24 saat bakım: Evde yatılı bakıcı desteği

Bakıma muhtaç kişilerin çoğu mümkün olduğu kadar uzun süre kendi dört duvarı arasında yaşamak ister ve bir bakım tesisine taşınmaktan kaçınır. Bakım ve destek ihtiyacı ne kadar yüksekse, çoğunlukla gün boyunca da o kadar çok desteğe ihtiyaç duyulur. Hasta yakınları için bu hem büyük bir fiziksel ve psikolojik yüktür, hem de kendi başlarına baş edemeyecekleri kadar çok zaman alır. 

Mümkün olan en kapsamlı bakım için bir seçenek, aynı evde yaşayacak birini işe almaktır. Buna "yatılı bakım" veya "evde bakıcı" denir. Alman aileler genellikle Doğu ve Güney Avrupa'dan gelen kişilerin desteğine güvenir. Bu kişiler genellikle yabancı bakım şirketleri tarafından işe alınır veya serbest çalışan sözleşmeli işçiler olarak çalışır ve Almanya'ya gönderilir veya aracılık yoluyla temin edilir. Bir Alman aracı kuruluş sıklıkla yardımcı olur. Bazı Alman bakım hizmetleri ayrıca (başka herhangi bir vasıfları olmayan) yabancı bakıcılar da çalıştırır ve onları evlere "gönderir". 

Bu bağlamda çok bilinen bir diğer terim "24 saat bakım"dır. Ancak bu, birçok açıdan yanıltıcıdır ve yabancı kişiler tarafından uygun maliyetli bakım ve destek yasal olarak mümkün değildir: 

• Yurt dışından getirilen personelin genellikle hasta bakımı eğitimi yoktur veya olan eğitimi Almanya'da tanınmamaktadır. Dolayısıyla bu kişilerin tıbbi bakım yapmasına izin verilmez. Bu durumda personelin diğer faaliyetleri de bakım sigortası tarafından finanse edilemez.
• Yabancı bakıcılar için Alman iş kanunu geçerlidir: Bir bakıcı kesintisiz 24 saat bakım hizmeti veremez. Yerli ve yabancı çalışanlar eşit derecede maliyetlidir. 
• Serbest çalışan kişileri çalıştıran herkes, sahte serbest çalışma ve yüksek ek ödeme riskiyle karşı karşıyadır. Ayrıca burada hazır olunması gereken bazı maliyetler de vardır: Aylık ortalama 2200–3000 avro gerekir. 
• Bakıma muhtaç birçok kişinin kalıcı bir bakıcı bulma isteği, yabancı bakıcılarla dahi çoğu zaman mümkün olmaz.  
• Pek çok yabancı çalışan çok az Almanca konuşur veya hiç Almanca konuşmaz, bu da sağlık ve bakım gibi çok hassas ve özel alanlarda iletişim için genellikle çok önemlidir. 

Bakıcılar işe alınırken ve aracılık yoluyla temin edilirken bu hususlar genellikle yeterince açık bir şekilde belirtilmez.  

Bakıma muhtaç kişiler ve yakınları için bir diğer zorluk da, aracılık yoluyla temin sırasında tüm yasal gerekliliklere uyulup uyulmadığını ve çalışmanın yasal olup olmadığını bilmemeleridir: Her bir istihdam modeliyle hangi hukuki sorunların bağlantılı olduğunu anlamak ve değerlendirmek zordur. Bazen ciddi olan sonuçlara, genellikle bakıma muhtaç kişiler ve onların yakınları katlanmak zorunda kalır.  

Yabancı bakıcılar de bu gibi durumlarda genellikle çok kötü çalışma koşulları altında çalışırlar. 

Şu anda bakım evleri için çok az hukuki danışmanlık bulunmaktadır. Yabancı bakıcılar Deutscher Gewerkschaftsbund'un (Alman Sendikalar Birliği) "Adil Mobilite" danışma ağından bilgi alabilirler. 

Pflegewegweiser NRW, NRW için hukuki danışmanlık sunmaktadır.

Almanya'da resmi olarak tanınan bir hasta bakımı mesleki eğitimi aldığını kanıtlayamayan kişilerin tıbbi bakım sağlamasına izin verilmez. Bu, örneğin yara tedavisi, ilaç ve enjeksiyonların verilmesi veya bandaj ve kompresyon çoraplarının uygulanmasını içerir.

Yurt dışından gelen ve 24 saat bakım veren kuruluşlar tarafından temin edilen kişilerin genellikle bakıcılık eğitimi yoktur. Bu kişiler aşağıdaki faaliyetlerle destek sağlayabilirler: 

• Destek: Örneğin günlük konularda yardım ve doktor ziyaretleri sırasında destek 
• temel bakım faaliyetleri: örneğin giyinme, kişisel hijyen ve yemek yeme konusunda yardım 
• Ev işlerinde yardım: Örneğin çamaşır yıkama, temizlik, alışveriş yapmak ve yemek pişirmek

İleri derecede demans gibi hastalıklarda mutlaka uzman bilgisi alınması tavsiye edilir. Zorlayıcı davranışlarla doğru şekilde baş etmek, bakıcının aşırı zorlanmasının ve bakım sırasında olası şiddetin önlenmesine yardımcı olur. 

Yatılı bakıcı çalıştırmanın üç yasal modeli vardır:

• İşveren modeli: İşveren, bakıma muhtaç kişi veya onun yakınlarıdır.
• Geçici görev modeli: Yurtdışındaki bir bakım şirketi, çalışanlarını veya serbest çalışan çalışanlarını Alman evlerine gönderir. Serbest meslek çalışanları ajanslar tarafından işe yerleştirilmektedir. Acenteler aracılık, seyahat ve sigorta için ödeme alırlar.
• Serbest çalışan modeli: Bakıma muhtaç kişi veya yakınları serbest çalışan bir bakıcıyla sözleşme yapar. Aracı kuruluşlar giderek artan sayıda serbest çalışan bakıcı temin etmektedir.

Bakım modeli seçiminin tüketiciler açısından geniş kapsamlı sonuçları olabilir. Bu nedenle avantajlar ve dezavantajlar hakkında daha ayrıntılı bilgi edinilmeli ve aracı kuruluşların verdiği sözler dikkatle sorgulanmalıdır.

İşveren modelinde nelere dikkat etmeliyim? 

İşveren modelinde bakıma muhtaç kişi veya yakınları bakıcıyı işe alır. Bu, sözleşmeyi ve vergileri kendiniz halledeceğiniz anlamına gelir.

Bu karmaşık, ancak hukuki açıdan en güvenli modeldir. Örneğin bir avukattan ya da vergi danışmanından destek alabilirsiniz. Formalitelerin tamamlanması bir ila iki ayı bulabilir.

Bu modelin avantajı talimat verme yetkisine sahip olmanızdır. Bu, geçerli yasalar çerçevesinde çalışma saatlerini ayarlayabileceğiniz, bakıcının hangi faaliyetleri yerine getirmesi gerektiğini belirleyebileceğiniz ve davranış kuralları koyabileceğiniz anlamına gelir. Örneğin, çalışma saatleri içinde sigara içilmesini yasaklayabilirsiniz.

İşveren modeli hakkında ayrıntılı bilgiyi Pflegewegweiser NRW'de bulabilirsiniz.

Geçici görev modelinde nelere dikkat etmeliyim?

Geçici görev modelinde bakıcı, sizin evinizde çalışmak üzere kendisini Almanya'ya gönderen yabancı bir bakım şirketi tarafından işe alınır (AB-Görevlendirmesi).

Maaş ödemesini yabancı şirket üstlenir ve sosyal güvenlik primlerini ve vergileri kendi ülkesinde öder. Yatılı bakıcının kendi ülkelerinde sosyal sigortalı olduğunu A1 belgesi ile kanıtlar.

A1 belgesi hakkında ayrıntılı bilgiyi tüketici danışma merkezlerinden alabilirsiniz.

Bir AB görevlendirmesi en fazla 24 ay sürebilir. Bu sürenin aşılması durumunda bakıcı hakkında Alman sosyal güvenlik düzenlemeleri geçerli olur.

Bir işveren olarak yalnızca bakıcının yabancı şirketi talimat verme yetkisine sahiptir. Teorik olarak tüm talimatların şirketten geçmesi gerekir.

Normal olarak, sizinle şirket arasındaki iletişimi bir Alman aracı kuruluş üstlenir. Dolayısıyla bu modelde, her ikisini de dikkatlice kontrol etmeniz gereken iki sözleşme yaparsınız.

Serbest çalışan modeli ve kendi kendine görevlendirme konusunda nelere dikkat etmeliyim?

Serbest çalışan modeli, bakıcının bağımsız bir girişimci olarak hareket etmesi ve bir insan kaynakları şirketi tarafından istihdam edilmemesi durumunda söz konusudur. Aracı kuruluşlar, giderek artan bir şekilde serbest çalışan bakıcılar da temin etmektedir.  

Serbest çalışanlar, yasal iş kanununa ve asgari ücrete tabi değildir. Bu modelde sahte serbest çalışma riski vardır. Bu, bir bakıcının görünüşte bir hizmet veya iş sözleşmesine dayalı olarak serbest çalışarak bir hizmet sağladığı, ancak gerçekte örneğin yalnızca bir işveren için çalıştığında bağımlı olarak istihdam edildiği anlamına gelir.

Sahte serbest çalışmanın bir başka özelliği de talimat verme hakkıdır: Serbest çalışan kişilere tam olarak ne yapmaları gerektiği konusunda talimat vermenize izin verilmez. Serbest çalışan bir bakıcının görevleri, büyük ölçüde kendi fikirlerine göre yerine getirdiği görev kapsamına dayanır.

Bakıma muhtaç kişinin evinde yaşayan, yalnızca onun için çalışan ve talimat alan bir bakıcının sahte serbest çalışan olduğu varsayılabilir. Bu, ek sosyal güvenlik primleri ve gelir vergisi ödemeniz gerekebileceği anlamına gelir. Ayrıca yüksek para cezaları veya hapis cezaları da mümkündür.

Yabancı bakıcılar da Almanya'da serbest çalışan olarak çalışabilirler. Sahte serbest çalışma için aynı şartlar geçerlidir. Kendi ülkelerinde bir işletmeleri olması gerekir ve çalışanlar gibi yurtdışında en fazla 24 ay çalışabilirler. Veya Almanya'da bir işletme kaydı yaparlar. Bu durumda 24 ay sınırı artık geçerli olmaz. 

Tüketici danışma merkezleri genellikle serbest çalışan bakıcıların işe alınmamasını tavsiye eder.

Tüketici danışma merkezleri, serbest çalışma ve sahte serbest çalışma ve bunların özellikleri hakkında ayrıntılı bilgi sunmaktadır.

İstihdam modelinize bağlı olarak sizden farklı tutarlarda ücret alınır. 

İşveren modeli 

Çalışanlarınız için en azından Almanya'da geçerli olan asgari ücreti, sosyal güvenlik katkılarını (sağlık, bakım, işsizlik ve emeklilik sigortası) ve işveren sorumluluk sigortası birliği katkı paylarını ödemeniz gerekir. Yasal açıdan, bu en güvenlisidir. 12,41 avroluk asgari ücretle ayda en az 2800 avroluk bir maliyet beklemeniz gerekir. Buna personel giderleri, vergi ve sosyal güvenlik primi işveren payı, kaza sigortası ve orantılı seyahat giderleri dahildir. Ancak konaklama ve yemekler dahil değildir, bunların da sizin tarafınızdan sağlanması gerekmektedir.

Geçici görev modeli 

Yabancı bakım şirketi, gerekli sorumluluk alanlarına ve personelin dil becerilerine bağlı olarak farklı fiyatlar talep eder. Ayrıca çalışanlarına en azından Almanya'daki asgari ücretin yanı sıra kendi ülkelerindeki katkı paylarını ve vergileri de ödemek zorundadırlar. Bu nedenle genellikle ayda 2500 ila 3000 avro tutarında maliyet beklemeniz gerekir. Ayrıca çoğu zaman Alman aracı kuruluş, aracılık ücretleri alır. 

Serbest çalışan bakıcı modeli  

Ücret bakıcıyla görüşülür. Hesap yaparken, ücretin ahlaka aykırı olmaması gerektiğini ve serbest çalışan bakıcının kendi ülkesinde sosyal güvenlik katkı payı ödemesi gerektiğini lütfen unutmayın. 

Tüm modellerde bakıma muhtaç kişinin karşılaması gereken ek masraflar vardır, örneğin eve gidiş-dönüş, konaklama ve yemek, internet erişimi veya telefon, ayrıca aracılık ücretleri ve harçlar. 

Yatılı bakımda, bakıcıyı çalıştırma masraflarını ve dinlenme süreleri ve tatil sırasındaki geçici bakımın masraflarını planlamanız gerekir.

