Gonore (belsoğukluğu)
ICD kodları: A54 ICD kodu nedir?
Gonore, gonokok olarak da bilinen neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Dünyada her yıl 87 milyon insan bu hastalığa yakalanır. Bu yazıda, hastalığın semptomları ve sonuçları ile önleme ve tedavi seçenekleri hakkında ayrıntılı bilgi edineceksiniz.
Bir bakışta
- Nedeni, neisseria gonorrhoeae (gonococci) bakterisi ile oluşan bir enfeksiyondur.
- Tipik olarak, hastalarda ağır akıntı ile birlikte irinli üretrit gelişir, ancak rektum ve boğaz da yaygın enfeksiyon yerleridir.
- Enfeksiyon her zaman semptomlara neden olmaz.
- Semptomsuz enfekte kişiler bile bakterileri yayabilir.
- Gonore tespit edilmezse, etkilenen erkek ve kadınlar kısırlaşabilir.
- Hastalık antibiyotiklerle tedavi edilebilir, ancak gonokoklarda antibiyotiklere karşı artan direnç vardır.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Gonore nedir?
Gonore cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Gonore adı Yunancadan gelir ve "meni akışı" anlamına gelir. Almanya'da belsoğukluğu için halk ağzında kullanılan "Tripper" terimi, "damlamak" anlamına gelen Felemenkçe "druiper" kelimesine dayanmaktadır. Her ikisi de hastalığın tipik bir semptomunu tanımlar: Vajina veya penisten beyazımsı bir akıntı.
Gonore tedavi edilmezse kadın ve erkekte kısırlığa neden olabilir. Bakteriler vücutta kan yoluyla yayılırsa, ateş atakları, değişen eklem sorunları ve cilt değişiklikleri ile ciddi bir hastalığa yol açar.
Önemli bilgi: Daha önce gonoresi olanlar yeniden bu hastalığa yakalanabilir. Enfekte bir kişiyle cinsel ilişkiye girerseniz, tekrar enfekte olabilirsiniz.
Gonore semptomları nelerdir?
Gonokok ile enfekte olan tüm insanlar semptom göstermez. Bu, hastalığı bilinçsizce bulaştırma riskini artırır. Gonore farklı semptomlara neden olabilir.
Erkekte gonore
Etkilenen erkeklerin yüzde 10 ila 30'unda hiçbir semptom görülmez. Diğerlerinde tipik olarak aşağıdaki semptomlar görülür:
- İdrar yaparken yanma hissi
- İdrar yapma zorluğu
- Kısmen masif, beyaz, açık gri ila açık sarı veya berrak üretral akıntı
Enfeksiyon yayılırsa prostatta iltihap ve ağrı, seminal veziküller, vas deferens ve epididim oluşabilir. Kısırlık bunun uzun vadeli bir sonucu olabilir.
Kadında gonore
Etkilenen kadınların yaklaşık yüzde 50'sinde çok az semptom ortaya çıkar veya hiç semptom görülmez. Ancak ciddi komplikasyon riski daha yüksektir. Kadınlarda hastalığın semptomları kolayca mesane enfeksiyonu ile karıştırılabilir. Aşağıdaki semptomlar oluşur:
- İdrar yaparken yanma hissi
- Artan vajinal akıntı
- Ara kanama ve ağır adet kanaması
Enfeksiyon yayılırsa, karın ağrısı ve ateşle birlikte rahim, fallop tüpleri ve periton iltihabı oluşabilir. Olası uzun vadeli sonuçlar kısırlık, dış gebelik ve kronik karın ağrısıdır.
Hamile bir kadın enfekte olursa, bu erken doğum veya ölü doğum ile sonuçlanabilir. Doğum sırasında hastalığı çocuğa geçirme olasılığı da vardır. Tipik olarak irinli göz iltihabı ortaya çıkar ve tedavi edilmezse yenidoğanların kör olmasına neden olabilir.
Anüste/rektumda gonore
Rektal gonore olarak da bilinen durum da semptomsuz ilerleyebilir. Tipik semptomlar özellikle erkeklerde görülür:
- Anüste akıntı
- Anal kaşıntı veya ağrı
- Anüs bölgesinde iltihaplanma ve ağrı hissi
- Ağrılı bağırsak hareketleri
Boğazda gonore
Boğaz, yaygın bir enfeksiyon bölgesidir. Bulaşma oral seks yoluyla gerçekleşir. Gonokokal boğaz enfeksiyonu vakalarının çoğu semptomsuzdur. Bu yaklaşık yüzde 50 ila 80'e denk gelir.
Gözde gonore
Bakteriler eller yoluyla göze girerse (sürünme enfeksiyonu), konjonktivada körlüğe yol açabilen irinli bir iltihaplanmaya neden olurlar.
Yaygın gonore
Nadir durumlarda, bakteri vücuttaki kan yoluyla yayılır. Sonuç, ateş atakları, eklem sorunları ve cilt değişiklikleri ile ciddi bir hastalıktır.
Önemli bilgi: Gonore tespit edilirse, semptomları olan hastalar son 8 haftadaki tüm cinsel partnerlerini, semptomsuz enfekte olanlar ise son 6 aydaki tüm cinsel partnerlerini bilgilendirmelidir. Herhangi bir semptomu olmasa bile herkes tıbbi muayene ve gerekirse tedavi görmelidir. Yayılmayı durdurmanın tek yolu budur.
Gonore neden olur?
Gonorenin nedeni, gonokok olarak da bilinen bakteri neisseria gonorrhoeae ile bir enfeksiyondur. Bakteriler çoğunlukla korunmasız cinsel temas yoluyla kişiden kişiye bulaşır.
Enfeksiyon hastalıkları nelerdir?
Aşağıdaki videodan, doktorların hangi durumlarda enfeksiyon hastalıklarından bahsettiğini, hangi nedenlerin enfeksiyon hastalıklarını tetiklediğini ve bu hastalıkların nasıl bulaştığını öğrenebilirsiniz.
Bu ve başka videolar YouTube kanalında da mevcuttur
Şimdi izleyinBu sitede yayınlanan veri koruma bildirimleri geçerlidir.
Risk faktörleri nelerdir?
Herkes gonore olabilir.
Çok nadir durumlarda biyolojik ilaçlar gibi maddeler, lupus eritematozus gibi bazı romatizmal hastalıklar veya kompleman zayıflığı gibi doğuştan gelen bağışıklık sistemi hastalıkları daha ağır seyredebilir.
Gonore enfeksiyonu ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar riskinizi değerlendirmek ister misiniz? WIR – Walk In Ruhr, Zentrum für Sexuelle Gesundheit und Medizin (Walk In Ruhr, Cinsel Sağlık ve Tıp Merkezi) anonim bir online CYBE risk testi sunar.
Gonorenin görülme sıklığı nedir?
Gonore insanlara özgüdür ve tüm dünyada yaygındır. Çoğu hasta 15 ila 45 yaş arasındadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yılda yaklaşık 87 milyon insanda gonore geliştiğini tahmin ediyor. Bu, onu trichomonas vaginalis enfeksiyonu, klamidya enfeksiyonu ve insan papilloma virüsü enfeksiyonundan sonra dördüncü en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE) haline getirir.
2018'de gonore, 28 ülkeden 100.000'den fazla enfeksiyonla Avrupa Birliği'nde bildirilen en yaygın ikinci CYBE oldu.
2001'den beri gonoreyi bildirmek zorunlu olmadığından, Almanya'nın hiçbir yerinde güncel rakamlar yok. Bunun tek istisnası Saksonya federal eyaletidir. Orada, 2001 ile 2019 arasında enfeksiyon sayısı on kat arttı: 100.000 kişi başına yaklaşık 2'den yaklaşık 20 enfeksiyona yükseldi. Bunun nedeni muhtemelen enfeksiyonlardaki gerçek bir artış ile danışmanlık ve test sağlamadaki gelişmelerin birlikte artmasıdır. Mart 2020'den bu yana, Robert Koch Enstitüsü tarafından laboratuvar raporlama zorunluluğu kapsamındaki analizlerde, göze çarpan dirençli enfeksiyonlar kaydedildi.
Bir antibiyotik, patojen ona direnç geliştirdiği için istenen terapötik başarıyı sağlamadığında dirençten söz edilir.
Gonoreyi nasıl önleyebilirsiniz?
Gonore, yani belsoğukluğu esas olarak cinsel temas yoluyla bulaştığından, kendinizi prezervatifle enfeksiyondan koruyabilirsiniz. Prezervatif tutarlı ve doğru kullanılırsa, önemli ölçüde daha az enfeksiyon olacaktır. Ancak, yüzde 100 koruma yoktur. Bir gonokok enfeksiyonundan şüpheleniliyorsa, etkilenenler tedavi başarılı olana kadar cinsel temastan kaçınmalıdır.
Boğaza gonokok bulaşmışsa, gonore boğazdan boğaza veya boğazdan genital organlara ve rektuma (rektum) da bulaşabilir.
Önemli bilgi: Bir gonokok enfeksiyonu bulunursa, etkilenenler ve cinsel partnerleri tüm cinsel aktivitelerini durdurmalıdır. Tedavinin başarıyla tamamlanmasından 7 gün sonra cinsel temasa yeniden başlanabilir.
Gonore nasıl teşhis edilir?
Doktorlar, etkilenen bölgeyi silerek aldıkları numunelerle gonore teşhisi koyar.
Bakteriler genellikle mikroskopla doğrudan tespit edilebilir. Laboratuvarlarda yayma, bakterilerin genetik materyali için moleküler-biyolojik olarak incelenir ve böylece kanıt sağlanır. Bakteri kültürü yardımıyla olası antibiyotik direnci belirlenebilir ve uygun antibiyotikler seçilebilir.
Önemli bilgi: Partnerler, teşhis edilen her cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE) hakkında bilgilendirilmelidir. Semptomatik gonokok enfeksiyonu durumunda, son 8 haftadaki tüm potansiyel cinsel partnerler muayene edilir ve gerekirse, asemptomatik enfeksiyon durumunda, son 6 aydaki tüm partnerler de tedavi edilir.
Gonore nasıl tedavi edilir?
Gonore antibiyotik ile iyileştirilebilir. Ne yazık ki, artık antibiyotiklere direnç geliştiren bazı gonokok grupları vardır. İlaç onlarda hiç işe yaramaz veya alışılan etkiyi göstermez. Bu nedenle doktorlar en etkili antibiyotiği seçmek için duyarlılık testi olarak adlandırılan bir test yapar.
Gonore için iletişim noktaları
Liebesleben, Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung (Federal Sağlık Bilgi Merkezi) kuruluşunun web sitesidir. Burada aşk, cinsellik ve korunma ile ilgili bilgileri bulabilirsiniz.
WIR – Walk in Ruhr, Zentrum für Sexuelle Gesundheit und Medizin (Walk in Ruhr, Cinsel Sağlık ve Tıp Merkezi) kuruluşu da gonore ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla ilgili faydalı bilgiler sunar.
- Arbeitsgemeinschaft der Wissenschaftlichen Medizinischen Fachgesellschaften e.V. (AWMF). Diagnostik und Therapie der Gonorrhoe. S2k-Leitlinie. AWMF-Registernummer 059/004. 12.2018. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Bremer V et al. Sexuell übertragbare Infektionen in Deutschland. Die aktuelle epidemiologische Lage. Bundesgesundheitsblatt 2017; 60: 948–957. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Centers for Disease Control and Prevention. Gonorrhea – CDC Fact Sheet. Aufgerufen am 02.10.2020.
- European Centre for Disease Prevention and Control. Factsheet about gonorrhoea. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Holmes KK et al. Effectiveness of condoms in preventing sexually transmitted infections. Bulletin of the World Health Organization 2004. 82(6): 454–461. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Robert-Koch-Institut. Einführung einer Meldepflicht für N. gonorrhoeae mit verminderter Empfindlichkeit gegenüber Azithromycin, Cefixim oder Ceftriaxon. Epidemiologisches Bulletin 2020. 10: 6–13. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Robert-Koch-Institut. Gonorrhö mit einem high-level-Azithromycin-resistenten Erreger in Deutschland. Epidemiologisches Bulletin 2019. 32/33: 299–300. Aufgerufen am 02.10.2020.
- Robert-Koch-Institut (RKI). RKI-Ratgeber: Gonorrhö (Tripper). Aufgerufen am 02.10.2020.
- Wi T et al. Antimicrobial resistance in Neisseria gonorrhoeae: Global surveillance and a call for international collaborative action. PLOS Medicine. 2017. 14(7): e1002344. Aufgerufen am 02.10.2020.
Alman Cinsel Sağlığı Teşvik Etme Derneği tarafından kontrol edildi.
Tarih: