Hasta hakları: Haklarınız

Almanya'nın etkin bir sağlık sistemi olmasına rağmen, hastaları tedavi ederken istenmeyen sonuçlar ve hatta hatalar ortaya çıkabilmektedir. Örneğin hastalar yanlış tedavi edilebilir veya tedavi belgelerine erişim reddedilebilir. Bazen kişisel tedavi talepleri de göz ardı edilir.

Bir hastanın, onu tedavi edenlere karşı belirli hakları vardır. Bu haklarınız sadece doktorlara veya hastane, huzurevi gibi kurumlara karşı geçerli değildir. Hasta hakları, alternatif pratisyenler, ebeler veya psikoterapistler gibi diğer sağlık profesyonellerine karşı da geçerlidir.

Örneğin bir hasta olarak şunlara hakkınız vardır:

• Özgür doktor seçimi.
• Tedavi kayıtlarını ve hasta dosyasını görmek.
• Hastaya uygun bilgi almak ve konuyla ilgili aydınlatılmak.
• Bağımsız olarak karar vermek (tıbbi bir işlem ancak sizin rızanızla gerçekleştirilebilir).
• Gizliliğinizin ve verilerinizin korunması.
• Hasta makbuzu almak.
• Tıbbi bakım, rehabilitasyon, hastalık ödeneği veya uzun süreli bakım yardımları gibi hizmetlerden yararlanmak.
• Tedavi hatalarında hasar tazminatı talep etmek ve almak.
• Yasal sağlık sigortasını özgürce seçmek (yasal sağlık sigortası olanlar için geçerlidir).

Halk arasında hasta hakları olarak adlandırılan tüm haklar, tedavi edilen kişi ile tedaviyi sağlayan kişi arasındaki ilişki ile ilgili değildir. Örneğin, genel tabirle, kişinin kendi doktorunu seçme hakkı veya sağlık sigortasından yararlanma hakkı da hasta hakları olarak anılır. Genel olarak, yasama organı ve Gemeinsame Bundesausschuss (Federal Ortak Komite) (G-BA), sigortalıların haklarını şekillendirmede belirleyici bir rol oynamaktadır.

Ayrıca, hasta ve kendi kendine yardım kuruluşları, kendi pozisyonlarına çok çeşitli düzeylerde katkıda bulunur. Bu, diğer şeylerin yanı sıra, yasal sağlık sigortaları tarafından sağlanan hizmetlerin kataloğu, ayakta tedavi eden doktorların dağılımı veya sağlık tesislerinde kalite güvencesi söz konusu olduğunda gerçekleşir. Bunlar da daha geniş anlamda hasta haklarıdır.

Kişinin hasta olarak, tedavi için önemli olan her şey hakkında kapsamlı bilgi edinme hakkı vardır. Bunlara örnek olarak teşhis, beklenen sağlık gelişimi ve doğru tedavi ile ilgili hususlar sayılabilir. Bu, diğerlerinin yanı sıra doktorların, hastanın kendi kaderini tayin etme hakkını kullanabilmesi ve tedavi veya müdahale konusunda üzerinde düşünülmüş bir karar verebilmesi için onu bilgilendirmekle yükümlü olduğu anlamına gelir. Bilgiler anlaşılır bir şekilde formüle edilmelidir.

Bireysel sağlık hizmetleri (kısaca IGeL) yasal sağlık sigortasının sunduğu hizmetler kapsamına dahil olmayan ve genellikle hasta tarafından ödenmesi gereken hizmetlerdir. Bunlar, örneğin, faydalarına ilişkin yeterli kanıt bulunmayan veya Gemeinsame Bundesausschuss (Federal Ortak Komite) (G-BA) tarafından henüz bir fayda değerlendirmesine tabi tutulmamış hizmetlerdir. Hastalar tedavi öncesi doktora gittiklerinde masraflardan sorumlu oldukları konusunda bilgilendirilmelidir. Bu bağlamda maliyet riskine dair genel bir ipucu vermek yeterli değildir. Bu nedenle, olası maliyetlerin somut şekilde netleştirilmesi hakkı vardır.

Tedavi eden doktorların kanunen önemli durumları hastanın dosyasına gecikmeden kaydetmeleri gerekmektedir. Dokümantasyon dikkatli ve eksiksiz yapılmalıdır. Hasta dosyası, özellikle bulguları, müdahaleleri ve bunların etkilerini, ayrıca hastanın rızalarını ve bilgilendirilmesini içerir. Hasta olarak istediğiniz zaman hasta dosyanızı görebilir ve kopyalarını alabilirsiniz. İstisnalar vardır, ancak doktor buna izin vermediği takdirde kararını gerekçelendirmek zorundadır. Değişiklikler ve eklemeler doktor tarafından netleştirilmelidir. Bu, elektronik olarak tutulan dosyalar için de geçerlidir.

Belgelendirme sadece doktor-hasta ilişkisinde şeffaflık için değil, aynı zamanda örneğin tedaviye başka bir doktor tarafından devam edilmesi durumları için de önemlidir. Ancak, sorumluluk davalarında belgeler de önemli bir rol oynar. Örneğin, kişi hasta olarak tedavi hatalarına karşı yasal işlem başlatmak isterse buna ihtiyaç duyabilir.

Hastanedeyken hasta haklarını öğrenmenin birkaç yolu vardır. Rheinland-Pfalz, Hessen ve Berlin gibi bazı federal eyaletlerde, hastanelerde hasta temsilcilerinin bulundurulması kanunen zorunludur. Bunlar ombudsman olarak da adlandırılır. Ancak diğer federal eyaletlerde, hastaneye karşı hasta şikayetlerini temsil eden bağımsız hasta temsilcileri de vardır. Gerekirse doğrudan hastaneye sormak en iyisidir.

2013’ten bu yana hastaneler de hasta odaklı şikayet yönetimi sağlamak zorundadır. Bu, diğer şeylerin yanı sıra, kliniğin şikayet seçeneklerini tasarlamasını ve hastaları bu seçenekler hakkında yerinde bilgilendirmesini içerir. İlave olarak şikayetler hızlı ve şeffaf bir şekilde işlenmelidir.

Hasta haklarına ilişkin yasal düzenlemeler kapsamlıdır. Bu konuyla ilgili diğer bilgiler, örneğin "Hasta hakları danışmanı" tarafından sağlanmaktadır.

Hasta hakları danışmanı