Kalça artrozu (koksartroz)

Kalça artrozunda, kalça eklemindeki kemiklerin koruyucu kıkırdak tabakası aşınır. Bu, kemikler üzerinde artan basınç yüküne yol açar. Bu yüzden eklem hareketliliği yavaş yavaş azalır. Hareket ederken kalça ve kasık bölgesinde oluşan ağrı genellikle ilk belirtidir. Bu insanların çoğu 45 yaşın üzerindedir.

Kalça artrozu durumunda, ağrı genellikle sadece başlangıçta egzersiz sırasında veya yorucu aktivitelerden sonra ortaya çıkar. Başlangıç çoğu vakada yavaş gerçekleşir ve birkaç yıl veya ay sürebilir. Hastalar genellikle merdiven çıkarken, yürürken veya uyluklarını (çekilmiş) hareket ettirirken, örneğin bacaklarını çaprazlarken, ağrı olduğunu bildirir. Bazı insanlarda ağrı uyluk, kalça veya dizlerin iç kısmına kadar iner.

Sabahları veya genellikle uzun süreli dinlenmelerden sonra, kalça eklemi 30 dakikaya kadar hafif sert hissedilebilir. Sabah tutukluğu devam ederse romatizmal eklem iltihabı gibi başka bir hastalık riski de vardır. Kalça istirahatte veya gece ağrıyorsa bu genellikle artrozun daha fazla ilerlemiş olduğu anlamına gelir.

Kalça eklemi sağlıklıysa hem femur başı hem de pelvik kemiğin soketi kıkırdak ile çevrilidir. Bu kıkırdak inceldiğinde kalça artrozu oluşabilir. Yumuşar, çatlar ve sonunda gücünü kaybedebilir. Bu nedenle artroz "eklem aşınması" olarak da bilinir.

Sağlıklı ve dayanıklı eklem kıkırdağı, kemiklere sürtünmesiz hareket sağlayan esnek kayma yüzeyleri sunar. Kıkırdak hücreleri kendi kendilerine pek "yeniden büyüyemezler" ve bu nedenle kendilerini diğer dokular kadar kolay yenileyemezler. Hasar meydana geldiğinde genellikle kalıcı olur.

Çoğu vakada, kalça artrozunun gelişiminde çeşitli faktörler rol oynar. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli koşullar aşınmaya neden olabilir:

• Ailesel yatkınlık
• Kalçanın konjenital dizilim bozukluğu (kalça displazisi)
• Nadir görülen doğumsal kalça hastalıkları
• Romatoid artrit gibi enflamatuar eklem hastalıkları
• Önceki kalça yaralanmaları, örneğin kalça eklemi bölgesindeki kırık kemikler veya çıkık kalça eklemi
• Kalça sıkışması diye adlandırılan durum: Eklemdeki kemik büyümeleri, femur başı ile yuva arasındaki daralmanın nedenidir
• Aşırı kilo
• Örneğin inşaatta çalışmak gibi ağır fiziksel çalışma durumu
• Futbol veya hentbol gibi vücutta yoğun darbeye sebep olan sporlar

Yaşlandıkça eklemler daha fazla değişime uğrar: Kıkırdak aşınır ve buna bağlı olarak eklem boşluğu daralır. Bu yüzden kemikler artık basınç yüklerinden o kadar iyi korunmaz. Sonuç: yeni kemik maddesi oluşur. Kemik köprücükleri veya osteofitler olarak adlandırılan yeni kemik oluşumları röntgen filminde görülebilir.

Kemik üzerindeki bu aşınma ve onarım süreçleri arasında uzun bir süre boyunca dengelenme durumu yaşanabilir. Bu nedenle eklemlerdeki değişiklikler her zaman rahatsızlıklara yol açmaz. Röntgen filmi, artroz belirtileri olduğunu göstermesine rağmen, incelenenlerin yüzde 25'inin çok az semptomu olduğu veya hiç semptom geliştirmediği tahmin edilmektedir. Bu gibi durumlarda bu bir yaşlanmadır ve herhangi bir önlem alınmasına gerek yoktur.

Kalça artrozu çok farklı şekillerde seyredebilir. Hollanda'da yapılan büyük bir araştırmada, insanlar 5 yıl boyunca düzenli olarak incelenerek hastalığın seyri gözlemlendi. Böylece aşağıdaki sonuçlar elde edildi:

• Yüzde 40'ında tüm dönem boyunca nispeten sabit olan hafif ağrı vardı.
• Yüzde 20'sinde orta derecede, ayrıca nispeten sabit ağrı vardı.
• Yüzde 25'inde 5 yıl içinde kötüleşen orta derecede ağrı vardı.
• Yüzde 15'i kalıcı, şiddetli ağrıdan muzdaripti.

İlk teşhis için tipik semptomların saptanması çoğunlukla yeterlidir. Doktor, hastalığın seyri ve semptomları hakkında ‘Ağrı ne kadar süredir var, ne zaman ortaya çıkıyor, nasıl hissediliyor?’ gibi sorular sorar. Örneğin sadece hareket halindeyken mi yoksa istirahatte mi ağrı oluyor, hasta sabah tutukluğu yaşıyor mu, daha önceden kalma yarası var mı? Harekete daha uzun süreli ara verdikten sonra ortaya çıkan ve hareketle hızla tekrar kaybolan başlangıç ​​ağrısı denilen durum, genel görülen bir semptomdur.

Sorulara ek olarak, doktor eklemi inceler ve ne kadar esnek olduğuna bakar, yürüyüşü gözlemler ve pelvisin eğimli veya bacakların farklı uzunluklarda olup olmadığını kontrol eder.

Röntgen filmlerinde daralmış eklem boşluğu gibi tipik değişiklikler görülebilir. Ultrason kayıtları, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans tomografisi gibi ileri muayeneler nadiren gereklidir.

Semptomlar romatoid artrit gibi başka bir duruma işaret ederse kan örneği gibi ek testler gerekebilir.

Tedavi, ağrının ne kadar şiddetli ve rahatsız edici olduğuna bağlıdır. Ayrıca hastalığın evresi, diğer sağlık durumu ve iş, tedaviden beklentiler gibi kişisel yönleri de dikkate alınır.

Kalça artrozunun tedavisi için birçok önlemin etkinliği yeterince araştırılmamıştır. Diz artrozu için çok daha kapsamlı bilgiler mevcuttur. Bu nedenle tedavi kısmen diz artrozunda başarısı kanıtlanmış yöntemlere dayanmaktadır. 

Önerilen önlemler:

• Kasları güçlendirmek, eklem hareketliliğini ve denge duygusunu geliştirmek için egzersizler,
• Su jimnastiği,
• Anti-enflamatuar ağrı kesiciler (NSAID) almak,
• Şiddetli obezite durumunda kilo vermek ve
• Düz, iyi yastıklamalı ve rahat ayakkabılar giymek.

Eklem ağrısı olan insanlar için spor ve düzenli egzersiz yapmak çok zordur. Bazıları bunun eklemlerine ek hasar vereceğinden korkar. Aslında, çalışmalar aksini kanıtlamaktadır. Buna göre kuvvetlendirme, hareketlilik ve dayanıklılık antrenmanları ağrıyı azaltır ve eklem fonksiyonlarını iyileştirebilir. Bunun kalça ameliyatını biraz geciktirmesi bile mümkündür.

Kalça eklemlerinizi güçlendirmek için yapılabilecekler gibi daha ayrıntılı bilgileri gesundheitsinformation.de. adresinde bulabilirsiniz.

Semptomlar günlük yaşamı çok zorlaştırıyorsa ve ağrı kesici ilaçlar ve egzersiz bunları önemli ölçüde iyileştirmiyorsa yapay kalça eklemi gerekebilir (ayrıca total kalça endoprotezi, kısaca kalça protezi olarak da adlandırılır). Yapay kalça eklemi, insanların yüzde 90'ından fazlasında rahatsızlıkları önemli ölçüde hafifletebilir.

İleri kalça artrozu, günlük yaşamı birçok düzeyde zorlaştırabilir. Ancak zamanla birçok insan, hasta olmasına rağmen hayatlarını buna rağmen idame ettirmeyi başarır. Örneğin, ev işleri gibi farklı uğraşlar için daha fazla zaman harcar ve aktivitelerini bu duruma göre ayarlarlar.

Yürüme yardımcıları, hem evin içinde hem de dışında hareket etmeyi kolaylaştırabilir: Bastonlar, yürüyüş çerçeveleri veya yürüteçler eklemleri rahatlatır. Uzmanlar, cihazların nasıl kullanılacağı ve doğru şekilde kurulacağı konusunda bilgi verir: hem fizyoterapistler hem de ergoterapistler ve ayrıca ortopedi, romatoloji ve geriatri gibi çeşitli disiplinlerden tıp uzmanları.