Elektronik hasta dosyası (ePA)

Kişisel hasta verileri bugüne kadar genellikle kafa karıştırıcı şekilde farklı yerlerde saklanırdı ve çoğu zaman hasta bunları göremezdi. Bazı veriler aile hekiminde, bazıları uzman hekimlerde olurdu ve bazıları da bazen kaybolurdu. Ocak 2025'ten itibaren Almanya'da yasal sağlık sigortası olanlara herkes için elektronik hasta dosyası (ePA für alle) verilecek. Herkes için elektronik hasta dosyasında tıbbi bilgiler kolayca erişilebilir şekilde tek bir yerde saklanır.

Herkes için elektronik hasta dosyası, vatandaşlara kendi sağlık verilerini bağımsız şekilde ve diledikleri gibi yönetme olanağı tanır. Örneğin önceki hastalıklar, ilaç kullanımı ve test sonuçları hakkındaki bilgiler gibi sağlığınızla ilgili belgeleri ePA'ya kaydettirebilir veya kendiniz yükleyebilirsiniz. Bu sayede her zaman kendi sağlığınıza dair şeffaf bir genel bakış elde edersiniz.

ePA'yı kullanarak bilgilere toplu şekilde erişen doktorlar ve terapistler hastalarının mevcut sağlık durumuna ilişkin genel bilgilere hızlı bir şekilde ulaşabilir.

Bu sayede konumdan bağımsız olarak en uygun hizmet sunulabilir: Örneğin hastanelere, tıbbi muayenehanelere ve eczanelere ek olarak rehabilitasyon klinikleri (erişim izni vermeniz koşuluyla) elektronik hasta dosyasını kullanır.

Elektronik hasta dosyasına (ePA), örneğin akıllı telefonunuzu veya tabletinizi kullanarak kendiniz erişebilirsiniz. Doktorunuz ePA'da hangi belgeleri sakladığı konusunda sizi bilgilendirecektir. 

İtiraz etmediğiniz sürece doktorlar ePA'ya belirli bilgileri girmekle yükümlüdür. Aşağıdakiler bunlar arasında sayılabilir:

• İlaç verileri
• Doktor notları
• Laboratuvar testlerinin sonuçları
• Tanısal görüntüleme sonuçları, örneğin röntgenler
• Hastane taburcu notları
• Ameliyat raporları
• Hastanın yazılı veya elektronik ortamda buna rıza göstermesi halinde genetik testlerin sonuçları

Hastanın talebi üzerine ek sağlık verileri de herkes için elektronik hasta dosyasında saklanır. Bunlar örneğin teşhisler, tedavi raporları veya elektronik iş göremezlik belgeleri (eAU) olabilir.

Sigortalı kişiler örneğin hâlihazırda kağıt üzerinde mevcut olan eski bulgular gibi kendilerine ait belgeleri de ekleyebilir. Ayrıca dijital sağlık uygulamalarından elde edilen sağlık verileri de ePA'da saklanabilir. 

Hangi bilgiler için özel düzenlemeler geçerlidir?

Özellikle hassas olan sağlık verilerinin öğrenilmesi ayrımcılığa yol açabilir. Bu durum özellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklar, akıl hastalıkları veya kürtaja ilişkin veriler için geçerlidir. Bu durumlarda, ilgili veriler iletilmeden ve elektronik hasta dosyasında (ePA) saklanmadan önce sigortalının itiraz hakkı konusunda açıkça bilgilendirilmesi gerekir. Genetik test sonuçlarının ePA'da saklanabilmesi için hastanın yazılı veya elektronik biçimde önceden onayının alınması gerekir.

Gelecekte elektronik hasta dosyası başka hangi imkanlar sunacak?

Gelecekte elektronik hasta dosyası için bir dizi yeni işlev planlanmaktadır. Örneğin, yapılandırılmış laboratuvar verilerini ePA'ya kaydetmek veya saklanan belgelerde belirli içerikleri aramak mümkün olacak. Ayrıca fitness bilekliklerinden ve diğer sağlık uygulamalarından veri aktarımı da mümkün olacak.

Temmuz 2025'ten itibaren, elektronik hasta dosyasındaki takma ad verilerek anonimleştirilmiş verilerin, kamu yararına yönelik araştırmalar için gönüllülük esasına göre kullanıma sunulması mümkün olacak. Anonimleştirilmiş, verilerin artık ilgili kişiyle ilişkilendirilemeyeceği anlamına gelir. Verilerin kullanıma açılmasıyla, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu amaçla veriler, Sağlık Araştırma Veri Merkezi tarafından katı kurallara göre araştırma projelerine tek tek sunulur. Verilerin araştırma amacıyla açıklanmasına itiraz etmiş olsanız bile ePA, kendi sağlık hizmetleriniz için normal bir şekilde kullanılmaya devam edebilir.

