Çocuklarda işitme güçlüğü ve işitme kaybı

İşitme, kulağın ses dalgalarını alması ve bunları sinir uyaranlarına dönüştürmesiyle mümkün olur. Bu uyaranlar işlenmek üzere beyne iletilir, böylece tonlar ve sesler nihayet bilinçli olarak algılanır ve konuşma veya müzik olarak tanınır. İnsanlar konuşmayı ve gürültüyü yalnızca sınırlı düzeyde algılıyorsa veya hiç algılamıyorsa buna işitme güçlüğü veya işitme kaybı denir.

Çocuklarda işitme bozukluklarının çeşitli nedenleri vardır. Örneğin enfeksiyonlar işitme güçlüğüne veya işitme kaybına neden olabilir. Tetikleyiciler giderilemiyorsa farklı işitme cihazları veya işitme protezi (koklear implant) kullanmak mümkündür. Küçük çocuklarda işitme bozukluğu tedavi edilmezse konuşma yetisinin gelişiminde sorunlara yol açabilir.

İşitmenin ve konuşmanın nasıl işlev gördüğü hakkında ayrıntılı bilgiye gesundheitsinformation.de sitesinden ulaşabilirsiniz.

Çocukların işitme duyusunun bozulmasına dair bir takım işaretler vardır. Örneğin hafif bir bozukluğu olan bir çocuk, ona bir şey fısıldadığınızda anlamaz. Çocuğun orta derecede işitme güçlüğü varsa, sadece yüksek sesleri, ileri derecede işitme güçlüğü varsa sadece çok yüksek sesleri duyar. Sağır çocuklar ise tonları ve sesleri yalnızca titreşim olarak algılar. Sebebe bağlı olarak, her iki kulak veya sadece bir kulak etkilenmiş olabilir.

Yeni doğanlarda ve küçük çocuklarda işitme bozuklukları genellikle hemen fark edilmez. Bunlar genellikle ebeveynler çocuklarının seslere çok az tepki verdiğini veya hiç tepki vermediğini fark ettiğinde tespit edilir. Başka bir gösterge: Çocuk, kendisiyle konuşulduğunu ancak konuşan kişinin yüzünü de görürse fark eder.

Çocuklarda işitme güçlüğünün ve işitme kaybının çeşitli nedenleri vardır. Bazıları doğumdan önce işitme bozuklukları geliştirir.

İşitme bozukluğu kalıtsal ise, işitme duyusuna ek olarak bazen diğer organların işlevi de bozulur - örneğin böbrekler, gözler, kalp veya tiroid bezi.

Gebelerde bulaşıcı hastalıklar, doğmamış çocukta işitme hasarı riskini artırabilir. Bunlara sitomegali, kızamıkçık veya toksoplazmoz dahildir.

Bazı antibiyotiklerin veya kanser ilaçlarının kullanımının yanı sıra hamilelik sırasında uyuşturucu ve alkol tüketimi de çocuğun işitme gelişimini etkileyebilir. Ayrıca doğum sırasında oksijen eksikliği çocuğun işitme duyusuna zarar verebilir.

Doğumdan sonra işitme bozuklukları meydana gelirse, bakteri veya virüs enfeksiyonları ana tetikleyicilerdir. Geçici işitme bozukluğu, genellikle orta kulağın doğru ventilasyonu artık sağlanamadığında ve orada sıvı biriktiğinde ("timpanik efüzyon") meydana gelir. Bunun nedenleri örneğin büyümüş bademcikler veya orta kulak iltihabıdır. İşitme bozukluğunun devam etmesi daha az yaygındır. Bazen menenjit, kızamık veya kabakulak gibi hastalıkların bir komplikasyonu olarak da ortaya çıkarlar.

Gürültü de ayrıca işitme güçlüğü gelişmesine yol açar. Örneğin çok yüksek ayarlanmış kulaklıklarla sık sık müzik dinlemek işitme duyunuza zarar verebilir. İşitme bozuklukları, örneğin havai fişekler veya oyuncak tabancalar kulağa çok yakın patladığında, yüksek bir patlamanın sonucu olarak da ortaya çıkabilir. Kafatasındaki yaralanmalar da nadiren bir rol oynar.

1000 yeni doğandan yaklaşık 1 ila 3'ünde orta veya şiddetli kalıcı işitme bozukluğu görülür. Yaklaşık aynı sayıda çocukta, yaşamlarının bir döneminde gelişir.

Almanya'da yaklaşık 80.000 çocuk ciddi derecede işitme engellidir. Dünyada bu yaklaşık 32 milyon çocuktur.

