını önlemek için daha dikkatli olurlar ve vücutlarını zorlamaktan kaçınırlar.