Elektronik hasta dosyası (ePA), şimdiye kadar dağınık durumda olan tüm kişisel sağlık ve tedavi verilerinin bir ömür boyu saklanabileceği ve toplanabileceği merkezi bir yerdir. Elektronik hasta dosyasında bu önemli belgeler güvenli bir şekilde saklanır ve her zaman erişilebilir olur.

Elektronik hasta dosyası sayesinde tedaviye katılan tüm muayenehane, hastane ve eczaneler hastalarına ilişkin önemli sağlık bilgilerine kolaylıkla ve hızlı bir şekilde ulaşabilir. Bu sayede tıbbi geçmişi ilgili herkes daha iyi anlayabilir. Bu sayede doktorlar uygun tedaviyi daha hızlı seçebilir, muayenelerin tekrarlanması önlenir ve kişisel görüşme için daha fazla zaman kalır. 

Herkes için elektronik hasta dosyasında bir ilaç listesi de kayıtlıdır. E-reçeteyle yazılan ilaçlar otomatik olarak bu listeye dahil edilir. İlaç listesi sayesinde hem hastalar hem de sağlık personeli reçete edilen ilaçları daha kolay takip edebilir. İlaç listesi, eczanede örneğin ilaç etkileşimleriyle ilgili konularda bireysel tavsiye olanağı sağlar.

Elektronik hasta dosyası doktor değiştirmeyi kolaylaştırır çünkü tıbbi geçmişinizle ilgili tüm bilgiler yeni muayenehanede de mevcut olur. Sağlık sigortası değişiminde herkes için elektronik hasta dosyası otomatik olarak aktarılır. 

Herkes için elektronik hasta dosyası (ePA für alle), 15 Ocak 2025'ten itibaren yasal sağlık sigortalı tüm sigortalılar için otomatik olarak oluşturulacaktır. Herkes için elektronik hasta dosyasının kullanımı gönüllü ve ücretsizdir. Halihazırda bir elektronik hasta dosyanız varsa onu kullanmaya devam edebilirsiniz.

Eğer herkes için elektronik hasta dosyasını kullanmak istemiyorsanız ePA oluşturulmasını reddedebilirsiniz. Bunu sağlık sigortası şirketiyle yapabilirsiniz. ePA oluşturulduktan sonra bile ePA uygulaması aracılığıyla veya doğrudan sağlık sigortası şirketinize başvurarak kullanımı reddedebilirsiniz. Bu durumda ePA silinecektir.

Çocuklara ve gençlere de elektronik hasta dosyası verilir. Çocuklarda ePA, başlangıçta ebeveynler veya bir vasi tarafından yönetilir. Ebeveynler ayrıca çocukları için de ePA oluşturulmasını reddedebilir. 15 yaşından itibaren elektronik hasta dosyasını herkes kendi yönetebilir.

ePA'yı ePA uygulamasıyla kullanma

Sağlık sigortası şirketleri, sigortalılarına bir ePA uygulaması sağlar. Sağlık sigortası şirketinizin ePA uygulamasıyla ePA'nıza akıllı telefonunuzdan veya tabletinizden erişebilirsiniz. Bu sayede sağlık verilerinizi görüntüleyebilir, yeni belgeleri yükleyebilir, gizleyebilir ve hatta silebilirsiniz. ePA uygulamasında hassas sağlık verileri saklanır. Bu nedenle uygulamaya ilk kez giriş yaptığınızda kimlik kartınız veya elektronik sağlık kartınız ve buna ait PIN kodu ile kendinizi tanıtmanız gerekir. 

ePA'yı ePA uygulaması olmadan kullanma

Akıllı telefonunuz veya tabletiniz yoksa ePA'yı bir bilgisayar aracılığıyla da kullanabilir veya güvendiğiniz birinden ePA uygulaması aracılığıyla ePA'yı yönetmesini isteyebilirsiniz. 

Herkes için elektronik hasta dosyası uygulama veya bilgisayar olmadan da kullanılabilir. Bu durumda doktorlar elektronik hasta dosyasını yine de doldurabilir. Tedavi durumunda sağlık personeli, sağlık kartını okutarak ePA'da kayıtlı belgelere erişebilir ve tıbbi geçmiş hakkında önemli bilgiler edinebilir. 

Ancak ePA'yı uygulama veya bilgisayar olmadan kullanırken mevcut seçeneklerin sınırlı olduğunu unutmamalısınız. Bu durumda ePA'daki belgeleri kendiniz görüntüleyemez veya kendiniz yükleyemezsiniz. Ayrıca belirli muayenehaneler için ePA'ya erişimi kendiniz kısıtlayamazsınız. Bunu yapmak için kendi sağlık sigortası şirketinizin ombudsman ofisine başvurmanız gerekir. Ombudsman ofisleri sigortalı kişilere ePA'yı yönetme konusunda destek olur. Ayrıca ePA'nızdaki hangi belgelerin ne zaman ve kim tarafından kaydedildiğini, açıldığını veya silindiğini öğrenmek için de ombudsman ofislerini kullanabilirsiniz. 

Elektronik hasta dosyasına kimler erişebilir? 

Bir muayenehanede veya hastanede tedavi görüyorsanız sağlık personeli ePA'nıza sınırlı bir süre için erişebilir. Varsayılan süre elektronik sağlık kartının okunduğu andan itibaren 90 gündür. Ancak ePA uygulaması aracılığıyla bireysel muayenehaneler veya diğer sağlık tesisler için erişimi reddedebilirsiniz. Dilerseniz erişim süresini de sınırlayabilirsiniz. Bu süreyi belirli bir muayenehane için (örneğin kendi aile hekiminizin muayenehanesi) uzatmak da mümkündür.

Ayrıca, tüm tıbbi kurumlar için ePA'da kayıtlı bireysel belgelere erişimin engellenmesi veya yalnızca seçilen belgelerin serbest bırakılması mümkündür. Gelecekte ilaç planına erişime yalnızca belirli muayenehaneler veya hastaneler için izin verilmesi de mümkün olacak. ePA uygulamasını kullanmıyorsanız ePA'ya erişimi sağlık sigortası şirketinin ombudsman ofisi aracılığıyla da yönetebilirsiniz. Ancak sağlık sigortası şirketlerinin ePA içeriğine erişimi yoktur.

İtiraz etmediğiniz sürece eczaneler, elektronik sağlık kartının okutulduğu andan itibaren 3 gün süreyle ePA'ya erişim hakkına sahiptir. Sağlık kartı okutularak iş ve şirket doktorları ile kamu sağlık hizmeti için de 3 gün süreyle ePA'ya erişim sağlanabilir.

Temsilci atamak için kendi akıllı telefonunuz veya tabletiniz olmasına gerek yoktur. Temsilciler ePA üzerinden belge yükleyebilir, gizleyebilir veya silebilir. Ancak bir temsilci ePA'nın tamamını reddedemez veya başka bir temsilci oluşturamaz.

Özel sigortalı kişiler de herkes için elektronik hasta dosyası alacak mı?

Bazı özel sağlık sigortası şirketleri de sigortalılarına herkes için elektronik hasta dosyası sunacak. Kendi sağlık sigortanız herkes için elektronik hasta dosyası sunuyorsa ePA, sağlık kimliği çıkarttığınızda oluşturulur.

Özel sigortalı kişiler, ePA uygulaması aracılığıyla doktor muayenehaneleri için elektronik hasta dosyasına erişim yetkisi verebilir. Muayenehaneler, hastalarının ePA'sını kişisel sağlık kimliklerini kullanıp çevrimiçi check-in yaparak bulabilir. Her muayenehanenin bu çevrimiçi check-in işlemini yalnızca bir kez yapması gerekir. Sağlık sigortanıza, halihazırda çevrimiçi check-in seçeneği sunup sunmadığını sorun.

Özel sigortalılara yönelik elektronik hasta dosyası hakkında daha fazla bilgiye Özel Sağlık Sigortaları Birliği üzerinden ulaşabilirsiniz.

ePA dosya sistemine, güvenli, bağımsız bir ağ olan telematik altyapısı aracılığıyla erişim sağlanır. Verileri işleyen sunucular Almanya'da bulunmaktadır ve Almanya ile Avrupa'nın veri koruma düzenlemelerine tabi olup düzenli olarak kontrol edilir. Tüm belgeler uçtan uca şifrelidir. Sağlık sigortalarının elektronik hasta kayıtlarının içeriğine erişimi yoktur.

Sağlık sigortası şirketinin elektronik hasta dosyası uygulaması, gematik tarafından onaylanmalıdır. Onay sürecinin bir parçası olarak ePA verilerinin saklandığı sunucuların güvenliği de bağımsız denetçiler tarafından kontrol edilir. Veri güvenliğini sağlamak için akıllı telefonunuzda da düzenli olarak güvenlik güncellemeleri yapmalısınız. 

Tüm işlemler ve erişimler ePA'ya üç yıl boyunca kaydedilir. Böylece örneğin ePA'nızdaki belgeleri kimin indirdiğini, eklediğini veya sildiğini takip edebilirsiniz.

Elektronik hasta dosyası hakkında daha ayrıntılı bilgiyi Federal Sağlık Bakanlığının web sitesinde bulabilirsiniz.