İşitme bozukluğunun seyri nedenlere bağlıdır: İşitme yeteneğinin sınırlı olmasının nedeni orta kulak iltihabı, kulak zarı sıvısı veya kulak kiri ile tıkanmış kulak kanalı ise, işitme güçlüğü geçicidir.

Tetikleyiciler iç kulakta malformasyonlar, doğuştan veya sonradan oluşan hasar ise, genellikle kalıcı işitme güçlüğü veya sağırlık meydana gelir.

Gürültü işitme duyusu için zararlıdır. Kulaklıkla müzik dinlemek özellikle çocuklarda ve gençlerde önemli bir rol oynar. İşitme hasarı riskinin hangi ses seviyesinde arttığı henüz kesin olarak açıklığa kavuşturulmamıştır. Çünkü kulakların ne kadar süre gürültüye maruz kaldığı da önemlidir. Uzmanlar, ayarlanabilecek maksimum ses seviyesinin yarısından fazlasında günde bir saatten fazla kulaklıkla müzik dinlememenizi tavsiye etmektedir.

Doğuştan gelen işitme bozuklukları önlenemez. Bununla birlikte, aşağıdaki durumlarda genetik danışmanlık alınabilir:

• Çocuk sahibi olma arzusu var ve eşlerden en az biri doğumdan beri işitme güçlüğü çekiyor veya sağırsa
• Doğuştan işitme güçlüğü veya sağırlık ailede sıklıkla görülüyorsa

Hamilelik döneminde çocuğun işitmesinde meydana gelen gelişimsel bozuklukları önlemek için alınabilecek bir takım önlemler vardır. Örnekler:

• Sigara içmemek
• Uyuşturucu veya alkol tüketmemek
• Zararlı olabilecek ilaçlar almanız gerekiyorsa tıbbi yardım almak
• Hijyen önlemlerini izleyerek kızamıkçık veya sitomegalovirüs enfeksiyonunu önlemek. Kızamıkçık aşısı olmak.

Doğuştan işitme güçlüğü veya sağırlığı olan, işitme bozukluğu zamanında fark edilip tedavi edilmeyen çocuklar konuşmayı öğrenmekte zorlanmakta veya konuşmaları imkansız hale gelmektedir. Bu, hayatlarının birçok alanını ve gelişim fırsatlarını etkileyebilir. Aynı durum, işitme bozukluğu yaşamın ilk yıllarında gelişir ve fark edilmeden kalırsa da geçerlidir.

Bu nedenle, doğuştan gelen işitme bozukluklarını mümkün olduğunca erken tespit etmek ve tedavi etmek için bebeklerin işitmesi doğumdan hemen sonra rutin olarak test edilir.

Bebekler bir şey duyup duymadıklarını anlayamadıkları için, diyapazon testi gibi testler erken teşhis için pek işe yaramaz. Bu nedenle doktorlar, çocuklara sesler çalındığında duyu hücrelerinin veya beynin aktivitesini ölçer. Bu değerlerden işitmenin ne kadar iyi çalıştığını çıkarmak mümkündür.

Yeni doğanlar için rutin işitme testleri hakkında ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz.

Çocuğun işitme güçlüğü veya sağır olduğu şüphesi varsa, doktor önce kulaklarını muayene eder. Kulak kanalında iltihap olup olmadığını veya orta kulakta problem olup olmadığını anlamak için kulak aynası kullanılabilir.

Ne tür bir işitme bozukluğu olduğunu ve ne kadar şiddetli olduğunu bulmak için çeşitli işitme testleri yapılır. Örneğin çocuklara kulaklık aracılığıyla daha yüksek sesler çalınır ve bir şey duyar duymaz sinyal verirler. Ne kadar zaman geçtiği, işitmelerinin ne kadar iyi veya kötü olduğu hakkında bilgi verir.

Daha küçük çocuklarda muayenenin oyunlaştırılması yardımcı olacaktır. Bazen doktor, titreşimli bir diyapazonu çocuğun kafasına ve kulaklarına sabit bir sırayla tutar. Çocuğun akort çatalının sesini ne kadar süreyle duyduğunu ölçer. Bu tür testler, çocuğun yalnızca bir kulağının diğerinden daha kötü duyup duymadığını değil, aynı zamanda sebebin orta kulakta mı yoksa iç kulakta mı olduğunu belirleyebilir.

Kesin nedeni ve hangi tedavilerin mümkün olduğunu belirlemek için genellikle daha ileri testler ve muayeneler gereklidir. Örneğin kulak zarının titreşimleri ölçülebilir. Bu yönteme timpanometri denir.

