Bakımı üstlenen yakınlar için sosyal güvenlik

Evde bir yakınınıza bakmak yorucu ve yıpratıcı bir iştir. Bu nedenle hasta bakan yakınları mümkün olduğu sürece desteklemek ve çabalarını takdir etmek gerekir. Sosyal güvenlikleri ve bakım sigortasının sunduğu özel yardımlar duruma göre değişmektedir. Desteğin kapsamı öncelikle yardım ihtiyacının büyüklüğüne ve bakımın ne kadar süreceğine bağlıdır. 

Bakım parasının direkt olarak bakıcı yakınlara verilmesi hedeflenmese de bakıcılar bundan genellikle yararlanmaktadır. Bakıma muhtaç kişiler kendilerine gerekli bakımı sağlamak için kendileri de buna başvurabilmektedir. Profesyonel bakımdan tamamen veya bir kısmından vazgeçildiğinde bakımı genellikle yakınları üstlenmektedir.

Akrabaları, arkadaşları veya tanıdıkları tarafından bakılan veya desteklenen pek çok kişi bakım parasını teşekkür olarak bakan kişilere vermektedir. Ancak bunu yapmak zorunlu değildir.

Hasta bakan aile bireyleri bakım derecesi 2 ve daha yüksek olan bir veya birden fazla bakıma muhtaç kişiye kendi ev ortamlarında profesyonel olmayan ve düzenli olarak iki veya daha fazla gün harcayıp haftada en az on saat bakım sunuyorsa sosyal güvenlik ödeneğinden yararlanabilmektedir.

Yakın çevrenizden birine bakıyorsanız ve bu koşullara uygunsanız bakım sigortasında "hasta bakıcı" olarak kabul edilirsiniz. Böylece emeklilik, işsizlik ve kaza sigortası kapsamına alınırsınız.

Bakıma muhtaç yakınlarına bakmak için işten ayrılan veya işsizlik parası almayı kesen hasta bakıcılar için bakım sigortası, işsizlik sigortasına katkı payını ödemektedir. Bu da şu anlama gelir: Hasta bakıcılar, bakım faaliyeti bittikten sonra yeni bir işe giremezse sigorta desteğini kaybetmez ve - diğer şartlar karşılandığı sürece - işsizlik ödeneği ve aktif çalışma promosyon ödeneğini alma hakları vardır.

Hasta bakıcı olarak şartları karşılayan yakınlarına bakan kişiler de primsiz olarak kaza sigortasından yararlanmaktadır. Sigorta, fiziksel bakım önlemlerinin ve ev yönetimi yardımlarının yanı sıra bakım sigortası kanununda belirtilen çeşitli alanlarda bakımla ilgili destek önlemlerini de kapsamaktadır. Hasta bakıcının veya bakıma muhtaç kişinin aynı evde yaşamaması halinde olası gidiş-dönüş ücretleri de sigortaya dahil edilmektedir.

Hasta bakan yakınlar hastalandıklarında veya zorunlu izine ayrıldıklarında uzun süreli bakım sigortası belirli koşullar altında vekilin ücretini ödemektedir.

Hasta bakıcı en az altı aydan beri bakım vermekteyse ek bakım olarak adlandırılan bu yardımı alabilmektedir. Bakım fonu vekilin masraflarını senede maksimum altı hafta boyunca karşılamaktadır. Bu süre zarfında bakıma muhtaç kişiler ödenen bakım parasının yarısını almaya devam eder. Ayrıca bakım sigortası bakıcı için emeklilik ve işsizlik sigortası primlerini ödemeye devam eder.

Örneğin bakıcının düzenli randevuları varsa ek bakım saatlik olarak da talep edilebilir. Bakıcı yakınların yükünün hafifletilmesi veya geçici olarak onların yerini alacak bakıcılar bulmak için kısmi yatılı gündüz ve gece bakıcılığı, kısa süreli bakım gibi farklı imkanlar da bulunmaktadır. 

Profesyonel hasta bakıcıların aksine bir yakınına bakan pek çok kişinin başlangıçta ne deneyimi ne de uzmanlık bilgisi vardır. Bakım fonlarının karşılamakla yükümlü olduğu ücretsiz bakım kursları bu kişileri işlerinde desteklemek zorundadır. Kurslar direkt olarak bakım sigortası tarafından sunulmaz, ancak genellikle sosyal yardım dernekleri, yetişkin eğitim merkezleri veya eğitim dernekleri ile birlikte hazırlanmaktadır.

Bakım kursları sadece hijyen ve sağlıkla ilgili pratik beceri ve bilgiler sunmakla kalmaz, sosyal yardımlar veya vesayet kanunu hakkında da bilgi sunmaktadır. Örneğin yakınlar gerekli olan el hareketlerini veya kaldırırken ve taşırken kendi sırtlarını nasıl koruyacaklarını öğrenmektedir. Ayrıca kurslar muhtemel aşırı zorlanmayla, üzüntüyle, öfkeyle veya ölümle baş edebilmeyi de içermektedir. Genel kurslara ek olarak demans konusunda da özel teklifler sunmaktadır. Bakım kursları bunlara ek olarak yakınlarına bakan diğer hasta bakıcılarla tanışma şansı sunmaktadır.

Bakım sigortanız size en yakın hangi kursların olduğu bilgisini vermektedir. Talebe göre bakıma muhtaç kişinin evinde bireysel eğitim kursları da bulunmaktadır.

Lisanslı bakım hizmeti tarafından yapılan düzenli danışmanlık ziyaretleri bakıma muhtaç kişilere iyi bakıldığını ve hasta bakıcıların ihtiyaç duydukları tüm bilgilere sahip olmalarını sağlamayı hedeflemektedir. Hasta bakım uzmanları örneğin hasta bakım ilaçları, yaşam alanında değişiklikler veya bakım derecesindeki bir değişiklik için uygulamalar hakkında tavsiyelerde bulunmaktadır. Bunun ücreti bakım sigortası tarafından karşılanmaktadır. 

Bakım parası alan bakıma muhtaç kişiler bu danışmanlık ziyaretlerinden yararlanmalıdır:

• Bakım derecesi 2 ve 3 olanlar her altı ayda bir
• Bakım derecesi 4 ve 5 olanlar her üç ayda bir

Bakım derecesi 1 olanlar veya sadece bakım parası talep etmeyen kişiler ise her altı ayda bir danışmanlık ziyaretinden yararlanabilir.