Eczaneler: ilaç temini ve kişisel danışmanlık

Eczaneler, Almanya'daki herkese her zaman ve her yerde ilaç temin edilmesini sağlamayı amaçlar. Bunun için eczaneler geniş yelpazede ilaç stoklarına sahiptir ve hem gece servis hizmeti hem de acil servis hizmeti sunar. 

Eczanelerde çeşitli meslek gruplarından, ilaç konusunda bilgi sahibi kişiler çalışır. İlaç dağıtımı yapıp ilaçların güvenliği, özel kullanımı, yan etkileri ve etkileşimleri ile depolanması ve bertarafı konusunda tavsiyelerde bulunurlar. Eczanelerde ilaçların yanı sıra bakım ürünleri, besin takviyeleri gibi pek çok sağlık ürünü de satılmaktadır.

Bazı eczaneler ek eczacılık hizmetleri (pDL) sunar. Bunlara örnek olarak, birden fazla ilaç kullanmak zorunda olan hastalar için genişletilmiş ilaç danışmanlığı, aşılar, kurye hizmetleri ve belirli sağlık sorunlarıyla ilgili danışmanlık verilebilir. 

Eczaneler, hastalıkları tedavi etmek veya sağlığı korumak ve geliştirmek için kullanılan çeşitli ürünler sunar. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• İlaçlar
• Sağlık ürünleri ve tıbbi malzemeler
• Bakım ürünleri
• Kiralanabilir ürünler, örneğin emziren anneler için süt sağma makineleri

İlaçlar

Eczanelerde bulunan ürünlerin büyük bir kısmını endüstriyel olarak üretilmiş ilaçlar (mamul ilaçlar) oluşturur. Eczaneler, mümkün olan en hızlı ve kesintisiz tedariki sağlamak için yüzlerce ilacı stoklarında bulundurur. 

Reçeteli ilaçlar, yalnızca eczanelerde satılan ilaçlar ve satış sınırı olmayan ilaçlar vardır. Reçeteli ilaçlar yalnızca doktor reçetesiyle alınabilir. Reçeteli ilaçların maliyeti, yasal sigortaya sahip kişiler için genellikle sağlık sigorta şirketi tarafından karşılanır. Ancak yetişkinlerin bunun için genellikle katkı payı ödemeleri gerekir. 

Yalnızca eczanelerde satılan ilaçlar, reçetesiz temin edilebilir ancak sadece eczaneler tarafından satılabilir. Bunların arasında örneğin çoğu soğuk algınlığı ilacı ve bazı ağrı kesiciler yer alır. 

Satış sınırı olmayan ilaçlar eczanelerin dışında, örneğin temel sağlık ürünleri mağazalarından da satın alınabilir. Satış sınırı olmayan ilaçlar arasında tıbbi çaylar ve vitamin takviyeleri yer alır. 

Eczaneler, uygun mamul ilaç bulunmadığı durumlarda ilaçları kişiye özel olarak da hazırlayabilir. Kişiye özel üretilen ilaçlara majistral ilaç denir. Bu ilaçlar doktor reçetesi ile eczanede hazırlanır. 

Bir ilacın üretilmesinin bir nedeni, örneğin, ilacın gerekli dozajda veya dozaj formunda bulunmaması olabilir. İlaçların bazı içeriklerine karşı intoleransınız olması durumunda da kişiye özel üretim faydalı olabilir. 

Sağlık ürünleri ve tıbbi malzemeler

Eczanelerde ilaçların yanı sıra yara bandı, termometre gibi sağlık ürünleri ve tıbbi malzemeler de satılır. Tıbbi malzeme satan mağazalar ve uzman ortopedi mağazaları gibi eczaneler de tıbbi yardımcı ekipmanlar satma yetkisine sahiptir. Yardımcı ekipmanlara örnek olarak idrar kaçırma pedleri, varis çorapları veya inhalasyon cihazları verilebilir. Bazen yürüme yardımcısı gibi bazı yardımcı ekipmanlar da eczaneden kiralanabilir.

