çarpıntı (nöbet benzeri atriyal taşikardi durumunda)
ICD kodları: I47.1 ICD kodu nedir?
Nöbet benzeri atriyal taşikardide kalp aniden çarpmaya başlar. Birkaç dakika sürer ve aynı hızla durur. Atakların illa tehlikeli olması gerekmez. Bir nöbeti kendi başınıza sonlandırmanın basit yöntemleri vardır.
Bir bakışta
- Nöbet benzeri atriyal taşikardide kalp aniden çarpmaya başlar.
- Birkaç dakika sürer ve aynı hızla kaybolur.
- Bu kardiyak aritmi genellikle ciddi sonuçlara yol açmaz.
- Bir nöbeti kendi başınıza sonlandırmanın basit yöntemleri vardır.
- Özellikle genç yetişkinler ve kadınlar bu hastalığa yakalanır.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Çarpıntı nedir?
Egzersiz sırasında veya stres altındayken, kalp bazen sağlıklı insanlarda bile çok hızlı atar, bu durum tamamen normaldir. Bir hastalık nedeniyle kalbin dakikada 100 defadan fazla atmasına "çarpıntı" (taşikardi) denir.
Bu yazıda nöbet benzeri atriyal taşikardi (paroksismal supraventriküler taşikardi) ile ilişkili çarpıntılar hakkında bilgi veriyoruz. Bu hastalıkta kalp çarpıntısı aniden ortaya çıkar. Kalp atışı daha sonra çok hızlıdır, ancak düzenli şekilde kalır. Çarpıntı genellikle kısa bir süre sonra kendiliğinden kaybolur. Genellikle bu kardiyak aritmi formunun ciddi sonuçları yoktur.
Ancak kalp çarpıntısına neden olabilecek daha tehdit edici başka durumlar da vardır. Atriyal fibrilasyon bunlardan biridir. Ek olarak, kalp atışı düzensiz hale gelir.
Nöbet benzeri atriyal taşikardide çarpıntı: Hangi semptomlar görülür?
Kalp aniden çok hızlı atıyorsa bu genellikle kalp çarpıntısı (taşikardi) veya kalbin hızlı atması (palpitasyon) olarak hissedilir. Genellikle nabız dakikada 180 ila 200 kez atar. Ama bunun biraz altında veya üstünde de olabilir. Bu korkutucu ve rahatsız edici olabilir. Olası semptomlar baş dönmesi, mide bulantısı, göğüs ağrısı ve nefes darlığıdır. Daha az yaygın olarak, bayılma (senkop) ve bunun sonucunda düşmeler meydana gelebilir. Bazı insanlar nöbet geçirdikten sonra çok sık idrara çıkma ihtiyacı duyar.
Önemli bilgi: Nöbet benzeri atriyal taşikardide hayatı tehdit eden sonuçlar çok nadirdir.
Çarpıntının nedenleri nelerdir?
Sağlıklı bir insanda, kalbin ne sıklıkta attığı, fiziksel ve psikolojik strese bağlıdır. Örneğin spor, stres veya sinirlilik, kalbin daha hızlı atmasını sağlar. Sağ atriyumdaki sinüs düğümü nabzın yüke adaptasyonunu kontrol eder. Örneğin nabız merdiven çıkma veya sahne korkusu nedeniyle artarsa buna sinüs taşikardisi denir.
Nöbet benzeri bir atriyal taşikardide çarpıntıların nedeni genellikle AV düğüm denilen bir bozukluktur. Bu, kulakçıklar ve karıncıklar arasında bulunur. AV düğümü normal çalıştığında, her kalp atışında kulakçıklardan gelen uyarıyı alır ve karıncıklara iletir.
Ama AV düğümünde bir dürtünün ileri geri dolaştığı iki doku alanı oluşabilir. Ardından AV düğümü ventriküllere çok fazla uyarı gönderir. Bunun sonucunda kalp çok hızlı atar. Başka bir neden, kalbin teklemesi olabilir. Kalbin kulakçıklarında ortaya çıkar ve kalbin çok hızlı atışına yol açarlar.
Nöbet benzeri atriyal taşikardi tetikleyicisi ekstrasistol adı verilen bir durum olabilir. Bu, normal kalp ritmine ek olarak ortaya çıkan bir kalp atışıdır. Ekstrasistoller sağlıklı kişilerde de zaman zaman kendiliğinden ortaya çıkar ve bunlar herhangi bir rahatsızlığa neden olmazlar.
Nöbet benzeri atriyal taşikardide çarpıntı görülme sıklığı nedir?
Nöbet benzeri atriyal taşikardi nispeten yaygındır. Özellikle genç yetişkinleri etkiler. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
Genellikle bir nöbet aniden gelir, birkaç dakika sürer ve geldiği gibi aniden kaybolur. Ancak bazı hastalarda taşikardi bir saatten uzun sürebilir.
Ataklar arasındaki süre değişebilir: Bazı insanlar günde birkaç atak geçirirken, diğerleri günler, haftalar veya aylar süren aralıklarla atak geçirir.
Çarpıntı nasıl teşhis edilir?
Tipik semptomlar ve hastalık seyri genellikle nöbet benzeri atriyal taşikardiye işaret eder. Ancak tüm kardiyak aritmilerde olduğu gibi kesin teşhis için bir elektrokardiyogram (EKG) gereklidir. Fakat EKG cihazı bağlıyken bir nöbet meydana gelmezse teşhis koymak daha karmaşık bir hal alabilir. Bu nedenle, uzun süreli bir EKG genellikle 24 saatten fazla sürer.
Kesin nedenleri belirlemek ve kalbin ultrasonu (ekokardiyografi) veya tiroid muayenesi gibi diğer daha ciddi aritmileri ekarte etmek için daha fazla inceleme yapılabilir. Kulakçıklar ve karıncıklar arasında doğuştan gelen ek iletim yolları olup olmadığını kontrol etmek için özel bir kalp kateterizasyon muayenesi kullanılabilir.
Nöbet benzeri atriyal taşikardide çarpıntı nasıl tedavi edilir?
Nöbet benzeri atriyal taşikardideki çarpıntıların tedavisi için ciddi kardiyak aritmiler önceden ekarte edilmelidir. Bunlar farklı tedaviler gerektirecektir.
Bu durum harici sağlıklı olan ve ara sıra kalp çarpıntısı nedeniyle herhangi bir kısıtlama hissetmeyen kişiler genellikle tedaviye ihtiyaç duymazlar.
Hastaların atağı kendi kendine durdurmak için kullanabilecekleri bazı basit yöntemler de vardır. Örneğin, hızlı bir şekilde bir bardak soğuk su içmek veya birkaç saniye kapalı burun ve ağza doğru havayı basınçla itmek yardımcı olur.
Bu önlemler de ilk olarak doktor muayenehanesinde veya hastanede kullanılmaktadır. Bunlar işe yaramadığı zaman ilaç enjekte edilir. Nöbetin elektrik çarpması (kardiyoversiyon) ile sonlandırılması nadir görülen bir durumdur.
Nöbetler hasta için ağır bir yükse onları kalıcı olarak bastırma imkanı vardır. Bunun için kalbe ilaç tedavisi veya kateter takılması düşünülebilir.
Taşikardinin nasıl tedavi edileceği hakkında daha detaylı bilgileri gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz.
- Kasper DL, Fauci AS, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL, Loscalzo J. Harrison's Principles of Internal Medicine. McGraw-Hill: New York 2015.
- Page RL, Joglar JA, Caldwell MA, Calkins H, Conti JB, Deal BJ et al. 2015 ACC/AHA/HRS Guideline for the Management of Adult Patients With Supraventricular Tachycardia: Executive Summary: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines and the Heart Rhythm Society. J Am Coll Cardiol 2016. 67(13): 1575-1623. Aufgerufen am 06.07.2020.
- Siegenthaler W, Blum HE (Ed). Klinische Pathophysiologie. Thieme: Stuttgart 2006.
- Smith GD, Fry MM, Taylor D, Morgans A, Cantwell K. Effectiveness of the Valsalva Manoeuvre for Reversion of Supraventricular Tachycardia. Cochrane Database Syst Rev 2015; (2): CD009502. Aufgerufen am 06.07.2020.
- Wood KA, Wiener CL, Kayser-Jones J. Supraventricular tachycardia and the struggle to be believed. Eur J Cardiovasc Nurs 2007. 6(4): 293-302. Aufgerufen am 06.07.2020.
Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.
Tarih: