Bademcik iltihabı

Boğaz ağrısına genellikle, soğuk algınlığı virüslerinden kaynaklanan ve bademciklere de yayılabilen boğaz iltihabı neden olur. Damak bademciklerinin bakteriyel iltihabı daha az görülür. Ancak hangi patojenin iltihaplanmaya neden olduğunu belirlemek kolay değildir. Bademcik iltihabı çocuklarda ve ergenlerde yetişkinlerden çok daha fazla ortaya çıkar.

Ani başlangıç, bademcik iltihabında (Tonsilit) tipik bir durumdur. Genellikle bir ila iki hafta içinde iyileşir. Ama bademcik iltihabı bir yıl boyunca birkaç kez ortaya çıkabilir. Sık görülen hastalıklar kişiye yük olabilir. Fakat komplikasyon görülmesi nadirdir.

Bademcik iltihabı ve kronik bademcik büyümesi arasında ayrım yapmak önemlidir: Bunlar farklı hastalıklardır. Bademcik büyümesi (bademcik hiperplazisi) damak bademciklerinin yanı sıra boğaz bademciklerini de etkileyebilir.

Bu rahatsızlıklar akut bademcik iltihabına işaret eder:

• Boğaz ağrısı
• Yutma güçlüğü
• Sarımsı bir kaplama ile şişmiş ve kızarmış bademcik
• 38 °C'nin üzerinde ateş
• Baş ağrısı
• Halsizlik ve yorgunluk
• Ağız kokusu
• İştahsızlık
• Şişmiş ve ağrılı boyun lenf bezleri

İltihap virüsler tarafından tetiklendiyse buna genellikle öksürük ve nezle gibi soğuk algınlığı rahatsızlıkları eklenir.

İltihap öncelikle bademcikleri etkilerse bademcik iltihabından söz edilir. Boğaz da iltihaplanırsa hastalığa farenjit denir.

Bademcik iltihabı, özellikle çocuklarda karın ağrısı, bulantı ve kusma gibi atipik rahatsızlıklarla kendini gösterebilir.

Bakteriler ve virüsler genellikle damlacık enfeksiyonu yoluyla bulaşır. Konuşurken veya hapşırırken küçük damlacıklar oluşur. Bunlar, diğer insanların soludukları hava yoluyla mukozalarına ulaşır ve orada çoğalır.

Bakteriyel bademcik iltihabı için tetikleyiciler genellikle belirli streptokoklardır. Ancak, bu bakterilere sahip tüm insanlar bademcik iltihabına yakalanmaz.

Bademcik iltihabı, örneğin bakteriyel kaynaklı kızıl enfeksiyonu veya Pfeiffer glandüler ateşi gibi viral bir hastalık şeklinde diğer hastalıklarda da ortaya çıkabilir.

Akut bademcik iltihabı genellikle bir ila iki hafta içinde iyileşir. İlk başta, boğaz ağrısı devam ederken ateş tipik olarak azalır. En uzun sürem durum genellikle bademciklerin şişmesidir.

Boğaz ağrısı durumunda tıbbi muayenenin amaçlarından biri aşağıdaki soruları cevaplamaktır:

• Bademcik iltihabı şikayete neden olur mu?
• Bademcikler ne kadar iltihaplanmış?
• Bakteriyel bademcik iltihabı var mı?
• Antibiyotikler gerekli mi yoksa iltihaplanma kendi kendine hızla azalabilir mi?
• Komplikasyon riskinde artış var mı? 

Bu soruları netleştirmek için doktor boğazı inceler ve rahatsızlıkları tam olarak sorgular. Şişmiş ve kaplanmış bademcikler ve ateş var, ancak öksürük yok. Bu kombinasyon bakteriyel bademcik iltihabına işaret eder.

Hızlı test de gerçekleştirilebilir. Sağlık sigortaları bunu 16 yaşına kadar olan çocuklar için öder. Test için bademciklerden smear alınır ve streptokok yönünden incelenir. Sonuç birkaç dakika içinde elde edilebilir, ancak her zaman doğru değildir.

Kan nadiren alınır, örneğin diğer hastalıkların dışlanması gerektiğinde.

Tedavinin amacı semptomları azaltmak ve komplikasyonları önlemektir. Akut bademcik iltihabı için aşağıdaki ilaçlar kullanılır:

• İbuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesici ve ateş düşürücüler.
• İltihaplanmaya bakterilerin neden olduğu durumlarda antibiyotikler.

Antibiyotikler hastalık süresini kısaltır. Bunları alan kişiler de tedavinin başlamasından en geç 24 saat sonra artık hastalığı bulaştıramaz. Antibiyotikler ayrıca komplikasyon riskini de azaltır. Ancak bunlar zaten nadiren ortaya çıkar. Antibiyotikler semptomları çok az hafifletebildiğinden ve yan etkileri olduğundan, birçoğu bunları almaktan vazgeçebilir.

Akut semptomları hafifletmek için birçok kişi boğaz pastillerine veya tuzlu su ya da çay ile gargara yapmak gibi ev yapımı ilaçlara başvurur. Boyun sargıları da faydalı bulunur.

Bademcik iltihabı tekrarlarsa genellikle ağrı kesiciler veya antibiyotiklerle tedavi edilir. Semptomlar çok şiddetli ise bademcikler cerrahi olarak da alınabilir.

Bir ameliyatın yapılmasına veya yapılmamasına karar vermek için gesundheitsinformation.de'nin çocuklarda bademcik iltihabı için karar verme konusunda yardım hizmetini veya yetişkinlerde bademcik iltihabı için karar verme konusunda yardım hizmetini kullanabilirsiniz.