Hodgkin dışı lenfoma

Hodgkin dışı lenfomalar, lenfatik sistemin tümörleridir. Lenf düğümleri, bademcikler ve dalak lenfatik sisteme aittir. Lenfatik doku ayrıca mide, bağırsaklar veya cilt gibi vücudun başka yerlerinde de bulunur.

Kötü huylu hücreler, olgun lenfositler adı verilen beyaz kan hücrelerinden türetilir. Esas olarak lenf düğümlerinde yayılır, ancak karaciğer veya diğer organlarda da çoğalabilir.

Kelimenin tam anlamıyla tercüme edildiğinde, lenfoma kelimesi "lenf düğümü şişmesi" anlamına gelir. Kötü huylu bir tümör kastediliyorsa, uzmanlar açıkça "kötü huylu" bir lenfomadan bahseder.

Hodgkin Lenfoma ve Hodgkin Dışı Lenfoma: Fark Nedir?

Lenfatik sistemin kötü huylu hastalıkları (kötü huylu lenfomalar) önceden geleneksel olarak 2 gruba ayrılırdı:

• Karakteristik tümör hücreli hodgkin lenfomalar
• Hodgkin dışı lenfomalar olarak adlandırılan diğer lenfomalar (Hodgkin olmayan lenfomalar)

Hodgkin dışı lenfoma terimi, 30'dan fazla farklı kötü huylu lenfomayı kapsar. Uzmanlar artık resmi olarak lenfomaları sınıflandırmak için bu terimi kullanmamaktadır, ancak pratikte hala yaygın olarak kullanılmaktadır.

Ne tür hodgkin dışı lenfomalar var?

1970'lerden beri, doktorlar hodgkin dışı lenfomaları yavaş büyüyen (indolent seyirli, düşük kötü huylu) lenfomalar ve hızlı büyüyen (agresif, yüksek kötü huylu) lenfomalar olarak ayırmaktadır.

• İndolent seyirli lenfomalar, örneğin foliküler lenfoma (FL) ve kronik lenfositik lösemiyi (CLL) içerir.
• Tipik bir agresif lenfoma, yaygın büyük B hücreli lenfomadır (DLBCL).

Hodgkin dışı lenfomalar çoğunlukla olgun B lenfositleri adı verilen belirli beyaz kan hücrelerinden türer. Uzmanlar bu durumda B hücreli lenfomadan bahseder. Hodgkin dışı lenfomalar nadiren T lenfositlerden (T hücreli lenfomalar) veya doğal öldürücü hücrelerden (NK hücreli lenfomalar) gelişir.

Uzmanlar, "löseminin", kemik iliğindeki olgunlaşmamış beyaz kan hücrelerinin neden olduğu kötü huylu hastalıklar olduğundan yola çıkıyor. Bir örnek akut lenfoblastik lösemidir (ALL).

Hodgkin dışı lenfoma hastaları genellikle başlangıçta şişmiş lenf düğümlerinden şikayet eder. Büyümüş lenf düğümleri genellikle ağrısızdır ve sıklıkla boyun ve boyun bölgesinde, kasıkta veya aynı anda birkaç yerde ortaya çıkar.

Lenfomalar, örneğin göğüs veya karın gibi dışarıdan görülmeyen veya elle hissedilmeyen lenf düğümlerinde de gelişebilir. Hodgkin dışı lenfoma, merkezi sinir sistemi (CNS) olarak adlandırılan baş veya omurilikte de nadiren görülür.

Diğer olası şikayetler:

• Ateş, aşırı gece terlemesi ve kasıtsız kilo kaybı (B semptomları olarak adlandırılır)
• Göğüs kemiğinin arkasındaki lenf bezlerinin şişmesi ile kuru öksürük ve basınç hissi
• Büyümüş karaciğer ve / veya dalak durumunda karın ağrısı
• Arka karında genişlemiş lenf düğümleri ile sırt ağrısı
• Enfeksiyonlara yatkınlık

Yalnızca hodgkin dışı lenfomada ortaya çıkan hiçbir semptom yoktur. Köyü huylu lenfomanın tipik semptomları başka hastalıklarda da ortaya çıkabilir. Buna enfeksiyonlar gibi kanserle ilgili olmayan hastalıklar da dahildir. Semptomlar uzun süre devam ederse, bir doktora görünmeniz önerilir. Aile hekimleri rahatsızlıkların nedenini kesin olarak belirleyebilir ve gerektiğinde daha ileri teşhis adımları için uzman hekimlere yönlendirebilir.

Kanser, tek bir hücredeki genetik yapıdaki değişikliklerden kaynaklanır. Bu daha sonra kontrolsüz olarak çoğalır. Hodgkin dışı lenfomada bu, lenfosit adı verilen bireysel beyaz kan hücrelerinde olur.

Buna neyin yol açtığı çoğu hasta için cevaplanamaz. Hodgkin dışı lenfoma gelişmeden önce muhtemelen çeşitli faktörlerin birlikte etkileşmesi gereklidir.

Radyasyon tedavisi ve kemoterapi genellikle kötü huylu lenfoma geliştirme riskini artırır. Ek olarak, diğer faktörler tekil lenfoma olasılığını artırır. Helicobacter pylori bakterisi, midede MALT lenfoma denilen hastalığın gelişmesini teşvik eder. Epstein-Barr virüsleri, Burkitt lenfomalarının gelişiminde rol oynayabilir.

Hodgkin dışı lenfomalar, meme kanseri veya prostat kanseri ile karşılaştırıldığında nadirdir. Yaşlı insanlar gençlerden çok daha sık etkilenir.

En yaygın hodgkin dışı lenfomalar şunları içerir:

• Difüz büyük B hücreli lenfoma (DLBCL)
• Multipl miyelom
• Foliküler lenfoma (FL) ve
• Kronik lenfositik lösemi (KLL).

Daha az yaygın, örneğin:

• Marjinal bölge lenfoması: Bu, MALT lenfomalarını içerir
• Manto hücreli lenfoma
• Waldenström hastalığı
• Burkitt lenfoması

Hodgkin dışı lenfomanın seyri öncelikle lenfoma tipine bağlıdır. Genel olarak:

Agresif lenfomalar

Agresif lenfomalar genellikle birkaç haftadan birkaç aya kadar hızla büyür. Yoğun tedavi ile bu lenfomalar genellikle iyi tedavi edilebilir ve kalıcı olarak iyileştirilebilir.

Daha az agresif "indolent seyirli" lenfomalar

Daha az agresif "indolent seyirli" lenfomalar genellikle birkaç yıl hatta on yıllar boyunca yavaş büyür. Kural olarak, hastalar sadece semptomları olduğunda tedavi edilir. Tipik olarak, hastalık tedavi edilemez, ancak kontrol altında tutulabilir. İndolent seyirli lenfoma ile, etkilenen hastalar genellikle uzun yıllar boyunca oldukça zarar görmeden yaşayabilir.

Bir hastanın hodgkin dışı lenfoma olduğundan şüpheleniliyorsa, doktorlar genellikle tüm lenf düğümünü veya anormal dokuyu çıkarır. Uzmanlar laboratuvarda çıkarılan dokuyu detaylı olarak inceler. Bu şekilde, ne tür bir lenfoma olduğunu belirlenir.

Hastalığın yayılma teşhisi (evreleme)

Lenfoma tipi belirlendikten sonra doktorlar lenfomanın vücutta ne kadar yayıldığını inceler. Uzmanlar bu muayeneleri "evreleme" olarak da adlandırmaktadır.

Bunlar arasında örneğin aşağıdakiler olabilir:

• Ayrıntılı hastalık geçmişi (anamnez)
• Fizik muayene
• Kan testleri
• Görüntülemeli muayeneler
• Gerekirse kemik iliği muayenesi
• Gerekirse sinir sıvısının incelenmesi

Tüm bu testlerin sonuçları, doktorların lenfoma tedavisini iyi planlayabilmesine yardımcı olması açısından önemlidir.

Sağlık durumunun değerlendirilmesi

Tedaviye başlamadan önce doktorlar, diğer şeylerin yanı sıra kalbi, akciğerleri ve tiroid bezini kapsamlı bir şekilde muayene eder. Bu, hastanın planlanan tedaviyle ne kadar iyi başa çıkabileceğini kontrol etmelerini sağlar. Şiddetli komorbiditeler varsa, doktorlar tedaviyi buna göre ayarlar.

Hodgkin dışı lenfoma hastasının nasıl tedavi edileceğine doktorlar, lenfomanın tipini öğrendikten sonra karar verebilir. Tedavinin ne zaman başlayabileceği ve hangi tedavi konseptinin mümkün olduğu da lenfomanın vücuttaki yayılımına bağlıdır. İlgili kişinin yaşı ve sağlık durumu da önemlidir.

Kemoterapi genellikle hodgkin dışı lenfoma için bir seçenektir. Kemoterapi sırasında hastalar, hücre büyümesini yavaşlatan veya hücre bölünmesini engelleyen, sitostatik adı verilen ilaçlar alır. Sitostatikler, isteğe bağlı olarak, lenfoma hücrelerine karşı hedeflenen bir antikor ile birleştirilir. Uzmanlar bu kombinasyonu immün kemoterapi olarak da adlandırmaktadır.

Bireysel hodgkin dışı lenfomaların tedavisi için bilim adamları ayrıca çeşitli hedefe yönelik ilaçlar ve yeni immünoterapiler araştırmaktadır. Bu "yeni" maddelerin bazıları halihazırda ilaç olarak onaylanmıştır ve lenfoma türlerinde başarıyla kullanılmaktadır.

Kemoterapi ve hedefe yönelik tedaviler nasıl uygulanır ve yan etkileri nelerdir? Bu konuyla ilgili ayrıntılı ek bilgileri Deutsches Krebsforschungszentrum, Krebsinformationsdienst (Alman Kanser Araştırma Merkezi, Kanser Bilgi Hizmeti) web sitesinde bulabilirsiniz.

Hodgkin dışı lenfoma hastalarına tedavi bitiminden sonra nasıl bakılacağı, lenfomanın tipine ve önceki tedaviye bağlıdır.

Genel olarak, tedavi sonrası muayeneleri, hodgkin dışı lenfoma nüksetmesini ve aynı zamanda tedavinin uzun vadeli etkilerini erken bir aşamada belirlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olur.

Bu nedenle, etkilenenler, tedavinin bitiminden sonra, önce kısa, sonra muhtemelen daha uzun aralıklarla düzenli olarak muayene edilir. Doktorlar semptomları sorar, hastayı muayene eder ve kan tahlili yapar. Gerekirse görüntülemeli muayeneler de yapar.

Bir hastanın tedavi sonrası bakımı için ne sıklıkta gelmesi gerektiği ve tam olarak hangi muayenelerin gerekli olduğu tedavi eden doktorlarla tartışılmalıdır.

Bir lenfoma kalıcı olarak tedavi edilemezse, düzenli kontroller stresli semptomları erken bir aşamada belirlemeye yardımcı olur. Doktor ve hasta, daha ileri tedavi seçenekleri ve destekleyici önlemler konusunu birlikte tartışabilir. Bu, hastaların yaşam kalitesini mümkün olduğunca uzun süre korumalıdır.

Birçok lenfoma hastası, iyileşmelerine katkıda bulunmak için kendileri aktif olmak ister. Bunun için çeşitli seçenekler vardır. Hastalıkla ve tedavinin sonuçlarıyla daha iyi başa çıkmaya neyin yardımcı olabileceği, bireysel duruma bağlıdır:

• Egzersiz, yorgunluğun ve güçsüzlüğün üstesinden gelmeye yardımcı olabilir. Egzersiz, bireysel performansa uygun hale getirilmelidir.
• Beslenme tedavisi de dahil olmak üzere dengeli ve sağlıklı beslenme, yetersiz beslenmeyi önleyebilir veya tedavi edebilir.
• Psikoonkolojik danışmanlık, endişe ve korkular baş edilemeyecek hale geldiğinde yardımcı olabilir.

Kompetenznetz Maligne Lymphome e.V. (KML) (Kötü Huylu Lenfoma Yetkinlik Ağı) derneğinde, Almanya'da lenfoma alanında uzmanlaşmış araştırmacılar birlikte çalışmaktadır. Lenfoma teşhisi ve tedavisiyle ilgili soruları olan hastalar ve doktorlar, Kötü Huylu Lenfoma Yetkinlik Ağı Tescilli Derneği'ne başvurabilir.

KML, web sitesinde hastaların ve doktorların lenfoma tedavisi için uygun klinikleri veya tıbbi uygulamaları bulabilecekleri bir arama işlevi kurmuştur.

Hodgkin dışı lenfoma tedavisinde çeşitli disiplinlerde doktorlar birlikte çalışmalıdır: Lenfoma hastalarının tedavisinde çok fazla deneyime sahip hastaneler, “hematolojik neoplazi” odaklı bir onkoloji merkezi olarak sertifika ile deneyimlerini belgeleyebilirler. Alman Kanser Derneği (DKG), Alman Hematoloji ve Onkoloji Derneği (DGHO) ile birlikte hastaneyi belirli gereksinimleri karşılama açısından düzenli olarak denetler.

Bu konuya odaklanan merkezlerin adreslerini OncoMAP internet sitesinde bulabilirsiniz. Bunun için arama ekranında “Merkez” altında “Hematolojik neoplazi” seçimini yapmanız gerekir.