Kendi evinizde kalıcı bir bakıcının masraflarının çoğunu kendi cebinizden ödemek zorundasınız. Bakım parası alıyorsanız, onu bu amaçla kullanabilirsiniz. Kullanılan hizmetin bakım sigortası şirketi tarafından onaylanması durumunda, bakım hizmetlerinin desteklenmesi (ayni bakım yardımları) için bütçe talebinde bulunabilirsiniz. Diğer bakım yardımları yalnızca dolaylı olarak kullanılabilir. 

Bakıcıların mola ve dinlenme zamanlarında bakıma muhtaç kişiye bakım sağlanması için bu yardımlardan yararlanabilirsiniz: 

• Kısmi yatılı bakım: Bakıma muhtaç kişi günün bir kısmını gündüz bakımevinde geçirir. Sayılı birkaç tesis aynı zamanda gece bakımı ve desteği de sunar. 
• Destek ödeneği: Birkaç saatlik bakım hizmetlerinin finanse edilebileceği veya günlük bakımın artırılabileceği bütçe. 
• Ek bakım: Bu hizmet yalnızca belirli koşullar altında ve katı şartnamelerle kullanılabilir. 

Belirli faaliyetleri için profesyonel bakıma ihtiyacınız varsa, ayni bakım yardımları ve bakım parası kombinasyonuna başvurabilirsiniz. Bu, bakım parasını azaltır. 

Tıbbi tedaviye ihtiyacınız varsa, bu bir doktor tarafından reçete edilmeli ve bir bakım hizmeti tarafından sağlanmalıdır. Bakım hizmeti kullanımının ayni bakım yardımları bütçesinden veya bakım parasından düşmemesi için masrafları sağlık sigortası karşılar.  

Alman iş kanunu, yabancı bir şirket tarafından görevlendirilmiş olsa bile yatılı bakıcı için geçerlidir. İster işveren ister yüklenici olarak hareket edin, dikkat etmeniz gereken bazı şeyler vardır: 

• Çalışma saatlerine uyulması 
• İş ekipmanının sağlanması 
• Kalacak yerin sağlanması 

Çalışma saatleri konusunda nelere dikkat etmeliyim? 

Bakıcının yasal olarak zorunlu olan çalışma saatlerine, mola ve dinlenme sürelerine uyabileceğini ve diğer bakım seçeneklerini planlayarak tatile çıkabileceğini unutmamalısınız. Örneğin gündüz bakımı mümkün olabilir. 

Çalışanların haftada en fazla 48 saat çalışabilir ve haftada en az bir gün izin kullanmaları gerekir. Bu durumda günlük maksimum çalışma süresi 8 saat olduğundan çalışma süresinin 6 güne bölünmesi gerekir. Sadece istisnai durumlarda günde 10 saate izin verilir. İki görev arasında 11 saatlik dinlenme süresine uyulmalıdır. Günlük işin uzunluğuna bağlı olarak en az 30–45 dakikalık molalar verilmesi gerekir. 

Yakınınızdaki kişinin, örneğin geceleri sizin için nöbetçi olmasını istiyorsanız, bu, nöbet görevi sayılır. Karşılığında en az asgari ücret ödemek zorundasınız. Örneğin, bakıma muhtaç kişinin gece tuvalete gitme konusunda yardıma ihtiyacı varsa, bu farklı sıklıkta ve farklı zamanlarda gerçekleşirse, yalnızca bakıcının yardım ettiği on dakika değil, gecenin tamamı çağrı süresi olarak kabul edilir. 

Eğer bakım gerçekten günde 8 saatten fazla sağlanacaksa, en az iki bakıcının çalıştırılması gerekir ve "gerçek" 24 saatlik bakım için üç bakıcı dönüşümlü olarak görev yapmalıdır. Ayrıca tatil ve hastalık izni için bir bakıcı da bulunmalıdır. 

Mekansal gereksinimler var mı? 

Bakıcıya en az kendine ait bir oda vermelisiniz. Ayrıca banyoya ve mutfağa erişmesine de izin vermelisiniz. İnternet bağlantısı da önemle tavsiye edilir. 

İş ekipmanı sağlamam gerekiyor mu? 

Bakıcının ihtiyaç duyduğu tüm iş ekipmanlarını sağlamalısınız. Bunlar örneğin bakımla ilgili yardımcı ekipmanlardır. Kişi serbest çalışıyorsa, sözleşmede kararlaştırılmadıkça bunu yapmak zorunda değilsiniz. 

