Endometriozis

Endometriozis, kadınlarda sık görülen bir karın bölgesi hastalığıdır. Rahim iç zarına benzeyen doku rahmin dışına yerleşir. Bu fark edilmeyebilir veya şiddetli ağrılara neden olabilir. Burada endometriozisin tipik semptomları, seyri ve tedavisi hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Bir bakışta

  • Endometrioziste, rahim zarına benzeyen doku rahim dışında bulunur.
  • Bu, özellikle adet sırasında şiddetli karın ağrısına neden olabilir.
  • Bazen doğurganlık da azalır.
  • Ağrı kesiciler, hormonlar veya ameliyat rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olacaktır.
  • Menopozdan sonra semptomlar genellikle kendi kendine geçer.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Endometriyozis: Bir kadın, hafif eğik bir duruşla bir yatakta yatıyor ve karnında bir sıcak su torbası tutuyor.

Endometriozis nedir?

Endometriozis, kadınlarda en sık görülen karın hastalıklarından biridir. Rahim iç zarına benzeyen doku rahmin dışına yerleşir. Uzmanlar, bu tür doku gruplarını endometriyal lezyonlar olarak tanımlamaktadır. Fark edilmeyebilir veya bazen şiddetli ağrıya neden olabilirler. Ek olarak, kronik hastalık doğurganlığı azaltabilir.

Endometriozis, kadınlarda en sık görülen abdominal hastalıklardan biridir. Birçok kadın en şiddetli ağrıyı bile normal adet krampları olarak kabul eder.

"Endometriozis" teşhisi koyuluncaya kadar genellikle yıllar geçer. O zamana kadar birçok kadın ağrılarını normal adet sancılarıyla karıştırır ve bir şekilde bununla baş etmeye çalışır.

Endometriozisin halen bir tedavisi yoktur. Bununla birlikte, şikayetleri tedavi etmenin çeşitli yolları vardır. Terapiyi kişisel koşullara ve hastalığın ciddiyetine göre uyarlamak önemlidir.

Endometriozisin semptomları nelerdir?

Karın ağrıları: Bir kadın yatakta oturuyor ve iki eliyle karnını tutuyor.

Endometriozisin başlıca semptomu karın bölgesinde ağrıdır. Genellikle adet kanaması sırasında ortaya çıkarlar. Ancak cinsel ilişki sırasında veya sonrasında ağrı da endometriozis olduğu anlamına gelebilir. Ağrı bazen daha güçlü veya daha zayıf olabilir ve karna, sırta ve bacaklara yayılır. Çoğu zaman, ağrılar kramp şeklinde olur. Bulantı, kusma ve ishal de görülebilir.

Sorunların tam olarak nasıl ortaya çıktığı, diğer faktörlerin yanı sıra endometriyal lezyonların karın boşluğunda nerede bulunduğuna bağlıdır. Kişinin yaşam kalitesi ve performansı, ağır seyreden endometriozisten ciddi şekilde etkilenebilir.

Endometriozisin nedenleri nelerdir?

Her adet döngüsü sırasında, rahimdeki iç zar yeniden oluşur. Döllenme gerçekleşmezse, rahim mukozası dökülür ve adet kanaması meydana gelir.

Endometriyal lezyonlar da şu şekilde davranır: Döngünün ilk yarısında büyürler ve sonunda tekrar ayrılırlar. Ancak menstrüasyondan farklı olarak, endometriyal lezyonların kopuk dokusu karın boşluğundan dışarı akmaz. Birçok kadında doku ve kan, vücut tarafından fark edilmeden ve bir sonuca yol açmadan parçalanır. Diğer kadınlarda doku kalıntıları iltihaplanmaya, yapışmalara ve kistlere yol açar. Oluşma yerlerine bağlı olarak, değişen derecelerde rahatsızlığa neden olabilirler. Kist, dokuda sıvı ile dolu bir kabarcık türüdür.

Endometriozisin kesin nedenleri bilinmemektedir. Hormonların, bağışıklık sisteminin ve ailesel bir eğilimin rol oynadığına inanılmaktadır. Genellikle vücudun kendi savunma sistemi, bir organdan çıkan dokunun vücudun diğer kısımlarında yerleşmemesini sağlar. Endometriozis durumunda bu koruyucu mekanizma bozulur.

Endometriozisin görülme sıklığı nedir?

Aşırı ağrılı adet kanaması olan kadınların yüzde 50'sine kadar endometriozis olduğu tahmin edilmektedir.

Endometriozis yaygın bir hastalıktır, ancak ne kadar yaygın olduğuna dair kesin sayılar yoktur. Birçok kadın hiç rahatsızlık hissetmez veya çok az rahatsızlık hisseder. Ancak aşırı derecede ağrılı adet kanaması olan kadınların yüzde 50'sine varan oranda endometriozis olduğu varsayılmaktadır.

Endometriozis nasıl seyreder?

Endometriozis genellikle kadınlarda sadece doğurgan yıllarda, yani ilk ve son adet dönemleri arasında fark edilir.

Hafif endometriozis ve hafif semptomları olan kadınlarda, hastalığın ilerlememe ihtimali yüksektir. Bununla birlikte, şikayetler zamanla artabilir. Endometriozisin nasıl gelişeceğini kesin olarak tahmin etmek mümkün değildir. Kadınların çoğunda endometriozis son adet döneminden (menopoz) sonra geriler.

