Telematik altyapısı: Sağlık sisteminin dijital ağı

Telematik kelimesi telekomünikasyon ve bilgi işlem teknolojisi (informatik) terimlerinin birleşimidir. Genel anlamda, çeşitli BT sistemlerinin ağ oluşturmasını ve farklı kaynaklardan gelen bilgileri birbirine bağlama becerisini tanımlar. Sağlık sektöründe telematik altyapısı, Alman sağlık sektöründeki uygulamalar, hastaneler, eczaneler ve diğer kurumlar arasında dijital veri alışverişi için ön koşuldur. Bu altyapı çok çeşitli kullanımlara olanak tanır: örneğin, sigortalının sağlık kartındaki ana verilerinin online olarak güncellenmesi veya elektronik hasta dosyasının kullanımı, elektronik ilaç planı ve çok daha fazlası.

Telematik altyapısının amacı, kapsamlı, kolay erişilebilir bilgiler aracılığıyla tüm hastalara her zamankinden daha iyi destek ve bakım sağlamaktır. Bu genellikle kişisel verileri ve hassas sağlık bilgilerini içerdiğinden, veri koruma ve veri güvenliği telematik altyapısının özellikle önemli yönleridir. Veri güvenliğinin telematik altyapısında en yüksek önceliğe sahip olması gerektiği kanunla da öngörülmüştür.

Doktor, diş hekimi ve psikoterapi muayenehaneleri, hastaneler, tıbbi bakım merkezleri (MVZ), laboratuvarlar ve eczaneler yetkili sağlık kuruluşları olarak telematik altyapısına bağlanmıştır. Ebeler, fizyoterapistler ve ayakta ve yatan hasta bakımı için tesisler gönüllü olarak katılabilirler. Gelecekte, sadece birkaç örnek vermek gerekirse, diğer sağlık hizmeti sağlayıcılarının, sağlık çalışanlarının, sağlık sigortası şirketlerinin yanı sıra halk sağlığı hizmeti ve araştırma tesislerinin katılımı da mümkün olacaktır. 

Telematik altyapısının kullanılabilmesi için sadece yetkili sağlık kuruluşlarında mümkün olan kayıt işleminin yanı sıra bazı teknik gerekliliklerin de yerine getirilmesi gerekmektedir. Örneğin, muayenehaneler veya diğer sağlık kurumlarının, bir konnektöre ihtiyacı vardır: Konnektör, mühürlü bir internet yönlendiricisine benzemektedir, ancak sadece telematik altyapısıyla bağlantı kuran bir cihazdır. Şifreleme yoluyla tüm verileri genel internetten koruyan onaylı bir VPN erişim hizmeti kullanır.

Telematik altyapısı uygulamaları kapsamında verilere erişmek veya veri alışverişi yapmak isteyen sağlık çalışanları, akıllı kart adı verilen sağlık mesleği mensubu kartını kullanarak kendilerini yetkili olarak tanımlamalıdır. Gerektiğinde bu kart, telematik altyapısına konnektör ile bağlanan bir e-sağlık kartı terminaline takılır. Bu e-sağlık kartı terminalinde, bir kurumun telematik altyapısına yetkili erişime sahip olmasını sağlayan kurum kartı da takılıdır. 

Belirli hasta verilerine erişmek veya bunları değiştirmek için, hastanın elektronik sağlık kartı da mevcut ve taranmış olmalıdır: Bu nedenle erişim, yalnızca hastanın bu amaçla kartı teslim etmesi durumunda mümkündür. 

Telematik altyapısı, sağlık sektöründeki birçok yeni dijital uygulamanın temelini oluşturmaktadır. Bunlar, hastaların tercih edebileceği ancak zorunlu olmadığı uygulamalardır.

Sigortalının elektronik sağlık kartındaki ana verilerinin online olarak karşılaştırması uzun süredir kullanılmaktadır: ana veriler örneğin sigorta numarası, doğum tarihi veya adresidir. Ana verilerin telematik altyapısı üzerinden yönetimi zorunludur.

Çok sayıda başka uygulama da örneğin, reçetelerin elektronik olarak verilmesi (e-reçete) veya isteğe bağlı olarak sağlık kartında acil durum verilerinin saklanmasıdır. Bir elektronik ilaç planının oluşturulması, yani reçeteli ilaçların ve bunların dozajlarının belgelenmesi ve elektronik hasta dosyasının tutulması da isteğe bağlı hizmetlerdir: Bunlar sadece sigortalı kişinin rızası ve izni olması halinde kullanılabilir.

Tıbbi veriler genellikle hassas verilerdir ve bu nedenle özellikle iyi korunmalıdır. Telematik altyapısı, veri alışverişi için çok yüksek bir şifreleme güvenliği standardı kullanmaktadır. Ayrıca, sadece bu yetkiye sahip olan ve kendisini bu erişime özel olarak tanımlayan kişi gruplarına sisteme erişim hakkı verilmektedir. Birçok uygulama için, ayrıca hastaların açık rızası olması ve kişisel sağlık kartlarının taranması gerekmektedir.

Telematik altyapısında veri korumasının ve güvenliğinin uzun vadede sağlanması için Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik (Federal Bilgi İşlem Güvenliği Dairesi), kullanılan şifreleme prosedürlerini yani şifreleme yöntemlerini düzenli olarak gözden geçirmektedir. Bu yöntemler, her zaman yeni gelişmeleri yansıtacak şekilde güncellenirler.