Premenstrüel sendrom (PMS)

Premenstrüel sendrom (PMS), kadınların adet döneminden önce yaşayabileceği bir durumdur. Ruh hali değişimleri, karın ve baş ağrıları tipik semptomlardır. PMS yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Çeşitli önlemler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Bir bakışta

  • PMS, adet öncesi sendromunun kısaltmasıdır: Kadınların adet döneminden önce yaşayabilecekleri şikayetleri tanımlar.
  • Tipik semptomlar ruh hali değişimleri, karın ve baş ağrısı, sinirlilik, yorgunluk, ödem ve meme hassasiyetidir.
  • Tüm kızların ve kadınların yaklaşık yüzde 20 ila 40'ında daha şiddetli PMS semptomları görülür ve bu insanlar günlük yaşamda kendilerini sağlık açısından kötü hisseder.
  • Çeşitli tedaviler ve önlemler, PMS semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • PMS'nin nedenleri kesin olarak açıklığa kavuşturulmamıştır.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Bir kadın karnında sıcak su şişesiyle yatakta yatıyor.

Premenstrüel sendrom nedir?

Adet öncesindeki günler birçok kadın için oldukça sıkıntılı geçmektedir. Karın veya baş ağrısı, hafif sinirlilik ve üzüntü tipik semptomlardır. Birçoğu ayrıca adet şişkinliği veya genel olarak keyifsiz hisseder. Burada anlatılanlar premenstrüel sendromun kısaca PMS'nin tipik örnekleridir.

Çoğu kadında şiddetli PMS semptomları görülmez. Sorunlarıyla az ya da çok rahat bir şekilde başa çıkabilir. Bununla birlikte, bazı kadınlar PMS'den ciddi şekilde etkilenir. Bu o kadar ileri gider ki, bu süre zarfında normal günlük aktivitelerini yapamazlar. Daha sonra çeşitli tedaviler ve önlemlerle rahatsızlıklar hafifletilebilir. 

Premenstrüel sendromun semptomları nelerdir?

Premenstrüel sendrom (PMS), düzenli olarak tekrarlayan fiziksel ve psikolojik şikayetleri kapsar. Genellikle adet döneminizden birkaç gün ila iki hafta önce ortaya çıkar.

Tipik semptomlar, göğüslerde ve karında gerginlik hissidir. Baş, sırt, eklem veya kas ağrısı veya su tutma, uyku veya sindirim sorunları, cilt lekeleri ve iştah artışı da görülür.

PMS'den etkilenen bazı kadınlar ayrıca konsantre olma sorunları ve ruh hali değişimleri de yaşar. Adet döneminden önce genellikle bitkin, sinirli, keyifsiz, depresif, güvensiz veya kızgın hissederler.

Önemli bilgi: Şiddetli PMS şikayetleri nedeniyle günlük hayat ciddi şekilde kısıtlanabilir. Akrabalar, arkadaşlar ve meslektaşlarla ilişkiler de zarar görebilir.

PMS'nin özellikle şiddetli bir formu, adet öncesi disforik bozukluktur (PMDS). Ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkisi vardır ve depresyona ve kaygı hissine yol açabilir.

Premenstrüel sendromun nedenleri nelerdir?

Premenstrüel sendromun (PMS) nedenleri kesin olarak açıklığa kavuşturulmamıştır. Şikayetlerden muhtemelen, adet döngüsündeki hormonal dalgalanmalar sorumludur.

PMS'li kadınlar hormon seviyeleri değişmemiş olsa da, progesteronun yıkım ürünlerine karşı hassas olabilirler. Vücut, esas olarak adet başlangıcından önceki döngünün ikinci yarısında progesteron üretir.

Uzmanlar ayrıca progesteron ile beyindeki haberci maddeler arasında bir etkileşim olduğunu tahmin etmektedir. Haberci madde serotoninin burada önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin de muhtemelen PMS üzerinde etkisi vardır.

Premenstrüel sendromun görülme sıklığı nedir?

Çoğu kız ve kadında, adetlerinden önce ara sıra izole, hafif premenstrüel sendrom (PMS) semptomları görülür. Ancak bundan pek etkilenmezler.

Tüm kızların ve kadınların yaklaşık yüzde 20 ila 40'ı daha belirgin olan çoklu PMS semptomlarına sahiptir. Bu insanlar günlük yaşamda fark edilir derecede rahatsız hisseder.

Etkilenenlerin yüzde 20 ila 40'ında PMS şikayetleri daha şiddetlidir.

Tüm kızların ve kadınların yaklaşık yüzde 3 ila 8'inde şiddetli bir PMS formu görülmektedir. Semptomlar, öncelikle psikolojik problemler, o kadar şiddetlidir ki yaşamı önemli ölçüde etkiler. Bu şiddetli PMS formuna adet öncesi disforik bozukluk (PMDS) denir.

Premenstrüel sendrom nasıl seyreder?

Premenstrüel sendrom (PMS) şikayetleri, yumurtlamadan sonraki aylık döngünün ikinci yarısı ile sınırlıdır. Vücut daha sonra progesteron hormonunun daha fazlasını üretir. Aynı zamanda, daha az kadın cinsiyet hormonu östrojen üretilir.

PMS şikayetleri adet başlar başlamaz azalır ve yeni bir adet döngüsü başlar. En geç adet kanamasının sonunda şikayetler tamamen kaybolur. Daha sonra ancak bir sonraki yumurtlamadan sonra yeniden ortaya çıkabilir.

Bazı döngülerde semptomları olan kadınlar vardır, ancak diğer döngülerde bunlar görülmez. Bunların şiddeti de son derece farklı olabilir ve yıllar içinde değişebilir. Rahatsızlıkların nasıl gelişeceğini tahmin etmek imkansızdır. Kesin olarak bilinen tek şey, PMS'nin menopozda son adet kanamasının bitişiyle yok olduğudur.

Premenstrüel sendrom nasıl teşhis edilir?

Şikayetlerin premenstrüel sendromdan (PMS) kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek için doktorlar semptomları ve ne zaman ortaya çıktıklarını sorar. Aynı zamanda depresyon, tiroid hastalıkları veya huzursuz bağırsak sendromu gibi benzer semptomları olan hastalıkları elemek de amaçlanır.

Döngü boyunca görülen şikayetleri kaydetmek için bir günlük tutulabilir. En az iki ila üç ay boyunca tüm semptomlar günlüğe yazılmalıdır.

PMS günlüğü hakkında ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz. 

Premenstrüel sendrom nasıl tedavi edilir?

Güncel olarak premenstrüel sendromu (PMS) olan kadınlara neyin yardımcı olduğu sorusuyla ilgilenen sadece birkaç anlamlı bilimsel çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle birçok tedavinin etkinliği hala belirsizdir.

PMS'si olan kadınlar genellikle şikayetlerini hafifletmek için çeşitli araçlar ve yöntemler kullanır. Örneğin daha fazla egzersiz, daha az alkol ve kahve tüketmek veya az tuzlu bir beslenme gibi küçük yaşam tarzı değişikliklerinin bile olumlu etkileri olabilir.

Gevşeme teknikleri veya akupunkturun da bazı kadınlara faydası var gibi görünmektedir. Diğerleri, örneğin hayıt, sarı kantaron, kalsiyum veya B6 vitamini gibi bitkisel takviyeler ve diyet takviyelerini denemektedir.

Önemli bilgi: Daha şiddetli şikayetleri olan kadınlar için farklı ilaçlar düşünülebilir. Bununla birlikte, bu ilaçların çoğu PMS tedavisi için onaylanmamıştır ve yan etkileri olabilir.

Aşağıdaki ilaçlar genellikle reçete edilir: 

  • Doğum kontrol hapları veya hormon bantları gibi hormonal ilaçlar: Hormon seviyelerini etkiler ve PMS ve PMDS semptomlarını hafifletirler. 
  • Antidepresanlar: Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI), PMS veya PMDD ile ilişkili ciddi psikolojik semptomlara yardımcı olabilir. 
  • Ağrı kesiciler: Şiddetli adet ağrısını hafifletebilir ve genellikle iyi tolere edilir. PMS rahatsızlıklarında da faydalı olup olmadıkları şimdiye kadar araştırılmamıştır. 
  • Ödem atıcı ilaçlar (diüretikler): Ödemin neden olduğu ciddi şikayetler için kullanılabilir. 

Ciddi ruhsal sorunları olan kadınlar bilişsel davranışçı terapiyi deneyebilir. Ancak bu terapinin PMS şikayetleri için faydalı olduğu kanıtlanmamıştır.

PMS şikayetlerinin tedavisine yönelik ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de sitesinde bulabilirsiniz. 

PMS rahatsızlıkları durumunda günlük hayatta neler yapılabilir?

Premenstrüel sendromu (PMS) olan birçok kadının, bu süreyi daha sakin geçirmelerinin faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca kendinize normalden daha fazla mola ve rahatlama için zaman ayırmalısınız. Rahatlama stratejileri şunları içerebilir: yürüyüş, sıcak banyo, kitapla veya TV karşısında rahat bir akşam.

Bazı kadınlar eşleri veya aileleriyle rahatsızlıklar hakkında konuşur. Bu, bu süre zarfında daha fazla anlayış görmelerini, dikkat edilmelerini ve destek almalarını sağlamaya yardımcı olabilir.

Diğer kadınlar, açık konuşmanın yanlış anlamalara yol açacağından korkar. Örneğin, tahrik edilirlerse veya sinirlenirlerse: Diğerleri, bu hislerin PMS kaynaklı olduğunu düşündükleri için sorunu ciddiye almayabilirler. Bu süre zarfında "hormonları tarafından yönlendirildikleri" için mantıksız ve öngörülemez oldukları önyargısından muzdarip kadınlar da vardır.

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:
Bu yazıyı faydalı buldunuz mu?