Bazı eczaneler tansiyon aleti, göğüs pompası veya bebek tartısı gibi diğer cihazlar için de kiralama hizmeti sunar. 

Eczaneden sağlıkla ilgili pek çok konuda danışmanlık alabilirsiniz. Bunlara örneğin ilaç ve sağlık tavsiyeleri dahildir. İlaç danışmanlığının özel bir biçimi ilaç analizidir.

Sağlık sorunlarınız olduğunda ilk durağınız çoğunlukla eczane olur. Eczacılar, tarif edilen semptomlara dayanarak doktora gitmenin gerekli olup olmadığı ve hangi ilaçların yardımcı olabileceği konusunda tavsiyede bulunabilirler. Eczacılar ilaçları verirken olası yan etkiler ve doğru kullanım hakkında bilgi verirler. Örneğin bazı ilaçların aç karnına alınması gerekirken bazılarının da belirli besinlerle birlikte alınması daha iyi emilim sağlar. 

Eczacılar ayrıca farklı ilaçların bir arada kullanıp kullanılamayacağını da bilirler. İlaç tedavisinin olası yan etkilerini tespit edebilir ve en iyi ihtimalle bunları önleyebilirler. 

Bazı eczaneler hastalıkları önlemeye ve sağlığı geliştirmeye yönelik hizmetler de sunar. Bunlar örneğin beslenme veya hastalıklar gibi sağlık konularıyla ilgili sunumlar olabilir. Bunun yanında COVID-19 ve grip aşıları da eczanelerin sunduğu koruyucu hizmetler arasında yer alır. Ayrıca sağlık sigortası şirketleri ile eczaneler arasında sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi amacıyla iş birlikleri de bulunur. Örneğin diyabet hastaları, böyle bir iş birliği kapsamında eczaneden danışmanlık hizmeti alabilir. Bu sayede ilgili ilaç tedavisinin iyileştirilmesi amaçlanır. Birçok eczanede ayrıca tansiyonunuzu veya kan şekerinizi de ölçtürebilirsiniz.

Yerel eczanenizden telefon veya çevrimiçi sohbet yoluyla da tavsiye alabilirsiniz. Eczaneler, Dijital Eczacılık Hizmetleri Derneği'nin (ApoGuide) eczane portalı üzerinden çevrimiçi sohbet yoluyla danışmanlık sağlayabilir. Çevrimiçi sohbet, örneğin yerel eczanelerinde danışmanlık hizmeti alamayan kişilere yöneliktir. Bundan özellikle yaşlılar ve kırsal kesimdeki insanlar faydalanır. 

İlaç analizi veya ilaç yönetimi kimler için faydalıdır?

Birkaç farklı ilaç kullanan kişiler için ilaç analizi veya ilaç yönetimi faydalı olabilir. Çoğu zaman ilaçlar farklı doktorlar tarafından reçete edilir ve reçetesiz satılan ilaçlarla veya besin takviyeleriyle birlikte kullanılır. Bu durum ilaçlar arasında etkileşimlere veya yan etkilerin artmasına yol açabilir. 

İlaç tedavisini iyileştirmek ve daha güvenli hale getirmek için eczanelerde ilaç analizi yaptırabilirsiniz. İlaç analizi sırasında eczacı kullandığınız tüm ilaçların genel bir görünümünü elde eder.

Bu esnada aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

• İlaçlar ne sıklıkla ve ne zaman alınıyor?
• Hangi dozda alınıyor?
• Beslenme alışkanlıkları nasıl?
• Alkol veya tütün tüketiliyor mu?

Tüm bu unsurlar, bir ilacın istenilen etkiyi gösterip göstermeyeceğini ve yan etkilerin ortaya çıkıp çıkmayacağını etkiler. İlaç analizinin sonunda size özel hazırlanmış, eksiksiz bir ilaç planı sunulur. 

İlaç analizinin ardından ilaç yönetimi adı verilen bir süreç izlenebilir. Bu kapsamda eczacınız ilaç tedaviniz konusunda size sürekli destek sağlar. Gerekirse eczacı tedavi eden hekimlerle de görüş alışverişinde bulunur. 

Düzenli olarak aynı eczaneye gidiyorsanız bu eczanede hasta hesabı oluşturmanız da faydalı olabilir. Mevcut ilaç planına ek olarak örneğin alerjiler de kaydedilebilir. Bu sayede yeni bir ilacın uygun olup olmadığı ve mevcut ilaçlarla birlikte kullanılıp kullanılamayacağı kontrol edilebilir.

Eczanede farklı eczacılık mesleklerinden uzmanlar bir arada çalışırlar. Her eczane bir eczacı tarafından yönetilir.

Eczacılar eczacılık okumuştur. Eczacılık ilaçların doğası, nasıl hazırlandıkları ve kullanıldıkları ile ilgilenir. İlaç üretme ve dağıtma yetkisinin alınması için gerekli olan eğitim süreci esas alınır. Her eczanede çalışma saatleri içerisinde mutlaka bir eczacı bulunur.

Eczanelerde eczacıların yanı sıra ilaç teknikerleri (PTA'lar) de çalışır. Bu kişiler eczacıların günlük işlerine destek olurlar. İlaç teknikerinin görevleri arasında ilaç üretimi ve testlerinin yanı sıra idrar ve kan testleri gibi laboratuvar çalışmalarına yardımcı olmak da yer alır. 

Eczacılık sektöründe faaliyet gösteren bir diğer meslek grubu ise ilaç ve tıbbi malzeme satıcılarıdır (PKA). Bu kişiler stok yönetimini üstlenirler. Eczanedeki ilaç ve tıbbi ürün envanterini yönetir ve sürdürürler. Yeni mal sipariş eder, eczane ürünlerinin depolanmasını organize eder ve eczanenin pazarlama çalışmalarına yardımcı olurlar. Ürün çeşitliliğinin sürdürülmesi veya faturalama süreçleri gibi ticari görevleri de üstlenirler.

Almanya'da her yerde ve her zaman eczane açılabilir. Yerleşme özgürlüğü olarak adlandırılan durum geçerlidir. Bu, bir yerde kaç eczane olacağına ilişkin yasal bir düzenlemenin bulunmadığı anlamına gelir. 

Ancak Almanya'da eczaneler yalnızca eczacılar tarafından işletilebilir. Eczanenin faaliyete geçmesi için öncelikle yetkili merciden onay alınması gerekir. Ayrıca, bir eczacı en fazla 3 şubesi daha olan bir eczaneyi işletebilir. Eczacı, üçüncü şahısların istenmeyen etkilerinden korunmak amacıyla eczaneyi bağımsız olarak yönetmekle yükümlüdür. Ayrıca eczane, ancak eczacının orada bulunması halinde işletilebilir. 

Bu düzenlemeler tüketiciyi korumaya yöneliktir. Amaç ilaç temininin eczacıların kişisel sorumluluğunda olmasını sağlamaktır.

Eczanelerde günün veya gecenin herhangi bir saatinde, hafta sonları ve resmi tatillerde de ilaçlarınızı temin edebilmeniz için çeşitli hizmet düzenlemeleri bulunur. Eczanenin prensip olarak her an hizmete hazır olması gerekir. Nöbet hizmetlerinin düzenlenmesinden devletlerin eczacı odaları sorumludur. Bir bölgede sadece birkaç eczane varsa tek bir eczanenin sürekli olarak hizmet vermesi söz konusu olabilir. Diğer bölgelerde ise birden fazla eczane dönüşümlü olarak bu görevi üstlenebilir.  

Eczaneler öncelikle reçeteli ilaç satışıyla finanse edilir. Bu gelirler ortalama olarak eczane gelirinin yüzde 80'inden fazlasını oluşturur.

Ancak eczanelerde üretilen ilaçlar ile reçetesiz satılan ilaçların fiyatları bu düzenlemeye tabi değildir. Her eczane, söz konusu ilacı hangi fiyattan satacağına kendisi karar verir. İlacın maliyeti lokasyona ve eczaneye göre değişebilir. 

Eczanelerin bir diğer gelir kaynağı ise daha fazla emek gerektiren faaliyetler karşılığında aldıkları ücretlerdir. Örneğin, majistral ilaçların imalatı buna dahildir. Daha fazla emek sarf edilmesi halinde bu da fiyata yansıtılır. Buna ek olarak bazı ilaçların dağıtımının da çok dikkatlice belgelendirilmesi gerekir. Eczanelere bunun karşılığında da ek ücret alır. İlaç hizmetleri ve aşıların da eczaneler aracılığıyla faturalandırılması mümkündür.   

Yakınınızda eczane yoksa eczanenin kurye servisi aracılığıyla veya posta yoluyla ilaç temin edebilirsiniz. Reçeteler ayrıca reçete toplama noktalarında da kullanılabilir.

Posta yoluyla ilaç satışı

2004 yılından itibaren ilaçlar posta yoluyla da satılabiliyor. Eczacıların bunun için uygun bir nakliye iznine ihtiyaçları vardır. Bu iznin alınması için aranan şartlardan biri de ruhsatlı eczane işletmeciliğidir. Hastalar eczaneden ilaç siparişi verebilir ve ilaçları evlerine teslim alabilir. Bu durum reçeteli ilaçlar için de geçerlidir. Reçeteler posta yoluyla gönderilebileceği gibi e-reçete yoluyla dijital ortamda da iletilebilir.  

Almanya'da ilaç teslimatı yapan eczanelerin listesine Bundesinstituts für Arzneimittel und Medizinprodukte (Federal İlaç ve Tıbbi Cihaz Enstitüsü) web sitesinden ulaşabilirsiniz.

İlaçları internetten satın alırken dikkat etmeniz gereken güvenlik logosunu nasıl tanıyacağınızı ilaçlar hakkındaki yazımızdan öğrenebilirsiniz.

Reçete toplama noktaları

Reçete toplama noktaları bir posta kutusu gibi çalışır: Hastalar reçetelerini buraya bırakırlar. Bunun için doktorunuzun muayenehanesinden alabileceğiniz e-reçete çıktısı gerekir. Eczane çalışanları reçeteleri günlük olarak toplar ve hastalara uygun ilaçları temin ederler. 

Yakınınızdaki eczaneleri bulmanın birkaç yolu vardır. Eczanelerde en yakın nöbetçi eczanelere ait bilgilerin yer aldığı duyurular bulunur.

Ayrıca internet üzerinden veya telefonla da bilgi alabilirsiniz: 

Almanya eczacılarının resmi sağlık portalındaki eczane arama özelliğini kullanarak size yakın eczaneleri bulabilirsiniz. Ayrıca, nöbetçi eczane arama özelliğini kullanarak bölgenizdeki hangi eczanenin nöbetçi olduğunu da öğrenebilirsiniz. 

Ayrıca Federal Alman Eczacılar Birliği'nden yakınınızdaki nöbetçi eczaneler hakkında bilgi alabilirsiniz. Çeşitli yollarla onlara ulaşabilirsiniz:

Sabit hat üzerinden 0800 00 22 8 33'ü ücretsiz şekilde arayın.

Cep telefonu üzerinden 22 8 33'ü ücretli şekilde arayın.

Posta kodunuzu yazıp 22 8 33'e SMS göndererek ücretli şekilde iletişim kurun.