Saman nezlesi

Ağaçlar ve bitkiler ilkbaharda çiçek açar açmaz birçok insanda saman nezlesi görülür. Havadaki polenlere karşı üst solunum yollarında oluşan alerjik reaksiyon semptomlara sebep olur.

Hapşırma ve gözlerde kaşıntı gibi şikayetler özellikle kuru ve sıcak günlerde sık görülür. Alerjisi ve astımı olan kişiler de normalden daha fazla astım atakları yaşar.

Saman nezlesi, alerjik burun akıntısı veya alerjik rinit olarak da bilinir.

Alerjik riniti olan herkeste genellikle hapşırık, burun akıntısı veya tıkanıklığı ortaya çıkar. Bazı kişilerde gözler sulanır, kaşınır ve göz kapakları şişer. Bu durumda, konjonktivitin eşlik ettiği alerjik bir burun akıntısı olan alerjik rinokonjonktivitten söz edilir.

Ayrıca nefes darlığı, öksürük, hırıltı gibi kaşıntı ve astım şikayetleri de hastalar için sorun yaratabilir. Semptomlar şiddetliyse birçok hasta kendini zayıf ve yorgun hisseder.

Şikayetler sadece polen uçuşu sırasında ortaya çıkar. Genellikle tüm yıl boyunca semptomlara neden olabilen ev tozu alerjisinden çok daha güçlüdürler.

Alerjik semptomlar vücudun aşırı reaksiyon göstermesinden kaynaklanır. Vücut, polen (alerjenler) gibi aslında zararsız maddelere karşı aşırı hassas bir şekilde reaksiyon gösterir.

Bağışıklık sistemi buna karşı bir zincirleme reaksiyonla kendini korur: İlk olarak, alerjenle antikor oluşturarak savaşır. Belirli hücrelere bağlanırlar. Alerjenle tekrar bir temas gerçekleşirse bu hücreler histamin gibi kimyasal maddeler salgılayabilir. Bunlar da hapşırma veya kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlara sebep olur.

Hava kirliliği veya sigara dumanı gibi belirli çevresel koşullar alerjilere yol açabilir. Ama artan alerji riski kalıtsal da olabilir.

Uzmanlar, birçok insanın bağışıklık sisteminin eskisinden daha az gelişmiş olduğundan şüphelenmektedir. Buna göre, daha yüksek hijyen standartları ve çocuklukta daha az enfeksiyon geçirme, alerjilerin günümüzde daha yaygın olmasına sebep olmuştur.

Almanya gibi sanayileşmiş ülkelerde nüfusun yaklaşık dörtte birinin alerjik burun akıntısı şikayeti vardır. Rahatsızlıklar genellikle ilk olarak 20 yaşından önce ortaya çıkar.

Bazı vakalarda alerjik nezle birkaç yıl sonra alerjik astıma dönüşür. Polene karşı alerjik bir reaksiyon zamanla belirli gıdalara da yayılabilir (çapraz alerji olarak da adlandırılır).

Şiddetli şikayetler sinüs enfeksiyonları gibi ikincil hastalıklara yol açabilir. Alerji, birçok insanda mukoza zarlarının aşırı duyarlı olmasına da yol açar. Sigara dumanı ve kuru hava gibi uyaranlar daha sonra diğer insanlardan daha fazla soğuk algınlığı semptomlarına yol açar.

Şu anda polen uçuşu olmayan bölgelerde kalmak dışında kendinizi polenden korumanız pek mümkün değildir. Örneğin Alman Hava Servisi, güncel bilgiler sağlar ve polen uçuşu hakkında tahminler yapar. 

Rahatsızlıkları azaltmak için: Yatmadan önce saçınızı yıkayın ve çok fazla polen olduğunda pencereleri kapalı tutun. 

Tedavi eden doktorlar ilk olarak hastaların tıbbi geçmişini, şikayetlerini ve yaşam koşullarını sorar. Bir maddeye karşı alerjik reaksiyonları belirlemek için bir alerji testi (prick testi) yapılabilir. Bunun için olası alerjenler ön kol üzerine sürülür. Maddelerin cilt altına girmesi için sürme noktaları hafifçe çizilir. Alerjik reaksiyon durumunda, tedavi edilen cilt, böcek ısırmasına benzer şekilde şişer ve kırmızıya döner.

Bazı durumlarda doktorlar kan testi veya nazal provokasyon diye adlandırılan testi isteyebilir. Provokasyon testinde burun mukozasına alerjen ekstraktları sürülür. Hasta hapşırmak zorunda kalır, burun akmaya başlar ve mukoza zarı şişer. Bu da alerjik burun akıntısını gösterir.

Saman nezlesini tedavi etmek için kullanılan farklı ilaçlar vardır:

• Dekonjestan burun damlaları ve spreyleri
• Antihistaminikler
• Kortikosteroidler
• Lökotrien Reseptör Antagonistleri

Tuzlu burun spreyleri ve nazal yıkama gibi ilaç dışı seçenekler de yardımcı olabilir.

Bazı vakalarda duyarsızlaştırma (spesifik immünoterapi) yardımcı olur. Uzun vadede vücudu alerjenlere karşı daha az duyarlı hale getirmelidir. Bu tedavi yaklaşık üç yıl sürer. Bu tedavide hastaya aşıya benzer şekilde düzenli olarak deriye enjekte edilen veya dilin altına koyulan düşük dozlarda alerjen verilir.

Mevsimsel saman nezlesi olan kişilerde rahatsızlıklar genellikle çok şiddetlidir, ancak yalnızca aşamalar halinde ortaya çıkar. Örneğin çim veya tahıl poleninin uçuş süresi sırasında görülebilir. Diğerlerinin toz akarlarına veya evcil hayvan kıllarına alerjisi vardır ve şikayetler tüm yıl boyunca ortaya çıkar. Alerji tetikleyicisinden bağımsız olarak, ilaçlar semptomları hafifletebilir.

Saman nezlesinin ilaçla tedavisi gibi daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz.

Ayrıca saman nezlesinin semptomları hakkında ayrıntılı bilgiyi allergieinformationsdienst.de sitesinde bulabilirsiniz.