İntertrigo
ICD kodları: L30.4 ICD kodu nedir?
İntertrigo, bir cilt kıvrımındaki bölgede kızarıklık ve yara oluşturan iltihaplı bir hastalıktır. Etkilenen bölgeler genellikle ıslanır, yanar veya kaşınır. Egzama nem ve sürtünme ile tetiklenir.
Bir bakışta
- İntertrigoda örneğin kasıktaki ve genital bölgedeki, koltuk altlarındaki veya kadınlarda meme altındaki cilt kıvrımları iltihaplanır.
- Buna intertriginöz egzama veya deri kurdu denir.
- Egzama nem ve sürtünme ile tetiklenir. Genellikle cilt ayrıca mantar veya bakteri ile enfekte olur.
- İntertrigo, özellikle bebeklerin bez içinde kalan cilt kısımlarında yoğun biçimde görülür ve yatalak insanlarda da yaygındır.
- Diyabetli, aşırı kilolu veya bağışıklık sistemi zayıflamış olan insanlarda da daha sık görülür.
- Cilt kıvrımlarını kuru tutmak ve sürtünmeyi önlemek önemlidir. Cildin ciddi şekilde iltihaplanması durumunda genellikle tıbbi merhemler yardımcı olur.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
İntertrigo nedir?
Cilt kurdu olarak da bilinen intertrigo, deri kıvrımlarında oluşan bir egzamadır. Sürtünmeden ve nemden kaynaklanır. Cilt yaralı, kızarmış ve kaşıntılı hale gelir. Ayrıca etkilenen bölgeler, özellikle candida mayası ve daha nadiren bakteriler nedeniyle enfekte olabilir.
İntertrigo genellikle kasıklarda ve genital bölgede ve koltuk altlarında görülür. Egzama kadınlarda meme altında da gelişmektedir. Ancak esas olarak tüm cilt kıvrımlarında oluşabilir.
Özellikle bebeklerin bez içinde kalan cilt bölgesinde ve yatalak yaşlılarda cilt yaraları hızla oluşur. Aşırı kilolu, diyabetli veya bağışıklık yetmezliği olan insanlarda intertrigo riski daha yüksektir.
Tedavi, cilt kıvrımlarını kuru tutmayı ve sürtünmeyi önlemeyi amaçlar. Ayrıca antienflamatuar merhemler sıklıkla kullanılır.
İntertrigo nasıl fark edilir?
İntertrigoda, cilt kıvrımının her iki tarafındaki cilt kısmı kızarık ve yaralıdır. Etkilenen bölgeler kaşınabilir, yanabilir ve ıslanabilir.
Aşağıdaki bölgelerde sıklıkla iltihaplı döküntüler görülür:
- Kasıkta
- Uyluklar arasında
- Genital bölgede ve perine bölgesinde
- Bebeklerde bez bölgesinde (bebek bezi dermatiti)
- Kalçalar arasında
- Kadınlarda meme altında
- Koltuk altlarında
- Veya ciddi aşırı kilolu insanlarda karnın bir kıvrımında
Ayrıca ayak parmakları arasında, diz veya dirsek içlerinde, göbek deliğinde veya kulak arkasında, bebeklerde boyun kıvrımlarında egzama gelişebilir.
Çoğu zaman bu tür egzama devam ederse ciltte yaralı çatlaklar oluşur veya cilt soyulur.
Yaralı noktalara mantar veya bakteri de bulaşırsa cilt kabukları ve irinli kesecikler oluşabilir. Bazen kötü bir koku da ortaya çıkar.
İntertrigo nasıl oluşur?
İntertrigo, cildin bir kıvrımındaki nemden ve sürtünmeden kaynaklanır. Cildin üst tabakası zarar görür ve iltihap oluşur.
