Bakımı üstlenen yakınlar için sosyal güvenlik
Bakıma muhtaç kişilere evde bakan yakınlar bakım sigortasının hizmetlerinden yararlanabilir. Bu sigorta hasta bakan yakınlara nasıl destek sağlamaktadır? Bakımı üstlenen yakınlar hangi finansal ve sosyal yardımlardan yararlanabilmektedir?
Bir bakışta
- Evde bakılan bakıma muhtaç kişiler bakım parasına başvurabilir ve örneğin onlara bakan yakınlarına bu parayı verebilir.
- Evde bakılan 2. bakım derecesindeki bakıma muhtaç kişilerin yakınları belirli koşullar altında emekli, işsizlik maaşı ve kaza sigortası kapsamındadır.
- Bakımı üstlenen yakınlar hastalandığında veya dinlenmeye ihtiyaç duyduklarında bakım sigortası bir vekilin ücretini kanunda belirtilen azami miktara kadar karşılamaktadır.
- Yakınlar ve gönüllüler için ücretsiz bakım kursları bulunmaktadır.
- Bakım derecesine ve bakım durumuna göre profesyonel bakım servislerinden danışmanlık ziyaretleri bulunmaktadır.
Bakım sigortasının amacı: Bakımı üstlenen yakınlara destek
Evde bir yakınınıza bakmak yorucu ve yıpratıcı bir iştir. Bu nedenle hasta bakan yakınları mümkün olduğu sürece desteklemek ve çabalarını takdir etmek gerekir. Sosyal güvenlikleri ve bakım sigortasının sunduğu özel yardımlar duruma göre değişmektedir. Desteğin kapsamı öncelikle yardım ihtiyacının büyüklüğüne ve bakımın ne kadar süreceğine bağlıdır.
Bakım parası nedir?
Bakım parasının direkt olarak bakıcı yakınlara verilmesi hedeflenmese de bakıcılar bundan genellikle yararlanmaktadır. Bakıma muhtaç kişiler kendilerine gerekli bakımı sağlamak için kendileri de buna başvurabilmektedir. Profesyonel bakımdan tamamen veya bir kısmından vazgeçildiğinde bakımı genellikle yakınları üstlenmektedir.
Akrabaları, arkadaşları veya tanıdıkları tarafından bakılan veya desteklenen pek çok kişi bakım parasını teşekkür olarak bakan kişilere vermektedir. Ancak bunu yapmak zorunlu değildir.
Bakıcı yakınlar ne zaman sosyal güvenlik kapsamına girmektedir?
Hasta bakan aile bireyleri bakım derecesi 2 ve daha yüksek olan bir veya birden fazla bakıma muhtaç kişiye kendi ev ortamlarında profesyonel olmayan ve düzenli olarak iki veya daha fazla gün harcayıp haftada en az on saat bakım sunuyorsa sosyal güvenlik ödeneğinden yararlanabilmektedir.
Yakın çevrenizden birine bakıyorsanız ve bu koşullara uygunsanız bakım sigortasında "hasta bakıcı" olarak kabul edilirsiniz. Böylece emeklilik, işsizlik ve kaza sigortası kapsamına alınırsınız.
Önemli bilgi: Kişi haftada 30 saatten daha fazla çalışmıyorsa bakım sigortası emeklilik primlerini ödemeyi üstlenmektedir. Primlerin miktarı bakım gören kişinin bakım derecesine ve bakım durumuna bağlı olarak düzenlenmektedir.
Bakıma muhtaç yakınlarına bakmak için işten ayrılan veya işsizlik parası almayı kesen hasta bakıcılar için bakım sigortası, işsizlik sigortasına katkı payını ödemektedir. Bu da şu anlama gelir: Hasta bakıcılar, bakım faaliyeti bittikten sonra yeni bir işe giremezse sigorta desteğini kaybetmez ve - diğer şartlar karşılandığı sürece - işsizlik ödeneği ve aktif çalışma promosyon ödeneğini alma hakları vardır.
Yakınların bakımı: Hastalıkta veya tatilde ne olur?
Hasta bakan yakınlar hastalandıklarında veya zorunlu izine ayrıldıklarında uzun süreli bakım sigortası belirli koşullar altında vekilin ücretini ödemektedir.
Hasta bakıcı en az altı aydan beri bakım vermekteyse ek bakım olarak adlandırılan bu yardımı alabilmektedir. Bakım fonu vekilin masraflarını senede maksimum altı hafta boyunca karşılamaktadır. Bu süre zarfında bakıma muhtaç kişiler ödenen bakım parasının yarısını almaya devam eder. Ayrıca bakım sigortası bakıcı için emeklilik ve işsizlik sigortası primlerini ödemeye devam eder.
Profesyonel hasta bakıcılara alternatif: Bakım kursu neyi içermektedir?
Profesyonel hasta bakıcıların aksine bir yakınına bakan pek çok kişinin başlangıçta ne deneyimi ne de uzmanlık bilgisi vardır. Bakım fonlarının karşılamakla yükümlü olduğu ücretsiz bakım kursları bu kişileri işlerinde desteklemek zorundadır. Kurslar direkt olarak bakım sigortası tarafından sunulmaz, ancak genellikle sosyal yardım dernekleri, yetişkin eğitim merkezleri veya eğitim dernekleri ile birlikte hazırlanmaktadır.
Bakım kursları sadece hijyen ve sağlıkla ilgili pratik beceri ve bilgiler sunmakla kalmaz, sosyal yardımlar veya vesayet kanunu hakkında da bilgi sunmaktadır. Örneğin yakınlar gerekli olan el hareketlerini veya kaldırırken ve taşırken kendi sırtlarını nasıl koruyacaklarını öğrenmektedir. Ayrıca kurslar muhtemel aşırı zorlanmayla, üzüntüyle, öfkeyle veya ölümle baş edebilmeyi de içermektedir. Genel kurslara ek olarak demans konusunda da özel teklifler sunmaktadır. Bakım kursları bunlara ek olarak yakınlarına bakan diğer hasta bakıcılarla tanışma şansı sunmaktadır.
Bakım sigortanız size en yakın hangi kursların olduğu bilgisini vermektedir. Talebe göre bakıma muhtaç kişinin evinde bireysel eğitim kursları da bulunmaktadır.
Bakım hizmeti: Danışmanlık ziyaretleri nedir?
Lisanslı bakım hizmeti tarafından yapılan düzenli danışmanlık ziyaretleri bakıma muhtaç kişilere iyi bakıldığını ve hasta bakıcıların ihtiyaç duydukları tüm bilgilere sahip olmalarını sağlamayı hedeflemektedir. Hasta bakım uzmanları örneğin hasta bakım ilaçları, yaşam alanında değişiklikler veya bakım derecesindeki bir değişiklik için uygulamalar hakkında tavsiyelerde bulunmaktadır. Bunun ücreti bakım sigortası tarafından karşılanmaktadır.
Bakım parası alan bakıma muhtaç kişiler bu danışmanlık ziyaretlerinden yararlanmalıdır:
- Bakım derecesi 2 ve 3 olanlar her altı ayda bir
- Bakım derecesi 4 ve 5 olanlar her üç ayda bir
Bakım derecesi 1 olanlar veya sadece bakım parası talep etmeyen kişiler ise her altı ayda bir danışmanlık ziyaretinden yararlanabilir.
Bundesministerium für Gesundheit. Publikation: Ratgeber Pflege. Aufgerufen am 21.4.2020