Pflegewegweiser NRW e.V. yasal istihdam hakkında en önemli bilgileri sağlar. 

Bir zorunluluk olmasa da, yabancı biriyle birlikte iyi yaşamanın iyi bir yolu, işe başlamadan önce, hangi yardıma ihtiyacınız olduğunu ve ayrıca evinizde hangi kuralları, davranışları ve alışkanlıkları istediğinizi veya reddettiğinizi bakıcıyla görüşmektir. Bu sayede olası yanlış anlaşılmalar azaltılabilir. Yardım taleplerinin ayrıca sözleşmede belirtilmesi gerekir. 

Almanya'daki aracı kuruluşlar, bakıcı bulunmasına bakıma muhtaç kişiler ile yabancı bir bakım şirketi veya serbest çalışan bir bakıcı arasında yapılacak sözleşmeye yardımcı olur. Genellikle istek ve şikayetler için Almanya'daki irtibat noktaları onlardır. Bazı yabancı bakım şirketleri, çalışanlarını ve serbest çalışan bakıcıları doğrudan Almanya'ya gönderir.

Aracı kuruluşların ve yabancı bakım şirketlerinin hepsi ciddi ve yasal olarak doğru çalışmayabilir. Sunulan hizmetlerin açıklamalarında ve sözleşme taslaklarında, müşteriler için destekten ne bekleyebilecekleri, hangi yükümlülüklere ve maliyetlere maruz kalacakları veya yasal gerekliliklere uyulup uyulmayacağı her zaman açık olmayabilir.  

Hizmetleri için 70 avro ile dört haneli tutarlar arasında değişebilen ve çoğu zaman açıkça bildirilmeyen ücretler talep ederler. 

Uzun bir süre boyunca yabancı bakıcıların aracılık yoluyla teminine ilişkin bağlayıcı standartlar yoktu. Yabancı bakıcıların aracılık yoluyla teminine ve istihdamına ilişkin DIN standardı da her zaman güvenilir aracı kuruluşlar ve nitelikli personel için bir garanti değildir ("Hanede yaşayan bakıcılar, özellikle de yabancı bakıcılar tarafından desteğe ihtiyaç duyan kişilerin bakımı – Aracı kuruluşlar, hizmet sağlayıcılar ve bakıcılar için gereklilikler"; DIN SPEC 33454). Ayrıca bu mührü taşımayan iyi aracı kuruluşlar da vardır. 

Bu nedenle bir aracı kuruluş seçerken dikkatli olmak önemlidir: 

• Çeşitli aracı kuruluşlarla iletişime geçin, belgelerin size gönderilmesini sağlayın ve sunulan hizmetleri ve sözleşme taslaklarını karşılaştırın.
• Sizin için açık olmayan ve size tuhaf gelen her şeyi sorun.
• Şirketleri faaliyet alanları, sosyal güvenlikleri ve çalışanların iş ilişkileri hakkında spesifik sorular sorarak ve delil isteyerek kontrol edin.
• Anlaşmaları yazılı olarak kaydedin.  

İki sözleşme imzalamanız gerekebilir: Aracı kuruluşla bir aracılık sözleşmesi ve yabancı şirketle veya yabancı bakıcıyla bir bakım sözleşmesi. Her iki sözleşmeyi de dikkatle inceleyin. 

İyi bir aracı kuruluşun özellikleri şunlardır: 

• Açık ve şeffaf çalışır, tüm bilgi ve sözleşmeleri yazılı olarak kayıt altına alır 
• Size zaman verir ve üzerinizde baskı oluşturmaz 
• İhtiyaçlarınızı öğrenmek için özel sorular sorar ve muhtemelen ev ziyareti önerir 
• Tüm sorularınızı kapsamlı bir şekilde yanıtlar 
• Sorunlara çözüm sunar

Tüketici danışma merkezleri, aracı kuruluş seçimi ve sözleşmenin yasalara uygun bir şekilde hazırlanmasındaki önemli hususlar hakkında ayrıntılı bilgi sunar.

Nasıl bir yabancı bakıcı bulabileceğinizi Pflegewegweiser NRW (Kuzey Ren Vestfalya Bakım Rehberi) yardımıyla öğrenebilirsiniz.

Pflegewegweiser NRW e.V.'nin "Özel evlerdeki yabancı ev ve bakım çalışanları" broşürü, yatılı bakım konusu hakkında kapsamlı bilgiler sunar.