Tipik olarak, deri kıvrımlarına daha az hava girer, ısı birikimi olur ve terlediğinizde hızla nem oluşur. Örneğin, ciltte doğal olarak bulunan candida mayası özellikle bu koşullarda rahatlıkla büyüyebilir. Sonuç olarak, yaralı noktalarda sıklıkla enfeksiyon görülür ve bu da egzamayı daha da kötü bir hale getirir. Bakteriler de cilt enfeksiyonlarına neden olabilir.
Tetikleyici faktörler devam ederse intertrigo kronikleşebilir veya tekrarlayabilir. Ancak egzama doğru tedavi ile genellikle hızla kaybolur.
Hangi faktörler intertrigoya yol açar?
İntertrigo yaygındır ve herhangi bir yaşta, hatta sağlıklı insanlarda bile örneğin uzun süreli koşu, yürüyüş veya bisiklete binmeden sonra ortaya çıkabilir.
Bununla birlikte, egzamayı tetikleyen faktörler vardır. Örneğin:
- Sıcak ve nemli iklim
- Çok terleme
- Aşırı kilo
- Diabetes mellitus
- Sigara ve alkol kullanımı
- Bağışıklık sistemi zayıflığı
- Bebek/yetişkin bezi kullanımı
- Yatalak olma durumu
- Mesane zayıflığı (idrar kaçırma)
- Cilt hastalıklarına kalıtsal yatkınlık
İntertrigo nasıl teşhis edilir?
İntertrigo, fizik muayenede tipik semptomların görülmesiyle kolayca anlaşılabilir.
Bazen doktor, mantar veya bakteriyel enfeksiyon kontrolü için bir miktar cilt numunesi veya sürüntüsü alır.
Nadir durumlarda doku örneği (deri biyopsisi) alınması da gerekebilir.
İntertrigo nasıl tedavi edilir?
İntertrigoyu tedavi etmek için prensip olarak şu yöntemler geçerlidir: Cilt kıvrımlarını kuru tutmak ve sürtünmelerini önlemek.
Örneğin aşağıdaki cilt bakım önlemleri yardımcı olur:
- Özellikle egzersizden sonra cilt kıvrımlarını yumuşak sabunlarla her gün yıkayın
- Cildi yıkadıktan sonra örneğin yumuşak bir havlu veya soğuk bir fön makinesi ile iyice kurulayın
- Koruyucu kremler (bariyer kremler) ile hassas cilt bölgelerine bakım yapın
- Örneğin pamuktan yapılmış ter emici giysiler ve spor için fonksiyonel giysiler kullanın
- Terlemeyi önleyici deodorantlar ve bakım ürünleri (terleme önleyiciler) veya kurutma tozları kullanın
- Çok terlediğinizde yaralı cilt kıvrımlarına yumuşak sargı bezi veya kompres koyun
- Yaralı bölgeleri mümkün olduğunca sık havalandırın
İntertrigo hafifse bu tür genel önlemler genellikle egzamanın iyileşmesi için yeterlidir.
Cilde mantar da bulaşmışsa, doktorlar genellikle cilde sürülen mantar önleyici ilaçlar yazar. Bunlar mantar enfeksiyonlarına karşı etkili merhemlerdir. Bakteriyel bir enfeksiyon durumunda antibiyotik etkisi olan merhemler kullanılır.
Düşük doz kortizon merhemleri gibi iltihap önleyici maddeler de kullanılır.
- DermNet NZ. Intertrigo. Aufgerufen am 23.06.2021.
- Metin A, Dilek N, Bilgili SG. Recurrent candidal intertrigo: challenges and solutions. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2018;11:175-185. Published 2018 Apr 17. doi:10.2147/CCID.S127841.
- Mistiaen P, van Halm-Walters M. Prevention and treatment of intertrigo in large skin folds of adults: a systematic review. BMC Nurs. 2010; 9: 12. doi: 10.1186/1472-6955-9-12.
- Nobles T, Miller RA. Intertrigo. [Updated 2020 Sep 27]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Aufgerufen am 23.06.2021.
- UpToDate (Internet). Intertrigo. Wolters Kluwer 2021. Aufgerufen am 23.06.2021.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: