Magnezyum eksikliği
ICD kodları: E61.2 ICD kodu nedir?
Dengeli bir beslenmeyle genellikle yeterli magnezyum alırsınız. Kanda yeterince magnezyum yoksa, magnezyum eksikliğinden söz edilir. Magnezyum minerali, kasların ve sinirlerin işlevinin yanı sıra kemik ve dişlerin bakımı için önemlidir.
Bir bakışta
- Magnezyum kas, sinir ve kemik metabolizması için önemlidir.
- Önemli bir mineraldir. Bu, vücudun magnezyum üretemediği ve onu yiyeceklerden alması gerektiği anlamına gelir.
- Eksiklik, dengesiz beslenme veya böbrek hastalığının bir sonucu olabilir.
- Hamile ve emziren kadınlar, sporcular ve daha önce belirli hastalıkları olan kişilerde artan bir ihtiyaç vardır.
- Magnezyum eksikliğinin tipik belirtileri kas krampları ve kollarda ve bacaklarda karıncalanma hissi veya uyuşmadır.
- Yeşil sebzelerin, baklagillerin ve tam tahılların düzenli tüketimi, eksikliğin önlenmesine yardımcı olabilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Magnezyum eksikliği nedir?
Magnezyum minerali vücuttaki hayati görevleri yerine getirir. Diğer şeylerin yanı sıra kas ve sinir aktivitesi ve dolayısıyla kalp fonksiyonu için de önemlidir. Magnezyum ayrıca kemiklerin ve dişlerin yapımında ve kalsiyum ve potasyum dengesinin düzenlenmesinde rol oynar.
Genel olarak dengeli beslenme vücuda yeterli magnezyum sağlar. Mineral birçok bitkisel gıdada bulunur. Kabuklu yemişler ve yağlı tohumlar, yeşil sebzeler, baklagiller ve kepekli tahıllarda daha büyük miktarlar bulunabilir.
Bununla birlikte, dengesiz besleniyorsanız, şiddetli ishaliniz veya kronik böbrek hastalığınız varsa, çok az magnezyum alıyor veya çok fazla atıyor olabilirsiniz.
Kandaki magnezyum miktarı belirli bir değerin altına düşerse, magnezyum eksikliği veya hipomagnezemiden söz edilir.
Sağlığa zarar vermemek için magnezyum eksikliği tedavi edilmelidir. Eksiklik belirtileri durumunda, tabletler veya infüzyonlar ile mineral sağlanabilir.
Magnezyum eksikliği hangi semptomlara neden olur?
Magnezyum eksikliği uzun süre fark edilmeyebilir. Belirtiler genellikle yalnızca belirgin bir eksiklik olduğunda ortaya çıkar. Belirtiler genellikle çok net değildir ve başka hastalıkların belirtileri de olabilir.
Magnezyum eksikliğinin belirtileri arasında baldırlarda sık görülen kas krampları ve kollarda ve bacaklarda karıncalanma ve uyuşma yer alır. Vücut sıcaklığı da düşebilir, bu da sık üşümeye neden olur.
Ayrıca bazen baş ağrısı ve çarpıntı ya da kardiyak aritmiler ve hazımsızlık gibi semptomlar ortaya çıkar.
Bazı insanlar kayıtsız hale gelir, kendini keyifsiz ve ilgisiz hisseder ve pasif davranır.
Magnezyum eksikliğinin nedenleri nelerdir?
Magnezyum eksikliği, mineralin yetersiz alımı veya aşırı atılımından kaynaklanır. Vücutta çok fazla magnezyumun atılmasını önleyen mekanizmalar vardır.
Bununla birlikte, çok az insanda, bu düzenleyici mekanizma, örneğin nadir görülen bir kalıtsal böbrek hastalığı olan Gitelman sendromu gibi genetik bir kusur nedeniyle düzgün çalışmaz.
Çoğu insan için magnezyum eksikliğinin başka nedenleri vardır, örneğin:
- Dengesiz beslenme, yeme bozuklukları veya diyetlerle ortaya çıkabilir
- Yüksek alkol tüketimi
- Stres, spor veya hamilelik nedeniyle artan ihtiyaç
- Şiddetli ishal ve sık kusma
Ayrıca bazı hastalıklar magnezyum dengesini olumsuz etkileyebilir. Örneğin:
- Kronik böbrek hastalığı
- Diabetes mellitus
- Akut pankreas iltihabı
- Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi kronik enflamatuar bağırsak hastalıkları
- Yetersiz aktif paratiroid gibi tiroid bozuklukları
Magnezyum eksikliği böbrek nakli veya ince bağırsak ameliyatından sonra da görülebilir. Ayrıca bazı ödem atıcı haplar (diüretikler) ve bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan bazı antibiyotikler de magnezyum eksikliğine neden olabilir.
Magnezyum eksikliği ne kadar yaygındır?
Tüm insanların yaklaşık yüzde 2'sinin kanında yetersiz magnezyum bulunur.
Magnezyum eksikliği hamile kadınlarda, şeker hastalarında ve çok alkol tüketen kişilerde normalden çok daha yaygındır.
Magnezyum eksikliği nelere yol açabilir?
Magnezyum eksikliği genellikle kalsiyum ve potasyum eksikliği (hipokalemi) ile ilişkilidir. Kalsiyum kemiklerin stabilitesi için önemli olduğundan, bu eksiklikler diğer şeylerin yanı sıra kemik yoğunluğunu ve kalp aktivitesini bozar. Kanda çok az magnezyum varsa, kalsiyumun kemiklerde depolanması daha zordur. Çok şiddetli bir magnezyum eksikliği de ciddi kardiyak aritmilere neden olabilir.
Magnezyum eksikliği nasıl önlenir?
Çeşitli ve dengeli beslenenler genellikle yeterli miktarda magnezyum tüketirler.
Daha önceki bazı hastalıklar veya yaşam koşulları nedeniyle artan ihtiyacı olan herkes, magnezyum açısından zengin gıdaları daha sık tüketebilir. Bunlara örnek olarak aşağıdakiler sayılabilir:
- Ispanak gibi yeşil sebzeler
- Fasulye ve bezelye gibi baklagiller
- Tam tahıl ürünleri
- Haşhaş tohumu veya susam tohumu gibi tohumlar
- Fındık
Magnezyum eksikliği nasıl teşhis edilir?
Bir magnezyum eksikliği, aile hekimi tarafından ayrıntılı bir sorgulama ve hedefe yönelik bir kan testi ile güvenilir bir şekilde tespit edilebilir.
Doktorlar ayrıca çarpıntı veya kalp teklemesi gibi rahatsızlıklarda kalbin işlevini kontrol etmek için bir elektrokardiyogram (EKG) da çekebilir.
Magnezyum eksikliği nasıl tedavi edilir?
Magnezyum eksikliğinin tedavisi, nedenlerine ve daha önceki olası hastalıklara bağlıdır. Az semptomlu hafif bir eksiklik durumunda, beslenmeyi ayarlamak ve magnezyum alımına daha fazla dikkat etmek genellikle yeterlidir.
Örneğin, taze yiyeceklerle pişirmek yararlı olacaktır. Sebzeler her gün menüde olmalıdır. Magnezyum açısından zengin bir avuç kuruyemiş ayrıca metabolizma üzerinde de olumlu etkisi olan birçok doymamış yağ asidi de içerir. Ayçiçeği tohumu veya keten tohumu gibi yağlı tohumlar, müsli veya salata üzerine kolayca serpilebilir.
Belirgin bir magnezyum eksikliği genellikle magnezyum tabletleri alarak kısa sürede giderilebilir. Bununla birlikte, reçetesiz alınan gıda takviyeleri yanlış dozlanabileceğinden, kullanımını her zaman doktorunuzla konuşmalısınız.
Böbrek hastalığı veya magnezyum eksikliğine neden olan diğer hastalıkları olan kişiler ve ayrıca ciddi eksiklikleri olan kişiler için minerali damar yoluyla infüzyon yoluyla vermek de mümkündür.
- UpToDate (Internet). Hypomagnesemia: Evaluation and treatment. Wolters Kluwer 2021. Aufgerufen am 14.10.2021.
- UpToDate (Internet). Hypomagnesemia: Clinical manifestations of magnesium depletion. Wolters Kluwer 2021. Aufgerufen am 14.10.2021.
- UpToDate (Internet). Hypomagnesemia: Causes of hypomagnesemia. Wolters Kluwer 2021. Aufgerufen am 14.10.2021.
- Gragossian A, Bashir K, Friede R. Hypomagnesemia. [Updated 2021 Sep 6]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Aufgerufen am 14.10.2021.
- National Institute for Health and Care Excellence (Internet). Preventing recurrent hypomagnesaemia: oral magnesium glycerophosphate. Aufgerufen am 14.10.2021.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: