Altıncı hastalık

Altıncı hastalık, bebeklerde ve küçük çocuklarda ortaya çıkan yaygın bir viral enfeksiyondur. Ateşten sonra tipik olarak özellikle gövdede ve boyunda olmak üzere solgun bir cilt döküntüsü meydana gelir. Enfeksiyon çoğunlukla zararsızdır ve sadece hafifletici önlemler gerektirir.

Bir bakışta

  • Altıncı hastalık, bebeklerde ve küçük çocuklarda sık görülen, çoğunlukla zararsız bir viral enfeksiyondur.
  • Birkaç gün süren yüksek ateş ve bunu izleyen cilt döküntüsü tipiktir.
  • Ayrıca bazen ateşli havaleler de olmak üzere grip benzeri başka semptomlar ortaya çıkabilir. Bunlar genellikle kısa sürer ve tehlikeli değildir.
  • Hasta çocukların çok sıvı içmesi önemlidir.
  • Ayrıca ateş düşürücü önlemler de çoğunlukla yardımcı olur.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Bir anne bebeğinin alnına dokunuyor ve bir termometreyle ateşinin olup olmadığını kontrol ediyor.

Altıncı hastalık nedir?

Altıncı hastalık, bebeklerde ve küçük çocuklarda sık görülen, çoğunlukla zararsız bir viral hastalıktır. Bu enfeksiyonun tipik özelliği 3 ila 5 gün süren yüksek ateş ve bunu izleyen lekeli, soluk kırmızı renkte bir cilt döküntüsüdür. Doktorlar altıncı hastalığı exanthema subitum olarak da adlandırır. 

Altıncı hastalık, bebeklerde ve küçük çocuklarda sık görülen, çoğunlukla zararsız bir viral hastalıktır.

Yüksek ateş nedeniyle vücut sıvı kaybettiğinden hasta çocukların yeterince sıvı içmesi önemlidir. Tedavi için ateş düşürücü fitil ve ılık bacak kompresi de yararlı olabilir.

Altıncı hastalığa belirli herpes virüsleri neden olur. Ancak bunlar, yine herpes virüsü ailesine ait olan dudak uçuğu veya genital herpes patojenleriyle karıştırılmamalıdır.

Altıncı hastalıkta hangi semptomlar görülür?

Altıncı hastalık tipik olarak iki evrede seyreder. Ateşli evre ve bunu izleyen cilt döküntüsü. Ayrıca çok hafif semptomların görüldüğü formları da vardır. Bu durumda hastalık bazen hiç fark edilmeyebilir. 

Ateşli evre 

Enfeksiyondan yaklaşık 1 ila 2 hafta sonra yüksek ateş meydana gelir. Ateş sıklıkla 39,5 derecenin üstüne çıkar ve çoğunlukla 3 ila 5 gün sürer. Hasta çocuklar ateşli evrede sinirli olabilir, ancak bunun dışında sıklıkla çok az etkilenirler. 

Ateşin yanı sıra başka hastalık semptomları da ortaya çıkabilir, örneğin: 

  • İshal ve kusma  
  • Öksürük ve burun akıntısı 
  • Damakta ve küçük dilde kırmızı lekelerin olduğu boğaz iltihabı 
  • Boğazda lenf düğümleri şişmesi 
  • Şişmiş göz kapakları 
  • Bebeklerde ek olarak gergin ve çıkıntılı bir fontanel (kafatasındaki yumuşak, henüz kemikleşmemiş kısım)  

Önemli bilgi: Ateşli evrede bazen kollarda ve bacaklarda seğirmeye, morarmış dudaklara veya bilinç kaybına eşlik eden bir ateşli havale ortaya çıkar. Bu tür kramplar çoğunlukla kısa sürer ve zararsızdır. Çocuk hızlı iyileşir. 

Cilt döküntülü evre 

Ateşli evrenin sonunda vücut sıcaklığı sıklıkla çok hızlı düşer. Aynı zamanda saatler içinde genellikle kaşıntısız küçük pembe lekeler veya hafif nodüllerle bir döküntü oluşur. 

Bu döküntü özellikle gövdede ve boyunda ortaya çıkar, ancak kollara, bacaklara ve yüze de yayılabilir. Birkaç gün ya da bazen birkaç saat sonra bu cilt döküntüsü tekrar kaybolur. 

Altıncı hastalığa ne neden olur?

Altıncı hastalık, insan herpes virüsü 6 ve nadiren de insan herpes virüsü 7 gibi belirli herpes virüslerinden kaynaklanır. Bu patojenler örneğin hasta olan çocuğun büyük kardeşleri veya ebeveynleri gibi sağlıklı insanlarda da görülür. Virüslerin özellikle örneğin öksürme ve hapşırma veya yakın fiziksel temas sırasında ortaya çıkan tükürük damlacıklarıyla bulaştığı tahmin edilmektedir. Bu hastalığın aşısı yoktur.

3 yaşına kadar hemen hemen tüm çocuklar altıncı hastalığın patojenleriyle temas eder. Bebeklerin ve küçük çocukların sadece bir kısmı semptom geliştirir. Enfeksiyon çoğunlukla herhangi bir sonuca yol açmaz ve şikayete neden olmaz. Enfeksiyondan sonra virüsler tamamen ölmez, ömür boyu vücutta kalır.

Üç yaşına kadar hemen hemen tüm çocuklar altıncı hastalığın patojenleriyle temas eder.

Bağışıklık sisteminin çok fazla zayıflamasına neden olan, örneğin kanser hastalığı gibi, durumlarda herpes virüsü tekrar aktifleşebilir. Bağışıklık yetmezliği olan insanlarda beyin iltihabı (ensefalit) gibi komplikasyonlar meydana gelebilir.

Altıncı hastalık nasıl teşhis edilir?

Çocuk doktorları altıncı hastalığı semptomlara göre teşhis eder: Birkaç gün süren yüksek ateş, yüksek ateşin hızlıca düşmesi ve bunu izleyen cilt döküntüsü enfeksiyonun tipik özellikleridir. 

Ancak döküntü olmadığı sürece altıncı hastalığı diğer ateşli hastalıklardan ayırmak kolay değildir. Bu durumda doktor diğer nedenleri ekarte etmek isteyebilir. Örneğin bir idrar testiyle tedavi gerektirecek bir mesane iltihaplanması veya renal pelvis iltihaplanması ihtimali elenir. 

Altıncı hastalık nasıl tedavi edilir?

Altıncı hastalıkta genellikle semptomları tedavi etmek yeterlidir. Bu durumda ateş düşürücü fitiller ve ılık bacak kompresi ateşi düşürmeye yardımcı olabilir.  

Özellikle bebeklerin ve küçük çocukların yüksek ateşten dolayı çok sıvı kaybetmesi nedeniyle hasta çocukların yeterince sıvı içmesi önemlidir. Bunun için su, seyreltilmiş meyve suları veya glikozlu çay uygundur. Çocuğun sıvı içmeyi reddetmesi halinde ebeveynler derhal doktorla iletişime geçmelidir. 

Ateşli evrede ateşli havale ortaya çıkarsa, çocuğun çok sıkı tutulmaması ve yaralanmalara karşı korunması yararlı olur. Özellikle çocuk ilk kez ateşli havale geçiriyorsa acil çağrı numarası 112 aranmalıdır. Acil servis doktoru nöbetin diğer nedenlerini ekarte edebilir ve gerekirse havaleyi durdurmak için ilaç verebilir.

Ateşli havaleler korkutucu olabilir, ancak tıbbi açıdan çoğunlukla zararsızdır ve kalıcı hasara neden olmaz.

Ateşli havalenin nasıl tedavi edileceği hakkında ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz. 

  • Berufsverband der Kinder- und Jugendärzte e.V. (BVKJ). Kinder- und Jugendärzte im Netz. Drei-Tage-Fieber. Aufgerufen am 06.07.2021.
  • DynaMed (Internet), Ipswich (MA). Roseola Infantum. EBSCO Information Services. Record No. T115041. 2018 (1995). Aufgerufen am 06.07.2021.
  • Mullins TB, Krishnamurthy K. Roseola Infantum. [Updated 2021 July 10]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Aufgerufen am 06.07.2021.
  • UpToDate (Internet). Roseola infantum (exanthem subitum). Wolters Kluwer 2021. Aufgerufen am 06.07.2021.

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:
Bu yazıyı faydalı buldunuz mu?