Akciğer kanseri

Akciğer dokusundaki hücrelerde gelişen kötü huylu tümörler akciğer kanseri, akciğer karsinomu veya bronşiyal karsinom olarak adlandırılır. Bu bronşiyal karsinomlar iki geniş gruba ayrılır: Küçük hücreli olmayan tümörler ve küçük hücreli tümörler.  

Almanya'da yılda 57.000 kişi akciğer kanserine yakalanıyor. Çoğu hastada hastalık ancak ileri bir aşamada teşhis edilir. Bunun iki ana nedeni vardır: Birincisi, akciğer kanseri genellikle semptomlara bağlı olarak ancak geç bir aşamada fark edilir hale gelir. İkincisi, bu semptomlar genellikle spesifik değildir. Bu, öksürük veya yorgunluk gibi semptomların prensipte bronşit (bronşlarda iltihaplanma) gibi başka bir hastalıktan da kaynaklanabileceği anlamına gelir.

Akciğer kanseri semptomları arasında şunlar yer alır:

• Uzun süreli öksürük
• Nefes darlığı, solunum şikayetleri, nefes almada zorluk
• Mukus ve/veya kanlı balgam
• Akciğerlerde ve göğüste ağrı
• Genel halsizlik ve yorgunluk
• Kilo kaybı
• Kemik ağrıları
• Ateş
• Baş ağrısı gibi nörolojik semptomlar

Öksürük veya yorgunluk gibi semptomlar sadece akciğer kanserinde değil, sıklıkla iyi huylu hastalıklarda da ortaya çıkar. Bu şikayetler birkaç hafta boyunca devam ederse ve akciğer kanseri için tipik risk faktörleri varsa doktora gidilmesi önerilir. Aile hekimleri rahatsızlıkların nedenini kesin olarak belirleyebilir ve gerektiğinde daha ileri teşhis adımları için uzman hekimlere yönlendirebilir.

Bununla birlikte, sigara içmenin akciğer karsinomu gelişiminde çok önemli bir risk faktörü olduğu uzun zamandır bilinmektedir. Akciğer kanserli hastalarda tahminen her 10 erkekten 9'u ve 10 kadından 8'i yıllarca sigara içmekten dolayı hastalanır. Nedeni: Tütün dumanı çok sayıda kanserojen madde içerir; bunlar kanser yapıcı olarak sınıflandırılan maddelerdir. Bu maddeler ne kadar uzun ve yoğun bir şekilde solunursa akciğer kanseri riski o kadar artar. Ancak, sigara içmeyenlerde de bronşiyal karsinom gelişebilir.

Sadece tütün dumanı değil, aynı zamanda iş yerindeki veya günlük yaşamdaki belirli radyasyon türleri ve kirleticiler de akciğerlere zarar verebilir. Ne yazık ki, tüm bu risk faktörlerinden - özellikle ince toz - tamamen kaçınmak mümkün değildir. Ancak bugün sigarayı bırakırsanız, birkaç yıl içinde hastalık riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz.

Sigara içmeyen veya şimdi sigarayı bırakan herkes akciğer kanseri gelişimine karşı en önemli önlemi almıştır. Sigara içmeyenler için bile şu geçerlidir: Sık sık tütün dumanına maruz kalırsanız, hastalanma riskiniz artar.

Akciğer kanseri riski artar: 

• Ne kadar uzun süre sigara içerseniz.
• Sigaraya ne kadar erken başlarsanız.
• Ne kadar çok sigara (veya puro veya pipo tütünü) içerseniz.
• Ne kadar sık pasif olarak sigara içerseniz.

Ayrıca, sağlıklı bir yaşam tarzı sadece akciğer kanserinin değil, genellikle tüm kanser türlerinin önlenmesine yardımcı olur. Temel yapı taşları dengeli bir beslenme ve yeterli egzersizdir (haftada en az 150 dakika hafif egzersiz).

Elbette akciğer kanseri gibi yaygın bir kanser türü söz konusu olduğunda tarama muayenesinin mantıklı olup olmadığı düşünülür. Ancak şu ana kadar herkes için uygun, düşük riskli ve güvenilir bir test yöntemi yoktur.

Uzmanlar ve yasa koyucular şu anda 50 ile 75 yaş arasındaki, uzun süreli ağır sigara içicilerde akciğer kanserinin erken tespit edilmesine yönelik çalışmalar yapıyor. Muayene yöntemi olarak düşük radyasyonlu bilgisayarlı tomografi kullanılması planlanıyor. Ancak tüm gereksinimlerin karşılanması yine de birkaç ayı bulabilir.

Yalnızca aşağıdaki kişiler ağır sigara içici tanımlanıyor: 

• En az 25 yıl boyunca sigara içmiş,
• Sigarayı bırakalı 10 yıldan az bir süre geçmiş ve
• En az 15 paket/yıl sigara içmiş olan kişiler. Bunu hesaplamak için günde içilen sigara paketi sayısını sigara içilen yıl sayısıyla çarpın.

Akciğer kanseri taraması için mevcut seçenekler hakkında ayrıntılı bilgi edinmek ister misiniz? Alman Kanser Araştırma Merkezi’nin Kanser Bilgi Hizmeti web sitesinde ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.

Akciğer kanserinden şüpheleniliyorsa doktorların elinde farklı ve tamamlayıcı teşhis yöntemleri vardır.  

Başlangıçta her zaman genellikle aşağıdaki unsurlardan oluşan temel teşhis vardır: 

• Hastanın önceki hastalıkları, semptomları ve risk faktörleri hakkında sorular sorulması (anamnez) 
• Fizik muayene 
• Laboratuvar incelemeleri 
• X ışınları, bilgisayarlı göğüs tomografisi
• Akciğer taraması (bronkoskopi) 

Aile hekimleri, temel teşhisin ilk adımlarını kendileri gerçekleştirebilir. Sonraki adımlardan radyologlar ve akciğer uzmanları gibi uzman doktorlar sorumludur. Uzmanlaşmış poliklinikler ayrıca eğitimli uzman personele ve gerekli tıbbi donanıma sahiptir. 

Akciğer taraması kapsamında akciğerlerden doku örnekleri alınabilir. Doktorlar, teşhisi doğrulamak için bunları kullanır. Bir tümör bulunursa, laboratuvar doktorları tümör tipini belirlemek için doku örneklerini kullanabilir. Ayrıca tümör hücrelerinin belirli moleküler biyolojik özelliklere sahip olup olmadığını da araştırabilirler. Her ikisi de tedavi seçimi için çok önemlidir.  

Akciğer kanseri teşhisi doğrulanırsa veya teşhisi destekleyen kanıtlar varsa kanserin vücutta yayılıp yayılmadığını ve yayıldıysa ne kadar uzağa yayıldığını incelemek için çeşitli görüntüleme prosedürleri kullanılır. 

Akciğer kanseri teşhisi doğrulanırsa başka hangi testlerin yapılacağını bilmek ister misiniz? Deutsches Krebsforschungszentrum, Krebsinformationsdienst (Alman Kanser Araştırma Merkezi, Kanser Bilgi Hizmeti) web sitesinde test yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz. 

Doktorlar akciğer kanserinde en uygun tedavi şeklini seçerken aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurur:

• Hastalığın evresi (akciğer kanseri ne kadar ilerlemiştir?)
• Tümörün türü (Küçük hücreli olmayan bir tümör mü yoksa küçük hücreli bir tümör mü?)
• Tümörün özellikleri (tümörün özel moleküler biyolojik özellikleri var mı?)
• Hastanın genel sağlık durumu (tedavi planlanırken dikkate alınması gereken başka hastalıklar var mı?)
• Hastanın istekleri

Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri, özellikle erken hastalık evrelerinde tümörü tamamen çıkarmaya yönelik ameliyatlarla tedavi edilebilir. Tümörün yayılımına bağlı olarak, ameliyat diğer terapilerle birleştirilebilir. Ameliyat mümkün değilse çok erken evrelerde hedefe yönelik radyoterapi de tek başına uygulanabilir. Küçük hücreli tümörler küçük hücreli olmayan tümörlerden daha hızlı metastaz yaptığından, küçük hücreli akciğer kanseri için cerrahi nadiren uygundur. 

Her durumda, ameliyat ancak hastanın genel sağlığı yeterince stabil ise bir seçenektir. Örneğin, kalp yetmezliği gibi mevcut bir hastalık, cerrahi müdahale için çok büyük bir risk oluşturabilir. Akciğer kanserinin ortalama başlangıç ​​yaşı 70 civarında olduğu için, birçok akciğer kanseri hastası yaşa bağlı diğer hastalıklardan etkilenmektedir.

Bununla birlikte, akciğer kanseri genellikle sadece ileri bir aşamada keşfedilir. Genellikle bu aşamada hastalık yayılmıştır, yani metastazlar mevcuttur. Tümör artık ameliyat veya radyoterapi ile tamamen çıkarılamaz. Bu durumda hastalar için ilaç tedavileri ön plana çıkmaktadır. Amaç hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve tümörün veya metastazların neden olduğu şikayetleri hafifletmektir.

Metastaz yapmış küçük hücreli olmayan akciğer kanseri için düşünülebilecek tedavi şekilleri şunlardır:

• Kemoterapi: Hücre büyümesini yavaşlatır veya hücre bölünmesini engeller.
• Hedefe yönelik tedaviler: İlaçlar yardımıyla kanser hücrelerinin yüzey özelliklerine saldırılır. Sağlıklı hücreler bu özelliklere çok az sahiptir veya hiç sahip değildir.
• İmmünoterapi: Burada ilaçlar vücudun kendi bağışıklık hücrelerini kanser hücreleriyle doğrudan savaşması için uyarır.
• Destekleyici tedavi prosedürleri: Ağır semptomları hafifleten ve genel yaşam kalitesini artıran prosedürlerin tümü. Buna örneğin radyasyon tedavisi de dahildir. Amaç, yüksek enerjili ışınlar kullanarak tümör hücrelerine zarar verirken çevredeki vücut dokusunu mümkün olan en iyi şekilde korumaktır.

Küçük hücreli akciğer kanseri metastaz yapmışsa, hastalar genellikle kemoterapi ve immünoterapiyi beraber alırlar.

Küçük hücreli olmayan ve küçük hücreli akciğer kanserinde tedavi seçeneklerinin farklarını öğrenmek ister misiniz? Akciğer kanseri tedavi edilemediğinde hangi tıbbi seçenekler var? Tedavi biçimlerinin ayrıntılı açıklamalarını Kanser Bilgi Hizmeti web sitesinde bulabilirsiniz.

Kanseri tedavi etmek hem beden hem de ruh için çok zayıflatıcı olabilir. Kanser tedavisinden sonra tıbbi rehabilitasyon, hastaların güçlerini yeniden kazanmalarına yardımcı olmayı amaçlar. Ayrıca hastalığın sonuçlarını ve tedavisini en iyi şekilde atlatabilmeleri için onları destekler. Bu nedenle, tedavi programı kişisel tıbbi geçmişe ve mevcut kısıtlamalara göre düzenlenir. 

Akciğer kanseri tedavisinden sonra tıbbi rehabilitasyon aşağıdakileri kapsayabilir: 

• Akciğer kanseri ameliyatı sonucu nefes darlığını azaltmak için nefes eğitimi 
• Psikolojik bakım 
• Beslenme tavsiyeleri 
• Fizyoterapi ve spor 
• Sigarayı bırakma 

Akciğer kanserinde tedavi sonrası bakım, nüksün yanı sıra tedavinin uzun vadeli etkilerini erken bir aşamada belirlemeyi amaçlar. Hastalar, tedavinin bitiminden sonra, önce kısa, sonra daha uzun aralıklarla düzenli olarak muayene edilir. Bireysel durumunuza göre uyarlanmış, yapılandırılmış bir hastalık sonrası bakım planı alırsınız. Bununla birlikte, hastalar şikayetleri olduğunda doktora daha sık da gidebilir.

Takip ziyareti sırasında doktorlar semptomları sorar, vücudu inceler ve akciğer fonksiyonlarını kontrol eder. Göğsün bilgisayarlı tomografisi veya beynin manyetik rezonans tomografisi de düşünülebilir.

Kanser tedavi edilemezse, düzenli takip muayeneleri rahatsız edici semptomların erken bir aşamada belirlenmesine yardımcı olur. Amaç, hastaların yaşam kalitesini mümkün olduğunca uzun süre korumaktır.

Birçok akciğer kanseri hastası, hastalığın seyrini olumlu yönde etkilemek için bir şeyler yapmak ister. Bunun için çeşitli seçenekler vardır. Hastalıkla ve tedavinin sonuçlarıyla daha iyi başa çıkmaya neyin yardımcı olabileceği, bireysel duruma bağlıdır:

• Egzersiz, yorgunluğun ve güçsüzlüğün üstesinden gelmeye yardımcı olabilir. Egzersiz, bireysel performansa uygun hale getirilmelidir.
• Beslenme tedavisi de dahil olmak üzere dengeli ve sağlıklı beslenme, yetersiz beslenmeyi önleyebilir veya tedavi edebilir.
• Psikoonkolojik danışmanlık, endişe ve korkular baş edilemeyecek hale geldiğinde yardımcı olabilir.

İyileşme artık mümkün değilse ve hastalık ilerliyorsa iyi bir tıbbi bakım çok önemlidir. Öksürük veya nefes darlığı gibi rahatsız edici şikayetler hafifletilebilir. Psikososyal destek de iyi bir yaşam kalitesinin mümkün olduğunca uzun süre korunmasına yardımcı olabilir.

Akciğer kanseri tedavisinde farklı uzmanlık alanlarından doktorlar birlikte çalışır. Özellikle akciğer kanserli hastaları tedavi etme konusunda deneyimli hastaneler bunu sertifika ile onaylayabilir. Deutsche Krebsgesellschaft (Alman Kanser Derneği), belirli mesleki gerekliliklere uygunluğu düzenli olarak kontrol etmektedir.  

Sertifikalı merkezlerin adreslerini OncoMAP web sitesinde bulabilirsiniz. 

Deutsche Gesellschaft für Thoraxchirurgie (Alman Göğüs Cerrahisi Derneği) (DGT) merkezleri, bağımsız Doc-Cert AG kurumu tarafından onaylanmıştır.

Günlük yaşamda hastalıkla başa çıkmak ve diğer destek seçenekleri hakkında sorularınız mı var? Bununla ilgili bilgileri Alman Kanser Araştırma Merkezi'nin Kanser Bilgilendirme Servisi web sitesinde bulabilirsiniz. 

Akciğer kanseri hakkında herhangi bir sorunuz varsa, Kanser Bilgi Hizmetine 0800 - 420 30 40 numaralı ücretsiz telefondan veya krebsinformationsdienst@dkfz.de e-posta adresinden kişisel olarak da ulaşabilirsiniz.