Endometriyal lezyonlar hastalığın seyri sırasında büyüyebilir. Kist oluşumu da mümkündür. Yumurtalıklardaki endometriozis kistlerine endometrioma denir. Yumurtalıklarda ve fallop tüplerinde kistler ve yapışıklıklar oluşursa bu genellikle doğurganlığı da azaltır. Bu nedenle, bir kadının hamile kalamamasının nedeni şiddetli endometriozis olabilir. Hafif endometriozisin de doğurganlığı azaltıp azaltmayacağı bilinmemektedir.

Endometriozis genellikle iyi huyludur. Bir lezyon büyüyebilir ve bazen diğer organları da etkileyebilir. Bununla birlikte, bir endometriyal lezyonun kansere dönüşmesi çok nadirdir.

Endometriozisin sonuçları nelerdir?

Şiddetli şikayetlere yol açan endometriozis, yaşamın hemen hemen tüm alanlarını etkileyebilir. Özellikle tekrarlayan karın ağrısı, endometriozisli kadınların günlük işlerini, görevlerini veya boş zaman aktivitelerini yapmalarını engelleyebilir. Genç kadınlar bazen kendi bedenleriyle olumlu bir ilişki geliştirmekte zorlanır.

Cinsel ilişki sırasında ağrı olursa ilişkiden keyif almak zorlaşır. Kronik ağrı yorgunluğa ve sinirliliğe neden olabilir veya depresif ruh hallerine yol açabilir. Şiddetli bir endometriozis çocuk doğurmayı da engelleyebilir. Tüm bunlar, bir ilişkiyi olumsuz etkileyebilir.

Endometriozis nasıl teşhis edilir?

Şiddetli karın alt bölgesi ağrılarının birçok nedeni vardır. Bu nedenle endometriozis genellikle ancak diğer olası nedenlere yönelik tedavi girişimleri yardımcı olmadığında veya hamilelik gerçekleşmediğinde tespit edilir.

Endometriyal lezyonları, skarları ve adezyonları tespit etmek ve diğer rahatsızlık nedenlerinin mevcut olmadığını anlamak için çeşitli muayene yöntemleri vardır. Şikayetlerin doğası hakkında ayrıntılı bir görüşmeden (anamnez) sonra genel bir fizik ve jinekolojik muayene yapılır. Karın boşluğu taraması (laparoskopi) dahil olmak üzere semptomlara bağlı olarak daha ileri tetkikler yapılabilir.

Şikayeti olmayan kadınlarda teşhis genellikle tesadüfen olur. Doktora gitmenin nedeni, genellikle gerçekleştirilememiş bir çocuk sahibi olma arzusudur.

Teşhisten sonra, genellikle ağrıyı hafifleten veya tamamen ortadan kaldıran tedavi mümkündür. Ağrının hafifletilmesi veya tamamen giderilmesi ile iyi huylu bir hastalık olduğu bilgileri çoğu kadına büyük bir rahatlama sağlar.

Endometriozis nasıl tedavi edilir?

Çeşitli terapiler, semptomları geçici veya kalıcı olarak hafifletmeye yardımcı olabilir.

Endometriozis ağrı kesiciler, hormonal kontraseptifler, daha güçlü hormon ilaçları ve cerrahi olarak giderme ile tedavi edilebilir.

Bir yandan ağrı kesiciler, hormonal kontraseptifler veya daha güçlü hormonlar gibi çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Ağrı kesiciler sadece semptomları hafifletir. Hormonal ilaçlar endometriyal lezyonların büyümesini engeller.

Diğer bir seçenek ise, mümkün olduğu kadar çok endometriyal lezyonu çıkarmayı amaçlayan bir operasyondur. Örneğin, bağırsak veya mesane tehlikeye girerse bu kaçınılmaz olabilir. Ancak endometriyal lezyonlar ameliyattan sonra tekrar ortaya çıkabilir.

gesundheitsinformation.de’nin sunduğu karar verme konusunda yardım hizmeti, endometriozis için uygun bir tedavi seçmenize yardımcı olabilir.

Endometriozis tedavisi sonrası rehabilitasyon nasıldır?

Ameliyattan sonra veya kapsamlı tedaviye rağmen rahatsızlıklar devam ederse rehabilitasyon veya müteakip tedavi mümkündür.

Bazı klinikler endometriozis için özel olarak tasarlanmış terapi programları sunar. Ayrıca özel endometriozis merkezleri vardır. Bunlar belirli kriterlere göre kontrol edilmiş (sertifikalı) tesislerdir. Bu merkezlerde farklı sağlık mesleklerinden özel eğitim almış uzmanlar birlikte çalışmaktadır. Her kadına şikayetlerine ve yaşam durumuna göre kişiselleştirilmiş bir terapi paketi sunulması amaçlanır.

Endometriozis ile yaşam nasıldır?

Endometriozis yaşamın birçok önemli alanını etkileyebilir: Birliktelik, aile ve yaşam planlaması, aynı zamanda bir kadın olarak öz saygı. Semptomlara rağmen mümkün olduğu kadar iyi bir yaşam kalitesi sürdürmek için bazı kararlar vermek gereklidir. İyi bilgilenme bu aşamada önemlidir. Bu, terapi türünü ve günlük yaşamınız semptomlardan mümkün olduğunca az etkilenecek şekilde kendi yaşamınızı düzenleme olanaklarını içerir.

İyi bakım ve destek sağlayabilmek için doktorun endometriozis teşhis ve tedavisinde geniş deneyime sahip olması da önemlidir. Tedaviyi uygulayanlar ayrıca endometriozisin fiziksel, psikolojik stresleri ve sosyal etkileri hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

Endometriozisli kadınların deneyimlerini ve çiftlere yönelik bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:
Bu yazıyı faydalı buldunuz mu?