İşitme güçlüğünün nedeni orta kulakta sıvı birikmesi ise, sıvıyı dışarı çekmek sorunu çözebilir. Diğer nedenler bazen doğrudan tedavi edilebilir ve böylece işitme kaybı giderilebilir.

İşitme kaybını gidermek mümkün değilse, bir işitme cihazı yardımcı olabilir. Bu, ses dalgalarını yükseltir ve onları iç kulağa yönlendirir. Bunun için hala bir miktar işitme yeteneğinin kalmış olması şarttır.

Sağırlık varsa veya işitme cihazları yardımcı olmuyorsa, koklear implant bir seçenektir. Bu cihaz, akustik uyaranları algılamayı mümkün kılar. İletim sistemleri, işitme cihazları veya koklear implantlar kullanılırken ek destek sağlayabilir: Akustik bilgileri doğrudan işitme cihazına gönderirler. Bu tür sistemler, örneğin okul derslerinde bir mikrofona bağlanabilir. Resmi sağlık sigortası şirketleri genellikle bunun masraflarını karşılar. Çocuklar için eğitim desteğinden de yararlanabilirsiniz.

Örneğin bir işitme cihazının anlamlı olduğu durumlarda, bir işitme bozukluğunun tedavisi hakkında ayrıntılı bilgiyi gesundheitsinformation.de adresinde bulabilirsiniz.

Ebeveynlere çocuklarının işitme bozukluğu olduğu söylendiğinde, genellikle derinden etkilenirler ve çocuklarının gelişimi ve geleceği hakkında endişe duyarlar. Ek olarak, özellikle işitme bozukluğu şiddetli ise, birçok muayene, tedavi veya rehabilitasyon randevusu günlük yaşamı belirler. Bazen uzaktaki özel kliniklere gitmek de gerekebilir.

Bu aşamada bilgi çok yardımcı olur: Doktorlara ayrıntılı olarak danışma olanağı ve mevcut işitme bozukluğu hakkında tedavi seçeneklerini anlaşılır ve dengeli bir şekilde açıklayan bilgi materyali ebeveynlere sunulmalıdır.

Profesyonel sağlık danışmanlığına ek olarak, sizi destekleyen akraba veya arkadaşlarınız olması çok önemlidir. Çocukları işitme güçlüğü çeken veya sağır olan diğer ebeveynlerle konuşmak da genellikle çok faydalıdır.

İşitme güçlüğü veya sağırlığı olan bir çocuk, işitme engeli olmayan bir çocuk kadar iyi gelişebilir. Birçok ebeveynin bunu bilmesi iyi olur. Bununla birlikte, üstesinden gelinmesi gereken bir takım zorluklar vardır: Eğer çocuk iletişim kurmakta zorlanıyorsa, bu, örneğin normal bir okulda veya hobiler ve sporda kendilerini dışlanmış hissettikleri anlamına gelebilir.

İşitme cihazları veya işitme protezleri iletişimi kolaylaştırır. Ancak bunun başarılı olması için sabırlı eğitim ve çok fazla teşvik gereklidir. Bunun için zamana ve güce ihtiyaç vardır.

Bu da, çocuğunuza daha bağlı hissetmenizi sağlayabilir ve öğrenmeyi takdir etmenizi veya genel olarak daha rahat olmanızı kolaylaştırabilir. Ayrıca bazı ebeveynlere, kendi çocukları ve diğer işitme engelli insanlar için daha iyi koşullar için aktif olarak kampanya yürütme gücü verir.

Çocuğunuzda işitme güçlüğü veya sağırlık belirtilerinden şüpheleniyorsanız, önce aile doktorunuzla görüşün. Gerekirse sizi kulak, burun ve boğaz hastalıkları konusunda uzman bir muayenehaneye sevk edebilir.

Ek olarak, kendi kendine yardım grupları, işitme güçlüğü ve sağırlıkla ilgili şikayetleri, duyguları ve pratik sorunları bilen diğer insanlarla iletişim kurma fırsatı sunar. Ayrıca, bilgilendirme ve danışmanlık hizmetleri aracılığıyla da destek sağlanmaktadır.

Nationale Kontakt- und Informationsstelle zur Anregung und Unterstützung von Selbsthilfegruppen (NAKOS) (Kendi kendine yardım grupları için teşvik ve destek ulusal iletişim ve bilgilendirme noktaları) web sitesinde bir bilgi bankası üzerinden uygun kendi kendine yardım seçeneklerini bulabilirsiniz.